Cái giá của việc thách thức ông Trump

Họa từ lời nói

Vụ ám sát nhà hoạt động bảo thủ Charlie Kirk, đồng minh quan trọng của Tổng thống Donald Trump, vào ngày 10/9 khiến sự chia rẽ trong nước Mỹ, bao gồm cả giới giải trí, càng thêm sâu sắc.

Nhiều nghệ sĩ lên tiếng tiếc thương cho nạn nhân và lên án bạo lực chính trị. Tuy nhiên, một bộ phận dường như không có sự đồng cảm với nhà sáng lập Turning Point USA (TPUSA), thay vào đó đưa ra những phát ngôn gây tranh cãi.

Nhân vật đang ở tâm điểm chú ý là Jimmy Kimmel - người dẫn chương trình truyền hình, nghệ sĩ hài, nhà văn kiêm nhà sản xuất truyền hình nổi tiếng ở Mỹ.

Ngày 15/9, trong chương trình nổi tiếng gắn liền với tên tuổi của ông là Jimmy Kimmel Live!, MC sinh năm 1967 bất ngờ nhắc đến vụ ám sát với giọng điệu mỉa mai: “Chúng ta gặp phải một số vấn đề mới vào cuối tuần qua khi băng đảng MAGA (Làm cho nước Mỹ vĩ đại trở lại - khẩu hiệu tranh cử của ông Trump) cố gắng hết sức để mô tả đứa trẻ đã giết đã giết Charlie Kirk là ai khác ngoài một trong số họ và làm mọi cách có thể để ghi điểm chính trị từ việc này".

Ông Kimmel không quên châm biếm Tổng thống Trump, bằng cách phát clip cho thấy nhà lãnh đạo sinh năm 1946 né tránh câu hỏi của báo chí về cái chết của Kirk, để chuyển sang khoe kế hoạch xây dựng mới tại Nhà Trắng.

Điều đáng nói là trước đó 4 ngày, Kimmel có thái độ khác hẳn. Ông bày tỏ lòng tiếc thương với Kirk, động viên gia đình anh và kêu gọi chấm dứt các hành vi bạo lực.

“Thay vì chỉ trích gay gắt, liệu chúng ta có thể thống nhất quan điểm dù chỉ một ngày rằng việc bắn người khác là điều khủng khiếp và tàn ác không?”, ông viết trên Instagram.

Phát ngôn trên truyền hình của Kimmel khiến phe bảo thủ phẫn nộ. Họ coi đó là động thái xúc phạm, không phù hợp trong thời điểm tang thương và gây hiểu lầm (Kimmel gợi ý hung thủ cũng nằm trong nhóm ủng hộ MAGA).

Trong podcast The Benny Show vào ngày 17/9, Brendan Carr, chủ tịch Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC), gọi bình luận của Kimmel là “bệnh hoạn”.

Ông còn “nhắc nhẹ” nếu đài ABC (đơn vị phát hành và phân phối Jimmy Kimmel Live!) và công ty mẹ Disney không có hành động nào với Kimmel, FCC sẽ vào cuộc. Theo ông, truyền hình công không nên biến thành “gánh xiếc phe phái”.

Vào cùng ngày, Nexstar Media Group, công ty sở hữu khoảng 10% cổ phần của ABC, cho biết phản đối mạnh mẽ những bình luận của Kimmel liên quan đến vụ giết Charlie Kirk, đồng thời thay thế Jimmy Kimmel Live! bằng chương trình khác trên các thị trường liên kết với ABC.

Không lâu sau đó, người phát ngôn của ABC ra thông báo: “Jimmy Kimmel Live! bị hoãn phát sóng vô thời hạn”.

Tình hình càng leo thang khi tập đoàn truyền thông Sinclair, đơn vị vận hành nhóm đài liên kết ABC lớn nhất, tuyên bố đình chỉ phát sóng Jimmy Kimmel Live! cho đến khi nam MC công khai xin lỗi gia đình Charlie Kirk và quyên góp cho tổ chức chính trị của người quá cố.

Phó chủ tịch Sinclair, Jason Smith, cũng chỉ trích phát ngôn của Kimmel là không phù hợp và vô cảm trong thời điểm quan trọng đối với nước Mỹ.

Jimmy Kimmel chưa có phát ngôn chính thức nào. Tuy nhiên, theo Deadline ngày 18/7, nam MC không sẵn sàng xin lỗi về phát ngôn của mình.

Hãng tin tiết lộ thêm Kimmel biết về việc chương trình của mình bị tạm ngừng thông qua cuộc gọi điện thoại.

Trong khi đó, nguồn tin của Daily Mail khẳng định Kimmel cực kỳ tức giận trước quyết định trên và được cho là đang tính toán rút khỏi hợp đồng với ABC.

