Chủ tịch Hà Nội: Năng lực hạn chế của một bộ phận cán bộ xã, phường làm chậm giải ngân vốn

Loạtdự án trọng điểm sắp khởi công

Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến toàn quốc thúc đẩy đầu tư công năm 2025 diễn ra sáng 17/9 tại điểm cầu Hà Nội, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho biết, thành phố xác định đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công không chỉ là động lực chủ yếu cho tăng trưởng, mà còn là trách nhiệm chính trị của thành phố.

Năm 2025, tổng kế hoạch vốn Thủ tướng Chính phủ giao cho thành phố hơn 87 nghìn tỷ đồng, tăng 1,13 lần so với năm 2024, là thách thức không nhỏ với Hà Nội.

Đến hết ngày 31/8/2025, thành phố Hà Nội đã giải ngân được 36 nghìn tỷ đồng, đạt trên 41% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao. Ước đến hết ngày 30/9/2025, thành phố giải ngân đạt xấp xỉ 39,3 nghìn tỷ đồng, tương đương 45,1% kế hoạch. Dù còn thấp hơn mức bình quân chung của cả nước, nhưng về giá trị tuyệt đối, Hà Nội là một trong hai địa phương dẫn đầu cả nước, gấp 1,3 lần so với cùng kỳ.

Từ nay đến cuối năm, thành phố tiếp tục khởi công, khánh thành các dự án quan trọng khác, như: Cầu Thượng Cát; tuyến đường sắt đô thị số 2 (Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo); Tuyến số 5 (đoạn Văn Cao - Hòa Lạc); Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong; cơ sở 2 Bệnh viện Thận Hà Nội; hầm chui nút giao Cổ Linh. Đặc biệt, dự án mang tính biểu tượng - Cầu Trần Hưng Đạo - dự kiến khởi công vào dịp 10/10/2025.

Tiến độ giải ngân còn nhiều "điểm nghẽn"

Theo ông Trần Sỹ Thanh, tiến độ giải ngân vẫn chưa đạt kỳ vọng, còn nhiều “điểm nghẽn” lớn cần tập trung tháo gỡ cho nhóm các dự án, công trình trọng điểm; dự án sử dụng vốn ngân sách trung ương, vốn ODA và nguồn vốn kéo dài.

Về nguyên nhân, bên cạnh các yếu tố khách quan như biến động giá vật liệu xây dựng, sự khan hiếm nguồn cung, có 3 nhóm nguyên nhân chính. Đó là thiếu các văn bản hướng dẫn thi hành Luật PPP sửa đổi liên quan đến hợp đồng BT thanh toán bằng quỹ đất. Thủ tục đàm phán, ký kết Hiệp định vay vốn ODA còn kéo dài.

Cùng với đó là vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng - là khâu khó khăn và phức tạp nhất, chủ yếu liên quan đến việc xác định nguồn gốc đất, giá đất, và sự chênh lệch chính sách bồi thường giữa các thời kỳ. Trong khi đó, năng lực, kinh nghiệm của một bộ phận cán bộ, đặc biệt ở cấp xã, phường sau khi tiếp nhận một khối lượng dự án khổng lồ (gần 27.000 dự án) còn hạn chế.

Nhằm giải quyết những khó khăn trên, Chủ tịch UBND TP Hà Nội kiến nghị Chính phủ sớm ban hành Nghị định hướng dẫn thi hành Luật PPP sửa đổi liên quan đến hợp đồng BT thanh toán bằng quỹ đất.

Nhiều công trình của thành phố Hà Nội cũng như các địa phương hiện đang chờ hướng dẫn để ký hợp đồng BT. Điều này rất quan trọng để góp phần tạo dư địa cho các năm tiếp theo cũng như thúc đẩy tăng trưởng kinh tế 2 con số. Việc khan hiếm nguồn cung cấp vật liệu đắp cùng với chênh lệch lớn giữa giá thành vật liệu theo công bố giá và thực tế thị trường của vật liệu đắp có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến công tác lập dự toán, lựa chọn nhà thầu và triển khai thực hiện các dự án.

"Hà Nội sẽ nỗ lực cố gắng, song chúng ta cần có một cơ chế chung cho các tỉnh, thành trong cả nước để phù hợp với thực tiễn, tạo thuận lợi cho các địa phương triển khai các dự án”, ông Trần Sỹ Thanh kiến nghị.

Liên quan đến công tác giải phóng mặt bằng, Chủ tịch Hà Nội Trần Sỹ Thanh cho rằng, Chính phủ cũng như các bộ, ngành đã tháo gỡ nhiều khó khăn. Song trên thực tế vẫn còn tình trạng không đồng nhất trong chính sách giữa các dự án đang triển khai. Vì thế, thành phố phải lựa chọn 1 giải pháp tối ưu nhất để thực hiện, nên cũng ảnh hưởng đến tiến độ của dự án.

Từ nay đến cuối năm, Thành phố Hà Nội cam kết sẽ quyết liệt hơn nữa để đạt mục tiêu giải ngân 100% kế hoạch vốn năm 2025 và vốn kéo dài. Trong đó, thành phố tiếp tục siết chặt kỷ luật, kỷ cương, coi kết quả giải ngân là tiêu chí hàng đầu để đánh giá, xếp loại cán bộ, xử lý nghiêm trách nhiệm người đứng đầu và các cá nhân liên quan.

Cùng với đó, tập trung cao độ cho công tác giải phóng mặt bằng, thành lập các Tổ công tác đặc biệt để xử lý dứt điểm các dự án trọng điểm, phức tạp; kiên quyết điều chuyển vốn từ các dự án giải ngân chậm sang các dự án có tiến độ tốt; đề xuất Trung ương xem xét đối với nguồn vốn ngân sách Trung ương và ODA...