CNN chỉ đích danh các loại vắc-xin nên tiêm trước khi đi du lịch

Có một điều không ai mong muốn trong chuyến đi chính là gặp vấn đề về sức khỏe. Một cơn đau bụng nhẹ, một trận sốt... có thể ảnh hưởng lớn đến cảm xúc và trải nghiệm của bạn. Đặc biệt, hiện nay, sự lây lan của bệnh mpox là mối lo ngại của toàn cầu. Đây là căn bệnh do virus gây nên, còn có tên là bệnh đậu mùa khỉ với tỷ lệ tử vong lên đến 3,3%.

Vào tháng 8, Thụy Điển trở thành quốc gia đầu tiên bên ngoài lục địa châu Phi xác nhận một trường hợp mắc chủng mpox mới. Nghiêm trọng hơn, chủng Ib này hiện đã lan sang châu Á, với một trường hợp được xác nhận ở Thái Lan và các trường hợp nghi ngờ ở Pakistan và Philippines.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tuyên bố đợt bùng phát mpox đang diễn ra tại hơn 10 quốc gia Trung Phi là "tình trạng khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng gây quan ngại quốc tế", mức báo động cao nhất theo luật y tế quốc tế.

Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến cáo những người ở Hoa Kỳ có nguy cơ mắc virus cao nên tiêm hai liều vắc-xin Jynneos mpox.

Du khách cũng được khuyên nên sử dụng thuốc chống côn trùng đốt, mặc quần áo dài và được xử lý bằng permethrin - hoạt chất có tác dụng làm tê liệt hệ thần kinh của các loại ký sinh trùng như chấy, rận, mạt ve. Việc này sẽ giúp phòng ngừa bệnh truyền nhiễm do muỗi đốt như sốt rét, sốt xuất huyết khi đi du lịch.

Đến nay, chưa có vắc-xin sốt xuất huyết nào được cung cấp rộng rãi cho khách du lịch. Tuy nhiên, vài năm trở lại đây, một loại vắc-xin có tên Qdenga đã được triển khai ở Anh, Liên minh châu Âu và một số quốc gia ngoài châu Âu. Dengvaxia được cung cấp ở Hoa Kỳ.

Nhưng theo Tiến sĩ Nicky Longley - Chuyên gia tư vấn về bệnh truyền nhiễm và y học du lịch tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới (HTD) thuộc Bệnh viện University College London, vắc-xin phòng sốt xuất huyết không phải là giải pháp hoàn hảo mà du khách mong đợi: “Vắc-xin Qdenga làm giảm nguy cơ mắc bệnh nặng và tử vong nếu bạn bị sốt xuất huyết lần thứ hai, nhưng nếu bạn chưa từng bị sốt xuất huyết trước đây, vắc-xin này hầu như không có tác dụng bảo vệ nào cả. Về mặt lý thuyết, vắc-xin này có thể làm tăng nguy cơ nhiễm trùng nặng của bạn”, bà nói.

Vị bác sĩ cũng khuyên các du khách chưa từng bị sốt xuất huyết không nên tiêm loại vắc-xin này mà hãy tập trung vào các biện pháp phòng ngừa.

Đối với những người đã từng bị sốt xuất huyết, tiêm vắc-xin Qdenga là một gợi ý. Chris Dwyer - một du khách người Anh từng đến Malaysia du lịch năm 2014 - bị sốt xuất huyết khiến toàn thân đau nhức, mỏi mệt, sốt và phải nhập viện truyền dịch. Dwyer hồi phục sau đó nhưng không muốn trải qua đau đớn đó lần hai và đang nghĩ đến việc tiêm Qdenga.

Anniina Sandberg - Người sáng lập công ty lữ hành Visit Natives đến từ Phần Lan, có niềm đam mê khám phá những vùng xa xôi của châu Phi trong suốt 20 năm qua. Là người chuyên đi du lịch, cô biết rõ loại thuốc chống sốt rét nào có hiệu quả nhất đối với mình và luôn mang theo màn chống muỗi khi đi du lịch đến thảo nguyên châu Phi. Việc này không chỉ vì sự an toàn của bản thân mà còn vì chúng là món quà cứu sinh cho cộng đồng địa phương.