Trái ngược với Kimmel, ông Trump công khai bày tỏ hài lòng trên nền tảng Truth Social: “Tin tuyệt vời cho nước Mỹ: chương trình Jimmy Kimmel vốn đang giảm người xem đã bị hủy. Chúc mừng ABC cuối cùng cũng có đủ dũng khí để làm điều cần phải làm. Kimmel không có tài năng và lượng người xem còn tệ hơn cả Stephen Colbert. Giờ chỉ còn Jimmy (chỉ Jimmy Fallon của The Tonight Show) và Seth (Seth Meyers của The Late Night with Seth Meyers), hai kẻ thua cuộc toàn diện trên kênh tin tức giả NBC. Tỷ suất người xem của họ cũng kinh khủng. Hãy làm đi NBC”.

Sức ép của quyền lực

Nguồn tin trong ngành viễn thông tiết lộ với On The Money, phát ngôn của Jimmy Kimmel về vụ sát hại Charlie Kirk không chỉ mang tính xúc phạm độc hại và gây hiểu lầm, thời điểm nói những lời đó cũng tệ hại: đe dọa làm trật bánh thương vụ thâu tóm trị giá 6,2 tỷ USD của Nexstar đối với đối thủ Tegna.

Thỏa thuận này vốn gây tranh cãi khi kết hợp hai trong số những chủ sở hữu đài truyền hình địa phương lớn nhất nước Mỹ, đặt ra nhiều câu hỏi nghiêm trọng về chống độc quyền. Do đó, nó cần được FCC xem xét kỹ lưỡng.

Bình luận của Kimmel khiến việc phê duyệt càng trở nên khó khăn. Đó là lý do Nexstar có hành động quyết liệt với chương trình phát sóng đêm khuya của ông.

Tương tự, công ty mẹ của ABC là Disney cũng đang tìm kiếm sự phê chuẩn của FCC cho thỏa thuận giữa công ty con ESPN và NFL. Không khó hiểu khi sau lời cảnh cáo của ông Carr, Bob Iger, CEO của Disney, lập tức đình chỉ chương trình Kimmel vô thời hạn.

The New York Post cho biết Brendan Carr hiện được xem là “cảnh sát trưởng mới” của ngành truyền hình. Ông cảnh báo các nhà mạng lớn nhỏ sẽ áp dụng cách diễn giải mở rộng nhất về quy định của FCC để đảm bảo chương trình phát sóng phục vụ “lợi ích công chúng”, bất chấp những tranh cãi liên quan đến quyền tự do ngôn luận được quy định trong Tu chính án thứ Nhất của Hiến pháp Mỹ.

Trước vụ Kimmel, ảnh hưởng của ông buộc Paramount phải dàn xếp vụ kiện với Tổng thống Trump liên quan đến cuộc phỏng vấn gây tranh cãi của CBS với Kamala Harris trong chiến dịch tranh cử 2024. Hãng truyền thông lo sợ FCC không phê duyệt thương vụ bán 8 tỷ USD cho hãng phim độc lập Skydance. Paramount cũng hủy bỏ chương trình khuya của danh hài chính trị Steven Colbert do thua lỗ.

Các mạng truyền hình khác cũng lần lượt dàn xếp nhiều vụ kiện với ông Trump: ABC chi 16 triệu USD để giải quyết vụ kiện liên quan đến phát ngôn của người dẫn chương trình tin tức George Stephanopoulos, nhằm giữ mối quan hệ thuận lợi với Carr.

Khác với truyền hình cáp, FCC có quyền kiểm soát nội dung phát trên “sóng công cộng”, tức các đài truyền hình địa phương, bằng cách từ chối cấp phép phát sóng. Điều này áp dụng với các đài thuộc NBC, ABC, CBS, Fox, cũng như các đơn vị có thỏa thuận phát nội dung như Nexstar.

Trước đây, FCC thường cho phép các nhà đài tự do phát sóng bất cứ nội dung nào trừ khiêu dâm. Vì vậy các nhân vật như Colbert, Kimmel hay thậm chí những bản tin được cho là “thẳng thắn” như 60 Minutes vẫn có thể đưa ra quan điểm chính trị đối lập, dù nhiều khán giả không đồng tình.

Thế nhưng phát ngôn kỳ lạ của Kimmel khiến ông Carr phẫn nộ, không chỉ vì chế giễu phe bảo thủ trong lúc họ đang thương tiếc vụ ám sát Kirk, mà còn dường như ngụ ý một câu chuyện sai lệch rằng kẻ ám sát là người bảo thủ.

