Donald Trump và những ‘cái nhất’ trong lịch sử các đời Tổng thống Mỹ
Sau khi hoàn thành nhiệm kỳ vào năm 2028, ông Trump sẽ lập kỷ lục là Tổng thống Mỹ cao tuổi nhất khi mãn nhiệm, ở tuổi 82.
Với gần 90% số phiếu đã được kiểm đếm ở 4 bang chiến trường Georgia (16 phiếu đại cử tri), North Carolina (16 phiếu), Wisconsin (10 phiếu) và Pennsylvania (19 phiếu), ông Donald Trump đã giành thêm 61 phiếu đại cử tri, nâng tổng số lên 277 phiếu — vượt qua ngưỡng 270 phiếu cần thiết để giành chiến thắng trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2024.
Chiến thắng lịch sử của Donald Trump đánh dấu nhiệm kỳ thứ hai của ông, giúp vị tỷ phú này trở thành Tổng thống Mỹ duy nhất giữ chức vụ này trong hai nhiệm kỳ không liên tiếp trong hơn 100 năm trở lại đây. Sau khi hoàn thành nhiệm kỳ vào năm 2028, ông sẽ lập kỷ lục là Tổng thống Mỹ cao tuổi nhất khi mãn nhiệm, ở tuổi 82.
Kỷ lục hiện tại về Tổng thống lớn tuổi nhất khi rời Nhà Trắng thuộc về Ronald Reagan, người kết thúc nhiệm kỳ khi 77 tuổi vào năm 1989. So với ông Reagan, tuổi tác của ông Trump sẽ trở thành một bước ngoặt mới trong lịch sử Tổng thống Mỹ, đặc biệt khi yếu tố tuổi tác đã và đang trở thành một vấn đề gây tranh cãi trong chính trường Mỹ.
Ông Trump đã bước vào cuộc đua tranh cử năm 2016 với những yếu tố khác biệt, đặc biệt là với xuất thân là một doanh nhân và không có kinh nghiệm chính trị trước khi vào Nhà Trắng. Chính điều này đã làm nên sự khác biệt trong phong cách lãnh đạo của ông.
Năm 2016, chiến thắng của ông Trump trước bà Hillary Clinton đã gây bất ngờ lớn, đặc biệt khi ông đã không trải qua các vị trí chính trị truyền thống trước đó. Chiến dịch tranh cử của ông tập trung vào các vấn đề kinh tế và an ninh quốc gia, thu hút sự ủng hộ mạnh mẽ từ tầng lớp lao động và các doanh nghiệp nhỏ. Phong cách trực diện, tự tin và quyết đoán của ông đã tạo ra một dấu ấn riêng biệt trong thời gian nắm quyền.
Trong thời gian làm Tổng thống, ông cũng đưa ra nhiều chính sách gây tranh cãi và có ảnh hưởng lớn đến chính trường quốc tế, bao gồm cả chiến tranh thương mại với Trung Quốc và cải cách trong lĩnh vực nhập cư. Thông qua nhiệm kỳ của mình, ông Trump đã thể hiện một cách tiếp cận chính trị khác biệt, gần giống phong cách của một CEO điều hành doanh nghiệp hơn là một chính khách thông thường.
Ngoài việc nổi bật với các chiến lược tranh cử và phong cách lãnh đạo đầy tranh cãi, ông Trump còn được biết đến là một trong những Tổng thống giàu có nhất trong lịch sử Mỹ, với tài sản ước tính khoảng 6,5 tỷ USD.
Khối tài sản này chủ yếu đến từ đế chế bất động sản khổng lồ của ông, bao gồm các tòa nhà nổi tiếng như Trump Tower ở New York, các sân golf và khu nghỉ dưỡng sang trọng, cùng với công ty truyền thông Trump Media & Technology Group.
Trump Tower, một trong những bất động sản đáng chú ý nhất của ông, không chỉ là trụ sở chính của Tập đoàn The Trump Organization mà còn là một trong những biểu tượng của quyền lực và sự xa hoa.
