Chân dung Tổng thống Iran vừa tử nạn trong vụ rơi trực thăng

Kế nhiệm ông Hassan Rouhani, Tổng thống Raisi lên nắm quyền điều hành đất nước Iran trong bối cảnh xã hội và nền kinh tế gặp nhiều khó khăn do vướng lệnh trừng phạt từ Mỹ vì chương trình hạt nhân gây tranh cãi của Tehran.

Ông Raisi (63 tuổi) sinh năm 1960 trong một gia đình theo đạo tại thành phố Mashhad phía Đông Bắc Iran. Đây là một thành phố lớn và là trung tâm tôn giáo của người Hồi giáo dòng Shiite.

Lớn lên trong một gia đình giáo sĩ, ông Raisi được giáo dục về tôn giáo và bắt đầu vào trường dòng ở Qom khi mới 15 tuổi, nơi ông được theo học nhiều học giả nổi tiếng.

Ông Raisi đã sớm vươn lên vị trí cao trong sự nghiệp chính trị. Ảnh: AP

Mới 20 tuổi, sau cuộc cách mạng Hồi giáo năm 1979 lật đổ chế độ quân chủ do Mỹ hậu thuẫn, ông được bổ nhiệm làm Tổng Công tố viên tại thành phố Karaj, cách thủ đô Tehran khoảng 20km.

Ông cũng từng giữ chức Tổng Công tố viên Tehran từ năm 1989 đến năm 1994, Phó Chánh án Tòa án Tối cao (2004–2014) và sau đó là Tổng Công tố viên Iran vào năm 2014.

Ông tranh cử Tổng thống năm 2017 nhưng thua đối thủ Hassan Rouhani, một giáo sĩ tương đối ôn hòa. Đến năm 2021, ông Raisi tái tranh cử, khi ​​​​tất cả các đối thủ tiềm năng nổi bật của ông đều bị cấm tranh cử theo hệ thống kiểm tra của Iran và giành được gần 62% trong số 28,9 triệu phiếu bầu.

Trên cương vị Tổng thống, ông Raisi thúc đẩy Iran và Saudi Arabia thiết lập lại quan hệ ngoại giao trong một thỏa thuận do Trung Quốc làm trung gian vào tháng 3/2023.

Ông cũng là người ủng hộ các cơ quan an ninh trấn áp mạnh tay phong trào biểu tình, nhất là sau cái chết của cô Mahsa Amini vào tháng 9/2022 - người trước đó bị nhà chức trách Iran bắt giữ vì không đeo khăn trùm đầu.

Chiến dịch xử lý người biểu tình kéo dài hàng tháng trời khiến hơn 500 người thiệt mạng và hơn 22.000 người bị giam giữ.

Ngoài ra, ông Ebrahim Raisi còn là Tổng thống đầu tiên của Iran bị các lệnh trừng phạt của Mỹ nhắm đến, được áp đặt năm 2019, vì bị cáo buộc tham gia các vụ hành quyết hàng loạt tù nhân chính trị và đàn áp các cuộc biểu tình công khai.

Trực thăng chở Tổng thống Iran mới đây đã gặp sự cố, chưa rõ tình hình. Ảnh: AP

Bên cạnh đó, xung đột Israel – Hamas ở Dải Gaza vào tháng 10 năm ngoái đang gây nên căng thẳng trầm trọng tại khu vực Trung Đông. Tehran đã trực tiếp phóng hàng trăm tên lửa, máy bay không người lái hướng đến Israel hồi tháng 4 nhằm đáp trả cuộc tấn công vào Đại sứ quán Iran ở Syria mà Israel bị cho là thủ phạm.

Vào ngày 19/5, truyền thông Iran đưa tin trực thăng chở Tổng thống Raisi đã phải hạ cánh khẩn cấp ở tỉnh biên giới Tây Bắc nước này.

Máy bay chở ông Raisi gặp nạn trên đường trở về nước, sau khi tham dự lễ khánh thành đập Qiz Qalasi ở Azerbaijan cùng với Tổng thống Azerbaijan Ilham Aliyev.

Hãng thông tấn Nhà nước Cộng hòa Hồi giáo Iran (IRNA) cho biết đã xác định được vị trí chiếc trực thăng chở Tổng thống Ebrahim Raisi của nước này gặp nạn.

Ông Pir-Hossein Kolivand, người đứng đầu Tổ chức Trăng lưỡi liềm đỏ Iran, thông báo rằng lực lượng cứu hộ đang tiếp cận hiện trường nhưng hoạt động tìm kiếm ngày càng khó khăn do điều kiện thời tiết.

Theo thông báo mới nhất, một quan chức Iran giấu tên tiết lộ với hãng tin Reuters rằng, Tổng thống Iran Ebrahim Raisi và các thành viên trên chiếc máy bay trực thăng Bell 212 đều đã thiệt mạng.

Nguyên nhân của vụ rơi trực thăng đang được cơ quan chức năng tiếp tục điều tra.

>> CNBC: Tổng thống Iran Ebrahim Raisi được cho là đã thiệt mạng