CEO Vietsol: Đường khó đi là con đường giúp doanh nghiệp trở thành ‘first mover’ trong lĩnh vực Edge AI
Vietsol chọn cách startup bằng những mảng trọng tâm tiên phong ở Việt Nam và Đông Nam Á, cốt lõi trong ngành công nghiệp ô tô và Edge AI.
.jpg)
Khi nhắc đến AI, nhiều người thường nghĩ ngay đến những tập đoàn công nghệ khổng lồ ở Mỹ, châu Âu hay Trung Quốc. Nhưng ít ai ngờ rằng, ngay tại Việt Nam, một doanh nghiệp còn khá non trẻ như Vietsol đã có những bước tiến đầy ấn tượng không chỉ trong lĩnh vực AI & Automotive Engineering mà còn cả Edge AI và AIoT, những công nghệ đang định hình tương lai toàn cầu.
Ở thời điểm 6 tháng tuổi, vượt qua các công ty đến từ Singapore, Shanghai (China), Hongkong, Bangalore (India), Taipei (Taiwan), Seoul (Korea), Team AI của Vietsol vinh dự giành được giải Future AI Startup Award trao tại Asia-Pacific Conference of German Business (APK), New Delhi, India, trao bởi Ngài Robert Habeck, Bộ trưởng Bộ Kinh tế Đức và ngài Roland Busch, CEO of Siemens. Đây là một cột mốc đáng nhớ với mục tiêu vươn ra thế giới bằng trí tuệ người Việt của Vietsol, minh chứng rằng lựa chọn phát triển Edge AI đã giúp công ty trở thành tiên phong trong mảng này, không chỉ ở Việt Nam mà cả khu vực.
Nhìn vào danh mục sản phẩm và những chứng nhận quốc tế mà Vietsol đạt được, người viết không khỏi ngạc nhiên: Làm thế nào mà một công ty công nghệ Việt Nam có thể vươn lên sánh vai những doanh nghiệp TOP đầu trong các lĩnh vực phức tạp như phần mềm ô tô điện, an toàn chức năng, an ninh mạng, thiết kế mô hình hóa hệ thống, và Embed AI? Câu chuyện của Vietsol không chỉ là một dấu mốc đáng tự hào của doanh nghiệp mà còn mở ra một bức tranh lớn hơn: Liệu AI có thể trở thành thế mạnh chiến lược của Việt Nam trên bản đồ công nghệ thế giới?
Ông Nguyễn Quốc Tuấn, người đang dẫn dắt Vietsol, cho rằng, AI tại Việt Nam đầy tiềm năng nhưng cũng đặt ra vô số thách thức.
Nếu đánh giá độ khó - dễ trong lĩnh vực Vietsol đang chọn để đi và những gì năng lực Vietsol có thể đáp ứng thì ông đánh giá ra sao?
Tôi khởi nghiệp với tư duy phải bắt đầu với lĩnh vực đòi hỏi chuyên môn kỹ thuật cao trong mảng ô tô, không chỉ ở Việt Nam mà cả ở Đông Nam Á. Những mảng công nghệ mà Vietsol đầu tư đầu tiên bao gồm:
Trong khi phần lớn các công ty trên thị trường tập trung vào gia công phần mềm (outsourcing); lập trình theo yêu cầu khách hàng; kiểm thử phần mềm; thiết kế cơ khí/mô phỏng cơ khí dựa trên thông số khách hàng cung cấp... Vietsol lại đi theo một hướng hoàn toàn khác. Chúng tôi định hướng phát triển ở những mảnh ghép những công ty công nghệ hàng đầu thế giới cũng mới ở vùng xuất phát điểm. Điều này có nghĩa là chúng tôi chọn con đường khó nhưng đầy tiềm năng để vươn tầm quốc tế.
Tại sao Vietsol chọn đầu tư vào Edge AI thay vì Cloud AI?
Hiện nay, ngành bán dẫn AI đang trải qua một cuộc cách mạng lớn, dẫn đầu bởi các công ty như NVIDIA, với sự chuyển dịch mạnh mẽ từ Cloud AI sang Edge AI. Lý do chính cho xu hướng này nằm ở các yêu cầu ngày càng cao về xử lý thời gian thực (real-time processing), bảo mật dữ liệu và giảm độ trễ (low latency).