Tòa nhà này nằm tại khu trung tâm Manhattan, New York, với các căn hộ cao cấp và không gian văn phòng đắt đỏ. Ngoài ra, các dự án bất động sản khác của ông trải dài từ các khu nghỉ dưỡng ở Florida đến các sân golf đẳng cấp quốc tế, đặc biệt là Trump National Doral Miami, một khu resort nổi tiếng.
Bên cạnh bất động sản, ông Trump còn mở rộng đế chế của mình sang các lĩnh vực khác, bao gồm ngành giải trí và truyền thông. Trump Media & Technology Group, công ty sở hữu nền tảng mạng xã hội Truth Social, là một phần trong chiến lược mở rộng của ông vào lĩnh vực công nghệ và truyền thông.
Đồng thời, khối tài sản của Donald Trump còn đến từ các hợp đồng thương mại và các hoạt động kinh doanh liên quan đến thương hiệu cá nhân.
Dù vậy, sự giàu có của ông cũng vấp phải nhiều tranh cãi. Các cuộc điều tra về việc định giá tài sản của ông Trump và các công ty liên quan đã nổ ra trong những năm qua, làm dấy lên nghi ngờ về việc vị tỷ phú này thổi phồng giá trị tài sản để giảm thuế hoặc tăng giá trị của các bất động sản trong các báo cáo tài chính.
Bên cạnh những thành tựu chính trị, cuộc sống riêng tư của ông Trump cũng thu hút sự chú ý. Theo đó, ông là Tổng thống duy nhất trong lịch sử nước Mỹ có ba đời vợ.
Vợ đầu của ông, Ivana Trump, là một cựu người mẫu người Tiệp Khắc và đã đóng vai trò quan trọng trong sự nghiệp kinh doanh của ông, giúp quản lý nhiều dự án bất động sản. Họ kết hôn vào năm 1977 và có ba người con là Donald Jr., Ivanka và Eric trước khi ly hôn vào năm 1992.
Vợ thứ hai, Marla Maples, là một diễn viên người Mỹ và cuộc hôn nhân của họ kéo dài từ năm 1993 đến năm 1999, kết quả là sự ra đời của con gái Tiffany Trump. Cuối cùng, vợ hiện tại của ông là Melania Trump, một cựu người mẫu đến từ Slovenia. Cặp đôi kết hôn năm 2005 và có một con trai tên là Barron.
Cuộc sống hôn nhân của ông Trump với ba người vợ khác nhau đã thu hút sự quan tâm lớn từ truyền thông, tạo ra nhiều câu chuyện trong công chúng về đời tư của ông trong suốt các năm hoạt động chính trị và kinh doanh.
Donald Trump cũng là Tổng thống Mỹ duy nhất từng được đề cử cho giải Emmy. Các đề cử của ông đến từ vai trò là nhà sản xuất điều hành và người dẫn chương trình của series truyền hình thực tế “The Apprentice”, được phát sóng trên NBC.
Ông Trump đã nhận được đề cử giải Emmy cho chương trình thực tế xuất sắc nhất vào năm 2004 và năm 2005, nhưng ông không giành chiến thắng trong cả hai năm đó. Điều này đã dẫn đến những chỉ trích của ông đối với giải Emmy, khi cho rằng giải thưởng này "bị gian lận", một thuật ngữ mà ông đã sử dụng nhiều lần, đặc biệt là sau khi chương trình “The Apprentice” thất bại trước “The Amazing Race”.
Một điểm đáng chú ý khác trong sự nghiệp chính trị của ông Trump khi ông là Tổng thống duy nhất trong lịch sử Mỹ bị luận tội hai lần.
Lần đầu tiên, vào năm 2019, ông Trump bị Hạ viện luận tội với các cáo buộc lạm dụng quyền lực và cản trở Quốc hội. Lý do là ông bị cáo buộc đã yêu cầu Chính phủ Ukraine điều tra đối thủ chính trị Joe Biden, điều này bị xem là hành động lạm dụng quyền lực để can thiệp vào cuộc bầu cử. Tuy nhiên, Thượng viện đã tha bổng ông trong phiên tòa xét xử.
