Chủ tịch Hiệp hội Vàng: Thái Lan, Singapore vẫn xuất khẩu vàng tỷ đô dù không có mỏ nào, Việt Nam thì sao?

Tại Hội thảo “Nhận diện khó khăn, vướng mắc do quy định pháp luật trong hoạt động sản xuất, kinh doanh và kiến nghị”, tổ chức ngày 14/7, với nhiều năm kinh nghiệm sát cánh cùng doanh nghiệp ngành vàng, ông Đinh Nho Bảng – Chủ tịch Hiệp hội Kinh doanh Vàng Việt Nam (VGTA), đã không giấu được sự lo lắng trước thực trạng hệ thống pháp luật thiếu ổn định, chồng chéo và có phần xa rời thực tiễn.

“Luật đã có 13 năm nhưng vẫn phải sửa đổi liên tục. Điều này thể hiện rõ sự bất cập, gây khó khăn không nhỏ cho doanh nghiệp trong việc hoạch định chiến lược dài hạn,” ông Bảng chỉ rõ.

Đáng nói hơn, toàn bộ hoạt động liên quan đến vàng – từ sản xuất, chế tác đến kinh doanh vàng miếng, đều bị liệt vào danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Theo ông Bảng, đây là một “rào cản vô hình nhưng đầy sức nặng”, gây ức chế cho sự phát triển tự nhiên của thị trường.

“Trước đây, chỉ kinh doanh vàng miếng mới bị siết chặt, nhưng giờ mọi hoạt động vàng đều bị áp các điều kiện gắt gao. Điều này làm méo mó thị trường, khiến doanh nghiệp gặp vô vàn khó khăn,” ông Bảng nói.

Nỗi lo lớn nhất của các doanh nghiệp là việc toàn bộ hoạt động kinh doanh vàng, từ sản xuất trang sức mỹ nghệ đến kinh doanh vàng miếng, đều bị liệt vào danh mục kinh doanh có điều kiện.

>>> ‘Thế giới chuộng vàng trang sức, chỉ có Việt Nam mới đổ xô mua vàng miếng’

Đưa ra một lộ trình phát triển đầy triển vọng nếu Việt Nam thay đổi tư duy quản lý, đặc biệt là trong xuất nhập khẩu vàng nguyên liệu, Chủ tịch VGTA nhấn mạnh: “Các nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore hay Indonesia đâu có mỏ vàng, nhưng họ vẫn xuất khẩu hàng tỷ USD nhờ tập trung chế tác, tạo ra giá trị gia tăng cao. Đây chính là con đường mà Việt Nam cần hướng tới".

Đặc biệt, Việt Nam đang có những lợi thế rõ rệt như nhân lực dồi dào, tay nghề cao, truyền thống thủ công mỹ nghệ lâu đời và một thị trường nội địa gần 100 triệu dân.

Để minh chứng cho tiềm năng này, Chủ tịch VGTA đưa ra những con số ấn tượng. Nếu được cởi trói và phát triển đúng hướng, chỉ riêng việc xuất khẩu vàng trang sức đã có thể mang về cho đất nước 5-7 tỷ USD mỗi năm. Đây là nguồn ngoại tệ rất đáng kể.

Đặc biệt, ngành sản xuất vàng trang sức tạo ra giá trị gia tăng từ lao động rất cao, lên đến 25%. Đây là một ngành tạo ra nhiều việc làm, giải quyết vấn đề xã hội và mang lại nguồn ngoại tệ quý giá, nhất là trong bối cảnh Việt Nam đang tìm kiếm các động lực tăng trưởng mới.

"Hiện nay, nhu cầu vàng nguyên liệu của chúng ta khoảng 5 tỷ USD. Nếu chúng ta chỉ cần dùng một nửa, tức 2,5 tỷ USD để sản xuất và xuất khẩu, chúng ta đã có thể thu về một nguồn ngoại tệ đáng kể. Việc này hoàn toàn khả thi", Chủ tịch VGTA cho hay.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa khát vọng đó, ông cho rằng, điều tiên quyết là phải thay đổi cách tiếp cận về quản lý vàng – từ quản lý bằng cấm đoán sang thúc đẩy phát triển lành mạnh, minh bạch.

Cụ thể, ông đưa ra 3 đề xuất: Thứ nhất, phải xem xét lại danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện với sản xuất – chế tác vàng trang sức, tách biệt với hoạt động kinh doanh vàng miếng vốn nhạy cảm hơn.

Thứ hai, nới lỏng và minh bạch hóa quy trình cấp phép nhập vàng nguyên liệu phục vụ xuất khẩu, thay vì “quản như cấm”.

Thứ ba, có chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư công nghệ, nâng cao năng lực chế tác và tiêu chuẩn hóa sản phẩm để chinh phục thị trường quốc tế.

“Chúng tôi không xin ưu đãi, chỉ cần tháo rào cản là doanh nghiệp sẽ làm được. Bài học từ các quốc gia xung quanh cho thấy, chỉ khi luật chơi rõ ràng và công bằng, thì ngành vàng mới phát triển được,” Chủ tịch VGTA nhấn mạnh.

>>> Các ngân hàng lớn và SJC đồng loạt cảnh báo khẩn đến người mua vàng