Edge AI là lĩnh vực mới. Trên thế giới hiện không nhiều công ty có chuyên môn sâu về Edge AI (AI biên) chưa nói đến Việt Nam hay Đông Nam Á. Nếu bạn quan tâm công nghệ có thể nhìn vào sự kiện Embedded World 2025 tại Đức, cũng chỉ có rất ít công ty đầu tư vào Edge AI và trình diễn năng lực thực sự trong lĩnh vực này.
Vietsol hiện đang tập trung vào 3 công nghệ AI cốt lõi như Computer Vision (ứng dụng trong nhận diện vật thể, ADAS, kiểm tra lỗi sản xuất trong nhà máy), Machine Learning & Deep Learning (dùng trong dự báo lỗi, tối ưu hệ thống vận hành xe và quản lý dữ liệu cảm biến) và đặc biệt là tối ưu hóa AI trên chipset.
Tối ưu hóa AI trên chipset là thế mạnh lớn nhất của Vietsol, bao gồm 2 hạng mục chính:
Làm thế nào để Vietsol giữ vững vị thế tiên phong trong AI, Edge AI và Automotive Software?
Vietsol xác định Edge AI, AI trên chipset và phần mềm nhúng cho ô tô là cốt lõi. Đường khó đi và ít cạnh tranh nên Vietsol đang tận dụng lợi thế "first mover" để xây dựng năng lực cạnh tranh dài hạn.
Chúng tôi cũng tích cực xây dựng năng lực kỹ thuật sâu thông qua các dự án engineering service để học hỏi từ các đối tác lớn.
Điều quan trọng nhất là chúng tôi đang có những bước tiến chuyển dịch từ cung cấp dịch vụ sang phát triển sản phẩm. Hiện tại, Vietsol đang từng bước phát triển các công cụ và phần mềm AI riêng để chứng minh năng lực trước khách hàng, hướng tới sản phẩm "Made by Vietsol".
Thị trường Automotive không dễ dàng chấp nhận một "newcomer" mới hơn 3 năm tuổi như Vietsol, nhưng bằng cách đi từ engineering service → phát triển tool/sản phẩm, Vietsol đang từng bước xây dựng chỗ đứng vững chắc trong ngành.
Cơ hội lớn nhất của Vietsol trong bối cảnh phát triển AI & Automotive toàn cầu là gì?
Vietsol đang đứng trước một thời điểm mang tính cách mạng trong ngành công nghiệp ô tô – một cuộc chuyển đổi lớn từ xe chạy bằng nhiên liệu hóa thạch (ICE) → xe điện (EV).
Xe cơ khí (Mechanic-defined vehicle) → xe định nghĩa bằng phần mềm (Software-defined vehicle).
Khoảng cách giữa các công ty ô tô truyền thống với lịch sử hàng trăm năm và các startup công nghệ mới đang dần thu hẹp. Các công ty khởi nghiệp có thể cạnh tranh trực tiếp với những ông lớn, nhờ vào tốc độ đổi mới công nghệ và khả năng thích nghi với mô hình xe điện & phần mềm.
Cơ hội lớn của Vietsol nằm ở 3 yếu tố chính:
Thứ nhất, áp lực giảm chi phí phát triển & sản xuất: Các hãng xe toàn cầu đang chịu sự cạnh tranh mạnh từ các công ty ô tô Trung Quốc, buộc họ phải tìm kiếm các giải pháp phần mềm và AI giúp tối ưu chi phí.
Thứ hai, thị trường ô tô châu Á đang phát triển mạnh: Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam, đang trở thành trung tâm sản xuất & tiêu thụ xe điện mới, mở ra cơ hội hợp tác R&D và sản xuất linh kiện, phần mềm AI.
Thứ ba, chuyển dịch sang xe định nghĩa bằng phần mềm (SDV - Software-defined vehicle): AI và phần mềm sẽ là trái tim của thế hệ xe mới, tạo ra những cơ hội lớn cho công ty công nghệ như Vietsol.