Lần thứ hai, vào tháng 1/2021, ngay sau vụ tấn công Điện Capitol, ông Trump lại bị luận tội vì cáo buộc "kích động nổi dậy" khi khích lệ đám đông tấn công trụ sở Quốc hội. Trong bối cảnh nước Mỹ đang bị chia rẽ và đối mặt với khủng hoảng chính trị sâu sắc, cuộc luận tội này diễn ra nhanh chóng, chỉ một tuần sau vụ bạo loạn. Mặc dù Hạ viện đã thông qua luận tội, nhưng một lần nữa Thượng viện đã không đủ số phiếu để kết tội ông.
Vào tháng 8/2023, ông Trump bị bắt tại nhà tù bang Georgia với các cáo buộc âm mưu lật ngược kết quả bầu cử Tổng thống năm 2020 tại bang này. Sau khi đóng bảo lãnh trị giá 200.000 USD, ông đã được thả tự do.
Ngoài các vấn đề pháp lý, ông Trump còn trải qua ít nhất ba lần bị ám sát hụt trong suốt thời gian làm Tổng thống và sau khi rời nhiệm sở.
Một trong những vụ việc nổi bật xảy ra vào tháng 7/2024, khi ông đang phát biểu tại một cuộc vận động tranh cử ở Butler, Pennsylvania. Tại sự kiện này, một tay súng đã bắn vào Trump khiến ông bị thương ở tai phải. Kẻ tấn công, Thomas Matthew Crooks, sử dụng một khẩu súng AR-15 từ một tòa nhà gần đó.
May mắn thay, ông Trump đã được bảo vệ và đưa đi cấp cứu, vụ tấn công cũng khiến một người trong đám đông thiệt mạng và hai người khác bị thương nặng. Bức ảnh ông Trump giơ nắm đấm lên trong tình trạng dính máu đã trở thành hình ảnh nổi bật trong công chúng suốt một thời gian dài.
Dù đã rời Nhà Trắng gần 4 năm, ông Trump vẫn duy trì ảnh hưởng đáng kể trong chính trường quốc tế từ khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago, nơi được ông mệnh danh là "Nhà Trắng Mùa đông".
Năm 2023, trong nỗ lực tăng cường hỗ trợ an ninh, Đại sứ Phần Lan Mikko Hautala không chỉ tìm kiếm sự ủng hộ từ Tổng thống Joe Biden mà còn chủ động tiếp cận cựu Tổng thống Donald Trump tại tư dinh ở Florida để đảm bảo thành công cho quá trình gia nhập NATO.
Tờ New York Times cho biết ông Hautala đã có cuộc gặp riêng với ông Trump nhằm thuyết phục về lợi ích khi Phần Lan gia nhập liên minh quốc phòng này. Động thái ngoại giao khéo léo này đặc biệt quan trọng, xét đến việc ông Trump vốn thường xuyên bày tỏ quan điểm chỉ trích hiệu quả của NATO trong suốt nhiệm kỳ Tổng thống của mình.
Chiến lược hai mặt trận này đã mang lại kết quả tích cực khi Thượng viện Mỹ thông qua với tỷ lệ áp đảo 95-1 về việc Phần Lan gia nhập NATO vào tháng 8/2022. Sự im lặng của ông Trump được xem là yếu tố then chốt, bởi chỉ một bài đăng trên mạng xã hội của ông cũng có thể tạo ra làn sóng phản đối từ Đảng Cộng hòa. Theo quy định, chỉ cần 34 phiếu phản đối là đủ để chặn đứng tiến trình này.
Việc lui tới điền trang Mar-a-Lago và Tòa Trump Tower như một “luật bất thành văn” của hàng loạt nhà ngoại giao từ Ukraine, Israel, Ba Lan, Hungary đến Argentina, Qatar và UAE.
