Chỉ 1 giờ nữa Chính phủ Mỹ sẽ đóng cửa, chuyện gì xảy ra?

Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ vẫn kiên quyết giữ lập trường đối lập trong việc đạt được một thỏa thuận ngân sách để tránh kịch bản đóng cửa. Điểm mấu chốt gây bế tắc chính là yêu cầu của Đảng Dân chủ về việc phải gia hạn các khoản tín dụng thuế bổ sung trong Đạo luật Chăm sóc Sức khỏe Giá cả phải chăng (Affordable Care Act - ACA) trong bất kỳ dự luật ngân sách tạm thời nào.

Thượng nghị sĩ John Fetterman, đảng viên Dân chủ đại diện bang Pennsylvania, người đã tách khỏi phần lớn đồng nghiệp trong khối để ủng hộ một dự luật ngân sách tạm thời do phía Cộng hòa đề xuất hôm thứ Ba, cho biết: “Hôm nay là một ngày buồn của đất nước chúng ta. Chính phủ sẽ đóng cửa vào nửa đêm”.

Ông nhấn mạnh: “Tôi sẽ không bỏ phiếu cho sự hỗn loạn dẫn đến việc đóng cửa chính phủ. Lá phiếu của tôi là vì đất nước, chứ không phải vì đảng phái”.

Hiệp hội Business Roundtable (tổ chức tập hợp các giám đốc điều hành hàng đầu của nhiều doanh nghiệp lớn tại Mỹ) đã kêu gọi nhanh chóng có biện pháp mở cửa lại chính phủ.

Ông Joshua Bolten, Tổng giám đốc điều hành Business Roundtable, phát biểu: “Đảm bảo ngân sách cho chính phủ là trách nhiệm cơ bản của Quốc hội. Việc đóng cửa chính phủ sẽ tạo ra sự bất định, gián đoạn các dịch vụ thiết yếu và gây tổn hại cho doanh nghiệp, người lao động và các gia đình Mỹ. Business Roundtable kêu gọi Quốc hội hành động kịp thời để tránh tình trạng này”.

Trong khi đó, các nghị sĩ liên tục xuất hiện trên truyền hình để đổ lỗi cho nhau về nguy cơ đóng cửa. Văn phòng Ngân sách Quốc hội (Congressional Budget Office – CBO) ước tính, việc này sẽ khiến khoảng 750.000 nhân viên liên bang phải tạm nghỉ việc.

CBO cho biết trong thư gửi Thượng nghị sĩ Joni Ernst, thành viên Đảng Cộng hòa bang Iowa, rằng “tổng chi phí lương hằng ngày cho số nhân viên bị tạm nghỉ này sẽ vào khoảng 400 triệu USD”. Thư cũng lưu ý, “số nhân viên tạm nghỉ có thể thay đổi từng ngày vì một số cơ quan có thể cho nghỉ nhiều hơn nếu việc đóng cửa kéo dài, trong khi một số cơ quan khác có thể gọi trở lại một phần nhân viên đã bị cho nghỉ”.

Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, đảng viên Cộng hòa bang Louisiana, trong chương trình “Squawk Box” của CNBC, cho rằng phe Dân chủ “cần tỉnh ngộ và hành động đúng đắn”. Ông cáo buộc các lãnh đạo Dân chủ, gồm Lãnh đạo phe Thiểu số tại Thượng viện Chuck Schumer và Lãnh đạo phe Thiểu số tại Hạ viện Hakeem Jeffries, đều đến từ bang New York, đã “tự đẩy mình vào thế bí” khi đưa ra yêu cầu chính sách để đổi lấy việc thông qua dự luật ngân sách tạm thời nhằm duy trì hoạt động chính phủ ít nhất thêm bảy tuần.

Ông Johnson cho rằng những yêu cầu này không liên quan đến nhu cầu cấp bách về một dự luật chi tiêu ngắn hạn (continuing resolution). Đảng Dân chủ vẫn kiên quyết rằng bất kỳ dự luật nào cũng phải bao gồm việc gia hạn tín dụng thuế bổ sung của ACA, vốn giúp hàng triệu người dân Mỹ mua bảo hiểm y tế trên các sàn ACA được giảm chi phí. Các khoản tín dụng này sẽ hết hạn vào cuối năm 2025.

Ông Johnson cũng cáo buộc phe Dân chủ muốn bảo vệ vị trí của ông Schumer trước nguy cơ bị thách thức bởi Hạ nghị sĩ Alexandria Ocasio-Cortez, đại diện cánh cấp tiến của Đảng Dân chủ, nếu họ nhượng bộ trước yêu cầu của Cộng hòa về một dự luật ngân sách “sạch”, không kèm theo điều khoản bảo vệ y tế.

Ông Johnson nói thêm, cuộc tranh luận về việc cải cách ACA (thường được gọi là Obamacare) có thể tiến hành sau. Đồng thời, ông cáo buộc Đảng Dân chủ muốn mở rộng phúc lợi y tế liên bang cho người nhập cư không có giấy tờ hợp pháp.

Thượng nghị sĩ John Thune, đảng viên Cộng hòa bang Nam Dakota, trong một cuộc phỏng vấn khác với CNBC, gọi yêu cầu gia hạn tín dụng thuế ACA là “vấn đề do Đảng Dân chủ bịa ra” nhằm đáp ứng cử tri vốn phản đối cựu Tổng thống Donald Trump. Ông Thune nhấn mạnh: “Đây chính là ông Donald Trump. Không hơn, không kém”.

Về phía Đảng Dân chủ, ông Hakeem Jeffries, trong cuộc phỏng vấn cùng chương trình, phản bác: “Nếu chính phủ đóng cửa, đó là quyết định của phe Cộng hòa. Chúng tôi sẵn sàng hợp tác để tìm giải pháp lưỡng đảng. Nhưng chúng tôi sẽ không ủng hộ một dự luật chi tiêu mang tính đảng phái của Cộng hòa, vốn tiếp tục cắt giảm hệ thống chăm sóc y tế của người dân Mỹ”.

Ông Jeffries cảnh báo rằng ngay trong ngày thứ Tư, “sẽ có hàng chục triệu người dân Mỹ nhận được thông báo về việc phí bảo hiểm y tế sẽ tăng cao nếu các khoản trợ cấp ACA không được gia hạn. Chúng tôi đang đấu tranh vì sức khỏe của người dân Mỹ”.

Khi được phóng viên Becky Quick của CNBC hỏi: “Có đúng là ông muốn khôi phục phúc lợi cho những người nhập cư bất hợp pháp bằng tiền thuế của người Mỹ không?” ông Jeffries đáp: “Tất nhiên là không. Cảm ơn vì câu hỏi đó, vì đây hoàn toàn là một lời dối trá”.

Ông Jeffries nhấn mạnh: “Luật liên bang cấm sử dụng ngân sách để chi trả bảo hiểm y tế cho người nhập cư không có giấy tờ hợp pháp. Và trong mọi đề xuất của chúng tôi, không có điều khoản nào nhằm thay đổi luật này”.

Theo CNBC