Chứng khoán Việt Nam được nâng hạng, HNX tung ngay sản phẩm 'hút' nhà đầu tư ngoại

Căn cứ Công văn số 1148/SGDVN-CLPT ngày 03/10/2025, Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) vừa thông báo về kế hoạch triển khai sản phẩm Hợp đồng tương lai chỉ số VN100 (HĐTL VN100).

Theo đó, HNX đề nghị các công ty chứng khoán thành viên chuẩn bị hạ tầng, hệ thống công nghệ thông tin phục vụ hoạt động giao dịch sản phẩm HĐTL VN100 từ ngày 10/10/2025. Bên cạnh đó, các đơn vị cần đảm bảo việc cung cấp dịch vụ giao dịch sản phẩm mới cho nhà đầu tư an toàn, thông suốt. Các công ty chứng khoán cần cập nhật, bổ sung quy trình nghiệp vụ, tài liệu hướng dẫn giao dịch về sản phẩm HĐTL VN100.

So với VN30, hợp đồng tương lai trên chỉ số VN100 có nhiều điểm khác biệt. Trước hết, VN100 có tính đại diện vượt trội, khi phản ánh tới 89,11% giá trị vốn hóa toàn thị trường cổ phiếu niêm yết, trong khi VN30 chỉ ở mức 69,37%. Bên cạnh đó, giá trị vốn hóa của 10 doanh nghiệp lớn nhất trong VN30 chiếm 60,12% toàn rổ, cao hơn nhiều so với 46,8% ở VN100. Điều này cho thấy chỉ số VN100 ít chịu ảnh hưởng bởi biến động từ nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn, qua đó giúp giảm bớt các dao động bất thường của cả chỉ số cơ sở lẫn hợp đồng tương lai.

Việc phát triển thêm sản phẩm dựa trên nhiều tài sản cơ sở khác nhau là một trong những định hướng trọng tâm của Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam nhằm đa dạng hóa sản phẩm, tạo thêm công cụ phòng ngừa rủi ro và kênh đầu tư cho nhà đầu tư, qua đó thu hút thêm dòng vốn trong và ngoài nước.

Sự ra đời của HĐTL chỉ số VN100 được kỳ vọng mang lại nhiều tác động tích cực. Đối với thị trường phái sinh, sản phẩm này mở rộng phạm vi đầu tư, tăng chiều sâu và độ rộng, đồng thời thúc đẩy sự đa dạng hóa sản phẩm. Đây cũng có thể là tiền đề để phát triển thêm các sản phẩm phái sinh khác trong tương lai như quyền chọn, hợp đồng dựa trên chỉ số ngành, ETF hay thậm chí cổ phiếu riêng lẻ.

Đối với thị trường chứng khoán cơ sở, chỉ số VN100 vốn có ảnh hưởng lớn tới thanh khoản và vận động chung. Khi hợp đồng tương lai gắn với chỉ số này được giao dịch sôi động, thanh khoản của thị trường cơ sở cũng sẽ hưởng lợi, đồng thời tăng tính minh bạch, ổn định và hiệu quả vận hành. Nhà đầu tư tổ chức, đặc biệt là các quỹ ETF trong và ngoài nước, có thêm công cụ phòng ngừa rủi ro, qua đó yên tâm hơn trong chiến lược đầu tư dài hạn, thúc đẩy sự hình thành dòng vốn chuyên nghiệp và bền vững.

Với nhà đầu tư nước ngoài, sản phẩm phái sinh dựa trên VN100 giúp họ tiếp cận thị trường Việt Nam toàn diện hơn với độ phủ rộng và gần với tiêu chuẩn của các chỉ số toàn cầu như MSCI Emerging Markets hay FTSE Global All Cap Index. Sự kết hợp giữa chỉ số đại diện rộng và công cụ phòng vệ rủi ro đi kèm sẽ gia tăng sức hút, tạo thuận lợi cho dòng vốn quốc tế tham gia.

Cuối cùng, sự xuất hiện của sản phẩm phái sinh VN100 là một tín hiệu tích cực đối với các tổ chức xếp hạng như MSCI hay FTSE. Những tổ chức này thường coi trọng việc thị trường có các công cụ phái sinh gắn với chỉ số chính, thanh khoản tốt và hỗ trợ phòng ngừa rủi ro.

Ngày 8/10/2025, tổ chức xếp hạng thị trường FTSE Russell công bố thị trường chứng khoán Việt Nam đã đáp ứng toàn bộ các tiêu chí chính thức và được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp.

Theo FTSE, việc nâng hạng Việt Nam lên thị trường mới nổi thứ cấp sẽ chính thức có hiệu lực vào Thứ Hai (21/9/2026), tùy thuộc vào kết quả của đợt đánh giá giữa kỳ vào tháng 3/2026. Việc triển khai dự kiến sẽ được thực hiện theo nhiều giai đoạn. Thông tin chi tiết sẽ được công bố trong thông báo kết quả đánh giá phân loại thị trường cổ phiếu FTSE giữa kỳ tháng 3/2026.