Trước vấn đề này, các chuyên gia đối ngoại của Mỹ cho rằng vị thế của ông Trump là “độc nhất vô nhị” trong lịch sử chính trường Mỹ. Jeremy Shapiro, Giám đốc nghiên cứu của Hội đồng Quan hệ Đối ngoại Châu Âu lý giải điều này xuất phát từ vị thế đặc biệt của ông ấy - “vừa là cựu Tổng thống, vừa có khả năng trở thành Tổng thống tương lai”.
Việc duy trì quan hệ ngoại giao sau khi rời nhiệm sở không phải là điều mới với các cựu Tổng thống Mỹ. Cựu Tổng thống Richard Nixon thường xuyên có các chuyến công du quốc tế với tư cách chính khách kỳ cựu, trong khi Tổng thống thứ 39 Jimmy Carter tập trung vào vai trò hòa giải các xung đột và giám sát bầu cử tại các nền dân chủ non trẻ. Các cựu lãnh đạo như Bill Clinton, George W. Bush và Barack Obama duy trì mối quan hệ quốc tế thông qua các hoạt động từ thiện, hội nghị và diễn đàn chính sách trên toàn thế giới.
Tuy nhiên, các chuyên gia nhận định những vị cựu Tổng thống này không được xem là “người môi giới quyền lực” như trường hợp của ông Trump. Họ thường hoạt động trong khuôn khổ phối hợp với Nhà Trắng hoặc Bộ Ngoại giao Mỹ. Dù đôi lúc có những động thái vượt quá mong muốn của Tổng thống đương nhiệm, như trường hợp ông Carter đàm phán với Triều Tiên hay vận động phản đối chiến tranh Iraq tại Liên Hợp Quốc, họ không được xem là "Tổng thống không chính thức" hay "Tổng thống tương lai".
Bên cạnh khía cạnh chính trị - ngoại giao, mối quan hệ của cựu Tổng thống Trump với các lãnh đạo nước ngoài còn đan xen yếu tố kinh doanh. Thông qua các con trai, ông Trump đã mở rộng đầu tư tại Trung Đông sau khi rời nhiệm sở, bao gồm các dự án bất động sản rải khắp Dubai, Ả Rập Xê Út và khu nghỉ dưỡng cao cấp tại Oman.
Đáng chú ý, Jared Kushner - con rể của ông, kiêm cựu cố vấn cấp cao Nhà Trắng - đã thu hút được khoản đầu tư 2 tỷ USD từ quỹ Chính phủ Ả Rập Xê Út cho công ty riêng.
Tổng thống UAE Sheikh Mohammed bin Zayed Al Nahyan cũng nằm trong số các nhà lãnh đạo thực hiện "công thức ba cuộc gặp" với ông Trump sau khi hội đàm với Tổng thống Biden và Phó Tổng thống Harris.
Rạng sáng ngày 6/11 theo giờ Mỹ, ông Trump có bài phát biểu tuyên bố chiến thắng dài 25 phút trước người ủng hộ tại Trung tâm Hội nghị ở West Palm Beach, Florida.
"Tôi muốn cảm ơn người dân Mỹ vì vinh dự tuyệt vời khi được bầu làm Tổng thống thứ 45 và thứ 47 của các bạn. Chúng ta sẽ giúp đất nước hàn gắn, chúng ta sẽ khắc phục mọi thứ của đất nước này”, ông nói khi đứng cạnh gia đình và các thành viên cấp cao trong chiến dịch của mình.
"Nhiệm vụ phía trước không dễ dàng, nhưng tôi cam kết sẽ dành trọn tâm sức và tinh thần chiến đấu để hoàn thành trọng trách mà người dân đã trao. Tôi sẽ điều hành chính quyền bằng những việc làm cụ thể, không chỉ dừng lại ở lời hứa", ông khẳng định.
Hành trình trở lại Nhà Trắng của ông không hề dễ dàng, nhưng điều đó càng khiến chiến thắng này trở nên đặc biệt.
