2 bài học lớn Lão Tử dành cho hậu thế, người không lĩnh hội được cuộc đời lắm gian truân

Là người sáng lập ra Đạo gia, Lão Tử có ảnh hưởng sâu sắc đến sự phát triển của triết học Trung Quốc. Cốt lõi trong tư duy của ông là phép biện chứng đơn giản, lưu lại trong "Đạo Đức Kinh".

Trong cuốn sách này, Lão Tử sử dụng khái niệm "đạo" để giải thích sự biến đổi và phát triển của tất cả vạn vật trong vũ trụ. Triết lý về cuộc sống của ông được trình bày trong cuốn sách đã nhận được sự kính phục trong lòng người đời và hậu thế. Trong đó, có hai triết lý từ đặc tính của nước có thể truyền cho chúng ta những bài học quý báu, khiến cho cuộc sống trở nên thịnh vượng và an lành:

1. Cứng cỏi thì chết, mềm mại thì sống

Trong cuốn "Đạo Đức Kinh," Lão Tử đã viết: “Kiên cường giả tử chi đồ, nhu nhược giả sinh chi đồ… Kiên cường xử hạ, nhu nhược xử thượng”. Ý nghĩa của câu này chính là cứng cỏi sẽ dẫn đến tử vong, trong khi sự mềm mại mới đem lại sự sống. Cứng cỏi có thể làm suy yếu, trong khi mềm mại thường sẽ mạnh mẽ hơn.

Lão Tử còn viết: “Thiên hạ mạc nhu nhược vu thủy, nhi công kiên cường giả mạc chi năng thắng: kỳ vô dĩ dịch chi. Nhược chi thắng cường, nhu chi thắng cương. Thiên hạ mạc bất tri, mạc năng hành”. Nghĩa là nước mặc dù có vẻ yếu đuối và mềm mại, nhưng nhờ sức mạnh của dòng chảy, nước có thể xuyên qua núi đá, phá hủy cả nhà cửa. Không có sức mạnh nào có thể ngăn chặn hoặc đánh bại nước. Tóm lại, mềm mại thắng cứng, yếu thắng mạnh, thiên hạ ai cũng biết thế, nhưng chẳng có ai làm được.

Lão Tử khuyên chúng ta nên học hỏi sự mềm mại của nước. Bằng cách ứng xử như nước, chúng ta có thể trở nên kiên nhẫn hơn, giảm bớt sự cứng rắn và kiểm soát thái độ của mình cũng như của người khác. Khi chúng ta cảm thấy giận dữ, hãy hình dung cảm giác thoải mái và dễ chịu dưới làn nước mát lạnh. Điều này có thể giúp ngăn ngừa xung đột và tranh cãi không cần thiết.

Bài học này cũng cho thấy rằng, khi ta hiểu rõ nước, cuộc sống của chúng ta sẽ trở nên thú vị và sâu sắc hơn, giúp ta tự điều chỉnh tâm trạng và thái độ.

Hiểu về nước cũng là hiểu ma trận chung của mọi sự sinh trưởng. Mọi thứ trong tự nhiên đều được vẽ nên bằng chiếc cọ vô hình của nước, tạo thành một thế giới không hoàn hảo nhưng vô cùng đa dạng và thông minh. Hiểu được bài học trên đây, cuộc sống của bạn chắc chắn sẽ tốt đẹp và sâu sắc hơn rất nhiều.

2. Bao dung và thiện lành như nước

Theo triết học Đông Á, nước được coi là nguồn gốc của sự sống. Lão Tử dạy rằng, lòng tốt và đức hạnh của con người nên giống như nước, có khả năng nuôi dưỡng và hỗ trợ mọi thứ mà không gianh giành hoặc đoạt lợi, gặp chỗ thiếu thì chảy vào, thấy thừa thì chảy ra, trên đời làm mưa, dưới đất thành sông lạch: “Thượng thiện nhược thủy. Thủy thiện lợi vạn vật nhi bất tranh”.

Nước luôn tuân theo dòng chảy và không bao giờ có hình dáng cố định. Cách tiếp cận đạo lý này cũng như nước, không ganh đua với bất kỳ vạn vật nào. Lão Tử dành nhiều ngôn từ để ca ngợi sức mạnh của tính nhu - mềm, của “vô vi”.

Con người cũng nên sống tự nhiên như nước: ở thì chuộng chỗ thấp, ân tình thì chuộng thâm sâu, xử sự chuộng lòng nhân, nói thì chuộng chân thật, cai trị thì làm cho cuộc sống an bình, làm việc thì hợp với tài năng, hành động thì hợp thời đúng lúc.

Khi gặp khó khăn, hãy kết hợp lòng khoan dung với lòng tốt lành và luôn lưu giữ thiện tâm, “người thiện, thì ta thiện; người không thiện, ta vẫn cứ thiện, đó chính là thiện”. Tư duy và cách cư xử của chúng ta nên giữ nguyên sự tươi mới và sáng sủa như dòng nước. Thái độ của chúng ta nên thúc đẩy hòa bình và làm cho cuộc sống an lành hơn. Sự hiểu biết như nước giúp chúng ta hòa nhập vào tất cả, giúp cuộc sống trở nên phong phú và thú vị.

Bài học cổ nhân: Không muốn rước họa vào thân, tránh xa 6 kiểu người có tướng nhỏ nhen này