Trong các chính quyền trước đây, phát ngôn này vẫn được coi là tự do ngôn luận được bảo vệ theo Tu chính án thứ Nhất. Carr lại lập luận rằng điều khoản này không tuyệt đối: nó chỉ có nghĩa là chính phủ không thể bỏ tù Kimmel hay Colbert vì ý kiến của họ.

“Rõ ràng Nexstar đang tìm cách lấy lòng Carr. Những phát ngôn của Kimmel rất độc hại, nhưng xét về góc độ Tu chính án thứ Nhất, chúng từng được bảo vệ trong quá khứ. Anh ta là danh hài, vậy thì làm sao gọi là bóp méo tin tức được, trừ khi bạn có một thỏa thuận cần được FCC phê duyệt?”, luật sư viễn thông nói với The New York Post vào ngày 17/9.

Theo tờ báo Mỹ, dư luận cũng khó bắt bẻ FCC vì lập luận của ông Carr rằng “chính trị một chiều đi ngược lại lợi ích công chúng” có tính thuyết phục.

Nexstar đặc biệt dễ bị ảnh hưởng bởi cách diễn giải “lợi ích công chúng” của Carr, bởi công ty này đang có kế hoạch mở rộng.

Nexstar vốn là một trong những chủ sở hữu lớn nhất các đài liên kết ABC phát sóng chương trình của Kimmel, kiểm soát hơn 30 đài trên khắp nước Mỹ. Thương vụ mua lại Tegna, được công bố vào tháng 8, sẽ mở rộng phạm vi phủ sóng hơn nữa. Hai công ty kết hợp sẽ bao phủ 80% số hộ gia đình, vận hành 265 đài tại 44 tiểu bang. Ở một số thị trường, công ty mới kiểm soát 3 hoặc 4 đài. Tất cả đều cần sự phê chuẩn của FCC.

Đại diện của Nexstar và FCC không phản hồi yêu cầu bình luận.

Tương lai vô định của Jimmy Kimmel

Nhiều nguồn tin tiết lộ với Page Six tương lai của Jimmy Kimmel tại ABC bấp bênh ngay cả trước những bình luận gây bão trên truyền hình của ông. Triệu phú này chỉ còn vài tháng trong hợp đồng với Disney và dự kiến bắt đầu đàm phán với các sếp lớn vào cuối năm nay.

Theo nguồn tin, ABC có thể đã chuẩn bị sẵn sàng để “đẩy” ông ra đi sau mùa này. Mạng truyền hình này được cho là dùng cuộc ồn ào quanh đoạn độc thoại đêm khuya gây tranh cãi của ông để "rút phích sớm", tránh thêm một năm nữa với các bình luận đầy rủi ro của Kimmel.

Người trong cuộc cho biết ông Bob Iger không muốn đối đầu với Tổng thống Donald Trump ở thời điểm hiện tại, nhất là khi ông vừa ổn định được Disney.

"Tôi không rõ họ đang lên kế hoạch gì, nhưng có thể ồn ào này lớn đến mức Jimmy không thể trở lại được", nguồn tin phỏng đoán.

Vào tháng 7, sau khi The Late Show with Stephen Colbert bị CBS hủy, ông Trump từng đăng trên Truth Social: "Tôi nghe nói Jimmy Kimmel là người tiếp theo. Anh ta thậm chí còn kém tài năng hơn cả Colbert".

Điều này càng thêm củng cố thông tin Jimmy Kimmel bị nhắm đến từ trước. Nằm ngoài tính toán là chính Kimmel khiến thương hiệu trò chuyện đêm khuya tồn tại 22 năm qua bị sụp đổ sớm hơn dự tính.

Tuy nhiên, nguồn tin khác tiết lộ từ vài tuần trước khi vụ bê bối "vạ miệng" xảy ra rằng Kimmel có thể trì hoãn kế hoạch rời đi chỉ để chọc tức ông Trump.

Ông là bạn thân của đồng chủ tịch Disney Entertainment, Dana Walden. Một số nguồn tin khẳng định bà Walden sẽ không bao giờ loại bỏ ông.

Được biết, chính Walden là người gọi điện cho danh hài vào tối 17/9 để báo tin chương trình của ông bị tạm ngưng vô thời hạn.

Lần xuất hiện mới nhất của Kimmel trước công chúng là vào 18/9. Người dẫn chương trình U60 được bắt gặp tại Century City (Los Angeles, Mỹ) khi trên đường đến gặp luật sư của mình, Karl Austen - cái tên hàng đầu trong ngành, từng làm việc với nhiều ngôi sao hạng A như Seth MacFarlane, Jude Law, Dave Bautista và Jeffrey Wright.

Page Six cho hay Kimmel có thể yêu cầu khoản đền bù khổng lồ từ ABC.