Trong ngành công nghiệp ô tô, AI có thể nâng cao hiệu suất, tối ưu hóa vận hành và giảm thiểu chi phí thông qua tối ưu hóa quá trình sản xuất, dự báo lỗi sản xuất, giảm tỷ lệ lỗi linh kiện, quản lý chuỗi cung ứng bằng AI. Hơn nữa, AI giúp tối ưu tiêu hao nhiên liệu, hệ thống truyền động (Powertrain) và khả năng vận hành của xe. Đặc biệt, AI giúp cải thiện an toàn và trải nghiệm người dùng. Các công nghệ ADAS, nhận diện vật thể, giám sát tài xế đều hoạt động tốt hơn khi ứng dụng AI trên biên.
AI của Vietsol có thể giúp doanh nghiệp sản xuất tối ưu hóa quy trình vận hành như thế nào?
Hiện nay, nhiều quy trình sản xuất vẫn phụ thuộc vào thao tác thủ công, đòi hỏi lượng lớn nhân công và độ chính xác chưa cao. AI có thể tạo ra sự khác biệt bằng 3 cách: Tăng năng suất & hiệu suất làm việc, giảm thiểu sản phẩm lỗi và tối ưu bảo trì máy móc.
AI sẽ giúp tự động hóa các quy trình, giảm sự phụ thuộc vào lao động thủ công. Ngoài ra, AI sẽ giúp phân tích dữ liệu sản xuất theo thời gian thực để phát hiện sai sót và điều chỉnh. AI cũng giúp dự báo lỗi và tự động điều chỉnh quy trình, giảm thời gian chết của thiết bị.
AI kết hợp với IoT (AIoT) giúp nhà máy hoạt động thông minh hơn bằng cách:
Phân tích và xử lý dữ liệu ngay tại thiết bị (Edge AI), giảm độ trễ và phản ứng nhanh với sự cố.
Dự báo lỗi trước khi xảy ra (Predictive Maintenance): AI phát hiện dấu hiệu bất thường, từ đó tạo lịch bảo trì chủ động, tránh hỏng hóc đột ngột.
Tăng tuổi thọ thiết bị & giảm downtime: Nhân viên vận hành có thể theo dõi tình trạng thiết bị trong thời gian thực và đưa ra quyết định ngay lập tức.
Ứng dụng AIoT giúp doanh nghiệp tiết kiệm hàng triệu USD mỗi năm nhờ giảm chi phí bảo trì và tăng hiệu suất vận hành, tạo ra lợi thế cạnh tranh dài hạn cho doanh nghiệp.
Làm thế nào để AI có thể giúp nhà máy giảm lãng phí nguyên liệu và tăng hiệu suất sản xuất?
- AI giám sát dữ liệu sản xuất theo thời gian thực, giúp nhà máy phát hiện & loại bỏ các quy trình kém hiệu quả.
- Dự đoán và tối ưu chuỗi cung ứng: AI phân tích dữ liệu để đảm bảo cung ứng nguyên liệu đúng thời điểm, giảm hàng tồn kho.
- Kiểm tra chất lượng bằng AI Computer Vision: AI phát hiện lỗi trên dây chuyền sản xuất tự động và chính xác hơn con người, giúp giảm lãng phí vật liệu.
Tối ưu hóa bằng AI không chỉ giúp nhà máy tiết kiệm chi phí mà còn giúp doanh nghiệp tuân thủ tiêu chuẩn xanh & phát triển bền vững.
Vietsol có kế hoạch phát triển AI giúp quản lý chuỗi cung ứng và logistics không?
Hiện tại, Vietsol chưa tập trung vào các use case về chuỗi cung ứng và logistics, giữ chiến lược tập trung vào Automotive AI & Manufacturing AI. Tuy nhiên, chúng tôi sẵn sàng đón cơ hội mở rộng nếu khách hàng có yêu cầu, đặc biệt trong tối ưu hóa vận hành và tự động hóa chuỗi cung ứng bằng AI.
