Chỉ 5 ngày nữa, Mỹ sẽ tăng gấp đôi thuế đánh vào thép nhập khẩu

Tổng thống Donald Trump hôm thứ Sáu tuyên bố sẽ tăng thuế nhập khẩu thép từ 25% lên 50%, trong bài phát biểu tại nhà máy Irvin Works của U.S. Steel ở West Mifflin, bang Pennsylvania. Ông cho biết mức thuế cao hơn sẽ “giúp bảo vệ ngành thép một cách toàn diện”.

“Tại mức 25%, họ vẫn có thể vượt rào”, ông nói. “Nhưng ở mức 50%, họ không thể vượt qua được nữa”. Theo bài đăng trên Truth Social, mức thuế mới sẽ có hiệu lực từ ngày 4/6.

Ông Trump đã có bài phát biểu tại U.S. Steel sau khi tuyên bố vào tuần trước rằng ông sẽ thông qua thương vụ sáp nhập gây tranh cãi với Nippon của Nhật Bản. Các nhà đầu tư và thành viên công đoàn đều mong chờ những câu trả lời từ Tổng thống về cách thức thỏa thuận sẽ được triển khai, nhưng ông chỉ cung cấp rất ít thông tin chi tiết.

Ông Trump cho biết Nippon đã cam kết sẽ duy trì hoạt động của các lò cao của U.S. Steel ở mức tối đa trong ít nhất 10 năm tới. Tổng thống khẳng định sẽ không có sa thải và “tuyệt đối không có chuyện gia công ra nước ngoài” do thương vụ này. Ngoài ra, công nhân của U.S. Steel sẽ nhận được khoản thưởng 5.000 USD.

Dù tập đoàn thép của Mỹ gọi đây là một vụ “sáp nhập” theo hồ sơ gửi Ủy ban Chứng khoán Mỹ ngày 8/4, trong đó U.S. Steel sẽ trở thành công ty con sở hữu toàn phần của Nippon Steel Bắc Mỹ, Trump lại tránh sử dụng từ này. Thay vào đó, ông gọi đây là một “quan hệ hợp tác” trong bài đăng ngày 23/5 trên Truth Social.

Trump cho biết trụ sở của U.S. Steel sẽ vẫn ở Pittsburgh và Nippon sẽ đầu tư 14 tỷ USD trong vòng 14 tháng vào tập đoàn hơn 120 năm tuổi này. Trả lời báo chí hôm Chủ nhật, ông khẳng định đây là “một khoản đầu tư, một hình thức sở hữu một phần, nhưng quyền kiểm soát sẽ vẫn thuộc về Hoa Kỳ”.

Các nguồn tin thân cận với vấn đề này nói với David Faber của CNBC rằng Nippon dự kiến sẽ hoàn tất việc mua lại U.S. Steel với giá 55 USD/cổ phiếu, mức giá ban đầu mà nhà sản xuất thép Nhật Bản đưa ra trước khi Tổng thống Joe Biden từ chối thỏa thuận vào tháng 1. Biden đã chặn việc Nippon đề xuất mua lại vì lý do an ninh quốc gia, lập luận rằng điều này sẽ gây nguy hiểm cho các chuỗi cung ứng quan trọng.

Nhưng Trump đã ra lệnh xem xét lại thỏa thuận vào tháng 4, làm dịu đi sự phản đối trước đây của ông đối với việc Nippon mua lại U.S. Steel. Tổng thống đã công bố "mối quan hệ đối tác" một ngày sau khi Ủy ban Đầu tư Nước ngoài tại Hoa Kỳ (CFIUS) dự kiến sẽ kết thúc quá trình xem xét và đưa ra khuyến nghị về việc liệu các công ty đã tìm ra cách "giảm thiểu mọi rủi ro an ninh quốc gia" hay chưa.

“Thỏa thuận an ninh quốc gia”

Thượng nghị sĩ bang Pennsylvania, ông Dave McCormick, nói với CNBC hôm thứ Ba rằng chính phủ Mỹ sẽ sở hữu “cổ phần vàng” (golden share), cho phép họ quyết định một số ghế trong hội đồng quản trị. Theo ông McCormick, U.S. Steel sẽ có một CEO người Mỹ và phần lớn thành viên hội đồng quản trị cũng sẽ là người Mỹ.

“Đây là một thỏa thuận an ninh quốc gia sẽ được ký kết với chính phủ Mỹ”, ông McCormick phát biểu trên chương trình “Squawk Box” của CNBC. “Sẽ có một cổ phần vàng, về cơ bản yêu cầu sự chấp thuận của chính phủ Mỹ đối với một số thành viên hội đồng quản trị, và điều đó sẽ cho phép Mỹ đảm bảo sản lượng không bị cắt giảm”.

Ông James Brower, đối tác tại bộ phận tố tụng của hãng luật Morrison Foerster, cho biết “cổ phần vàng” này có thể sẽ không tồn tại dưới dạng sở hữu cổ phần thực sự của chính phủ Mỹ. Ủy ban Đầu tư nước ngoài tại Mỹ (CFIUS) không đàm phán về quyền sở hữu cổ phần, ông Brower nói. Thay vào đó, nó có thể là một quyền theo hợp đồng cho phép chính phủ Mỹ phủ quyết một số hành động nhất định.

Ông McCormick nói với CNBC rằng “Nippon chắc chắn sẽ có một số thành viên trong hội đồng quản trị và điều này sẽ là một phần trong cấu trúc doanh nghiệp tổng thể của họ”. Cố vấn thương mại Nhà Trắng, ông Peter Navarro, nói với báo giới hôm thứ Năm rằng “Nippon Steel sẽ có một số vai trò liên quan, nhưng không kiểm soát công ty.”

“U.S. Steel sở hữu công ty”, ông Navarro nói. Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer nói với CNBC hôm thứ Sáu rằng “các chi tiết của thỏa thuận với Nippon Steel vẫn còn mang tính bảo mật tương đối”.

“Nguyên tắc cốt lõi là Hoa Kỳ phải kiểm soát các lĩnh vực then chốt, dù đó là sản xuất cơ bản hay công nghệ cao”, ông Greer phát biểu trên chương trình “Squawk Box”. “Trong trường hợp các quốc gia, cá nhân hoặc doanh nghiệp nước ngoài muốn mua lại những công ty này hoặc đầu tư lớn, Mỹ cần duy trì quyền kiểm soát đối với những lĩnh vực quan trọng”.

Liên đoàn Công nhân Thép Hoa Kỳ (United Steelworkers) ban đầu phản đối thương vụ này, cho biết công đoàn “không thể đưa ra phán đoán về tác động” từ tuyên bố của ông Trump “khi chưa có thêm thông tin”.

“Điều khiến chúng tôi lo ngại là Nippon – một tập đoàn nước ngoài với lịch sử dài và rõ ràng trong việc vi phạm luật thương mại của chúng ta – có thể tiếp tục làm suy yếu năng lực sản xuất thép nội địa và đe dọa hàng nghìn việc làm của các công nhân trong công đoàn”, Chủ tịch USW David McCall tuyên bố.

Theo CNBC

>> Nóng: Ông Trump bất ngờ cáo buộc Trung Quốc vi phạm thỏa thuận thương mại sơ bộ