Tuy nhiên, bản thân Sandberg đã từng cận kề cái chết sau khi bị ốm trong một chuyến đi nhiều năm trước và muốn chia sẻ kinh nghiệm của mình như một câu chuyện cảnh báo.

Khi còn là sinh viên, Sandberg từng đến Tanzania và nhiễm thương hàn. Ban đầu, cô nghĩ mình bị sốt rét và điều trị theo phác đồ của bệnh này. Tuy nhiên, tình trạng của cô ngày càng xấu đi kèm theo bệnh đau dạ dày nghiêm trọng. Sau khi được đưa đến bệnh viện lần thứ hai, cô được phát hiện không chỉ bị sốt rét mà còn mắc sốt thương hàn - bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn thường gặp ở các nơi có điều kiện vệ sinh kém và hạn chế tiếp cận nguồn nước sạch.

Vắc-xin phòng thương hàn được cung cấp rộng rãi và khuyến cáo nên tiêm nhắc lại sau mỗi vài năm.

Trong những hành trình của mình, Sandberg cũng gặp phải những sự cố khác. Cô suýt mắc bệnh dại. Một lần, khi đến thăm bộ tộc Datoga ở Tanzania, nơi người dân quanh năm chăn nuôi cừu trên thảo nguyên, cô phát hiện một con cừu đang bị ốm. Dù cố gắng tránh con vật càng xa càng tốt, nhưng lúc không để ý, con cừu đã đến liếm vết thương ở cổ chân của cô. Vì nơi cô đang đi du lịch cách bệnh viện rất xa, đi lại khó khăn, nữ du khách bay vội về quê nhà Helsinki để tiêm vắc-xin phòng dại.

Tiến sĩ Longley cảnh báo rằng việc tiêm vắc-xin phòng dại là điều vô cùng quan trọng vì bệnh dại khá phổ biến. Nó hiện diện ở hơn 150 quốc gia trên mọi châu lục, ngoại trừ Nam Cực.

Viêm não do ve (TBE) là một bệnh truyền nhiễm do virus ở người ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương và lưu hành ở nhiều nơi trên thế giới, một số nơi xa vùng nhiệt đới, là một loại virus khác mà mọi người thường đánh giá thấp nguy cơ. Tiến sĩ Longley cho biết: “Có những khu vực ở Trung Âu mà chúng tôi khuyên bạn nên tiêm vắc-xin phòng ngừa TBE, đặc biệt nếu bạn đi bộ đường dài hoặc cắm trại”.

“TBE không phải là bệnh dại, nhưng giống như bệnh dại, nếu bạn bị TBE thì không có phương pháp điều trị cụ thể nào. Mặc dù phần lớn mọi người sẽ hồi phục, nhưng cũng có một số người sẽ bị bệnh nặng và có thể bị tàn tật, và có một số trường hợp tử vong vì căn bệnh này. Nếu bạn là người có khả năng thường xuyên tiếp xúc với nhiều loại ve, thì việc đầu tư vào vắc-xin là rất đáng giá", bà nói.

Tiêm chủng vắc-xin là điều vô cùng quan trọng, vì thế trước khi đi du lịch, bạn nên có lịch tiêm chủng để phòng ngừa một số bệnh phổ biến.

Tại Hoa Kỳ, một số loại vắc-xin được đưa vào khuyến nghị tiêu chuẩn cho trẻ em sơ sinh đến 10 tuổi bao gồm viêm gan A, sởi, Covid, quai bị và rubella. Nhiều loại khác, như uốn ván và bạch hầu, được thêm vào cho thanh thiếu niên.

Với người trưởng thành, du khách nên lưu giữ hồ sơ tiêm chủng cá nhân và thời điểm tiêm nhắc lại. Khi lên kế hoạch cho chuyến đi, du khách nên tham khảo thông báo của CDC các nước để đảm bảo đã tiêm đủ các loại vắc-xin được khuyến cáo.

Nguồn: CNN

>>Ngày đầu chiến dịch tăng cường vắc xin sởi tại TPHCM: VNVC phục vụ hơn 1.200 trẻ