Như đã chia sẻ, Vietsol đang đi trên một con đường chuyên biệt và đầy thách thức nhưng đồng thời cũng đang giữ vững vị thế tiên phong (First Mover) trong ngành. Vậy tầm nhìn mở rộng hệ sinh thái khách hàng của Vietsol trong thời gian tới là gì?
Trong chiến lược mở rộng, Vietsol lựa chọn xây "chóp" trước – tức là tập trung vào những lĩnh vực mũi nhọn như AI, Edge AI và Automotive Software. Đây là những mảng có tính chuyên môn cao và yêu cầu khắt khe.
Bước tiếp theo là áp dụng phương pháp tiếp cận tương tự ngành ô tô vào lĩnh vực sản xuất công nghiệp (manufacturing). Đây là một thách thức lớn, bởi AI trong nhà máy không chỉ hỗ trợ mà còn thay đổi lõi vận hành của doanh nghiệp.
Ví dụ, khi AI được ứng dụng để loại bỏ sản phẩm lỗi, hệ thống phải có khả năng nhận diện chính xác từng chi tiết nhỏ, phân biệt được sự khác biệt tinh vi giữa mẫu tiêu chuẩn và sản phẩm thực tế trên dây chuyền. Điều này đòi hỏi AI phải cực kỳ mạnh mẽ, chính xác và thích ứng theo thời gian thực – một quá trình đầy công phu và phức tạp.
Song song với Automotive và Manufacturing, Vietsol sẽ tiếp tục mở rộng AI sang các lĩnh vực khác để cung cấp dịch vụ ra thị trường một cách toàn diện hơn. Việc mở rộng này sẽ giúp AI của Vietsol phát huy giá trị trên quy mô lớn, gia tăng khả năng ứng dụng trong nhiều ngành công nghiệp khác nhau.
Mảnh ghép cuối cùng – cũng là yếu tố quan trọng nhất trong chiến lược mở rộng của Vietsol – là trở thành đối tác chiến lược của các thương hiệu công nghệ hàng đầu thế giới, hỗ trợ họ thương mại hóa sản phẩm tại thị trường Việt Nam.
Anh có thể chia sẻ rõ hơn không? Vì sao các thương hiệu lớn không tự bán?
Để minh họa rõ hơn, tôi lấy ví dụ cụ thể: Ngay trong tháng 3 vừa qua, Vietsol ký kết thỏa thuận hợp tác chiến lược với Siemens Digital Industries Software (DISW), trong đó có một hạng mục quan trọng: Vietsol sẽ thương mại hóa các sản phẩm và giải pháp của Siemens DISW tại Việt Nam.
Siemens là tập đoàn công nghệ toàn cầu trong lĩnh vực tự động hóa công nghiệp, số hóa và hạ tầng thông minh với sự hiện diện mạnh mẽ trong ngành ô tô, năng lượng và sản xuất. Đặc biệt, Siemens dẫn đầu trong các giải pháp AI, hệ thống nhúng và tích hợp IoT, cung cấp công nghệ tiên tiến giúp doanh nghiệp tối ưu hiệu suất, nâng cao tính bền vững và đổi mới sáng tạo trên nhiều lĩnh vực. Những sản phẩm chính của Siemens bao gồm:
● Phần mềm Simcenter™ cho mô phỏng và kiểm thử
● Phần mềm Polarion™ cho cộng tác vòng đời sản phẩm
● Capital™ cho tự động hóa thiết kế điện/điện tử
● Nền tảng low-code Mendix™
● Insights Hub™, giải pháp công nghiệp IoT dưới dạng dịch vụ của Siemens
Thông qua các đối tác như Vietsol, Siemens tiếp tục định hình tương lai của Cách mạng Công nghiệp 4.0 và sản xuất thông minh.
Vietsol đã khẳng định vị thế First Mover trong các lĩnh vực AI, Edge AI và Automotive Software tại Việt Nam. Vì thế, sự hợp tác với Siemens là con đường nhanh nhất để Siemens phát triển tại Việt Nam mà không cần xây dựng đội ngũ nội bộ từ đầu.
Siemens mang đến công nghệ đẳng cấp thế giới và Vietsol mang đến đội ngũ kỹ sư giàu kinh nghiệm cùng sự am hiểu thị trường. Siemens có thể tận dụng đội ngũ kỹ thuật chuyên sâu của Vietsol để triển khai nhanh chóng, hiệu quả và tối ưu.
Đối với Vietsol, sự hợp tác này giúp tăng cường năng lực tổng thể. Bằng cách kết hợp công nghệ tiên tiến của Siemens với chuyên môn triển khai của Vietsol, chúng tôi có thể mở rộng thị trường, nâng cao giá trị dịch vụ và giúp doanh nghiệp Việt tiếp cận công nghệ đẳng cấp thế giới một cách dễ dàng hơn.
Dựa trên năng lực kỹ thuật và chuyên môn về kỹ thuật hệ thống & MBSE, Edge AI, phần mềm ô tô và kiểm thử, Vietsol sẽ trở thành nhà cung cấp dịch vụ kỹ thuật mạnh mẽ dựa trên sản phẩm và giải pháp của Siemens, không chỉ tại Việt Nam mà còn ở thị trường Đông Nam Á.
Hợp tác chiến lược này không chỉ mang lại lợi ích cho hai doanh nghiệp mà còn góp phần thúc đẩy sự phát triển của toàn ngành công nghiệp AI, Automotive Software và Industrial Automation tại Việt Nam.
Với tư cách là một doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh vực AI, AIoT và Automotive Software, Vietsol đã đạt được những thành tựu đáng kinh ngạc trong một thời gian ngắn. Dựa trên kinh nghiệm thực tiễn của mình, theo ông đâu là những yếu tố cốt lõi mà một startup AI cần tập trung để không chỉ tồn tại mà còn có những điểm chạm quốc tế?
Tôi lấy ví dụ thế này: Vietsol hiểu rõ về các sản phẩm và giải pháp của Siemens như Simcenter, PLM/Polarion, v.v. vì thế, chúng tôi có thể phân phối được sản phẩm của công ty ra thị trường. Ngoài ra, Vietsol có thể tận dụng chuyên môn kỹ thuật để mang lại nhiều giá trị hơn cho khách hàng, đặc biệt là những khách hàng yêu cầu giải pháp trọn gói (phần mềm & giải pháp kết hợp với dịch vụ kỹ thuật/kỹ sư).
Ngoài ra, Vietsol hiện đang hợp tác với Messe Frankfurt và là đồng tổ chức các triển lãm công nghệ & giải pháp di chuyển thông minh, triển lãm kỹ thuật, sản xuất và chuỗi cung ứng tại Automechanika Hồ Chí Minh & Kuala Lumpur (Malaysia). Vietsol có thể tận dụng mạng lưới này để quảng bá sản phẩm và giải pháp của Siemens…
Từ ví dụ trên, tôi muốn truyền tải đến mọi người quan tâm một thông điệp rằng: Vietsol coi câu nói “muốn đi nhanh phải đi cùng nhau” như một văn hóa kinh doanh xuyên suốt công ty. Chúng tôi sẽ dùng hết năng lực của mình, năng lực của các đối tác thân cận để cùng nhau nâng cao năng lực tổng thể của các bên.
Câu trả lời cho câu hỏi đâu là yếu tố một startup AI cần tập trung để không chỉ tồn tại mà còn có thể "global touch", theo tôi, có 2 điểm: Bạn phải xây dựng thế mạnh của riêng mình và phải có văn hóa đi cùng nhau. Nếu như trước đây, một hệ thống có thế mạnh riêng mình cần hàng chục năm để lớn mạnh thì bây giờ xây dựng văn hóa đi cùng nhau là cách thức để nhanh chóng bứt phá.
Vietsol có đang tìm kiếm các khoản đầu tư từ các quỹ công nghệ lớn? Định hướng gọi vốn như thế nào?
Vietsol may mắn nhận được sự quan tâm của một số tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới và cũng đã có những đề xuất đầu tiên. Tuy vậy, chúng tôi mong muốn tìm kiếm đầu tư đặc biệt trong mảng Edge AI. Định hướng của chúng tôi là sẽ gọi vốn theo các sản phẩm AI mà Vietsol đang phát triển.
