Công trình cổ trăm tuổi ở Huế xuất hiện trên tờ tiền 50.000 đồng là cầu truyền hình chung kết Olympia 2025

Theo thông tin từ Cổng thông tin điện tử TP. Huế, trận chung kết năm của chương trình “Đường lên đỉnh Olympia” năm thứ 25 sẽ được tổ chức vào ngày 26/10/2025. Trong vòng thi Quý I, bạn Lê Quang Duy Khoa, học sinh Trường THPT Chuyên Quốc Học - Huế, đã xuất sắc vượt qua các đối thủ, giành vòng nguyệt quế và chính thức trở thành một trong bốn nhà leo núi vào trận chung kết năm.

Với thành tích này, Duy Khoa đưa cầu truyền hình trực tiếp của chương trình trở lại Huế lần thứ 8 và là năm thứ ba liên tiếp thành phố đăng cai điểm cầu quan trọng này.

Dự kiến, sự kiện chung kết sẽ diễn ra từ 6h00 đến 11h30 ngày 26/10, tại khu vực Phu Văn Lâu - Nghinh Lương Đình - không gian giàu giá trị văn hóa, gắn liền với truyền thống khoa bảng và nhiều dấu mốc lịch sử của dân tộc.

UBND TP. Huế đã có buổi làm việc với Ban Sản xuất các chương trình giải trí của Đài Truyền hình Việt Nam, thống nhất kế hoạch phối hợp sản xuất và truyền hình trực tiếp trận chung kết năm.

Với người dân Huế, Phu Văn Lâu - Nghinh Lương Đài là biểu tượng cho truyền thống khoa bảng của “vùng đất Thần kinh”. Hai công trình tiêu biểu này góp phần tạo nên diện mạo đặc trưng cho kinh thành Huế.

Phu Văn Lâu nằm ngay đối diện Ngọ Môn và Kỳ Đài, từng là nơi trưng bày các văn bản quan trọng của triều đình Nguyễn. Không chỉ là một công trình kiến trúc cổ đặc sắc, Phu Văn Lâu còn là “nhân chứng” cho những thời khắc huy hoàng của triều đại phong kiến Việt Nam.

Vào thời vua Gia Long cho xây dựng một ngôi đình nhỏ để treo bảng thông báo, gọi là Bảng Đình. Đến triều Minh Mạng, nơi đây trở thành điểm công bố các chiếu thư quan trọng của nhà vua. Năm 1819, công trình được mở rộng, trùng tu với hai tầng, hệ mái kép chồng lên nhau, tầng dưới mái lớn tầng trên mái nhỏ. Mái ngói được lợp bằng ngói hoàng lưu ly - loại ngói men vàng thường dùng cho các công trình trong hoàng thành.

Công trình có tổng cộng 16 cột gỗ tròn, sơn đỏ sẫm, mỗi cột được đặt trên một bệ đá thanh vững chắc. Tầng trên có bố cục bốn mặt dựng đố bản kiểu khung tranh đố lụa; mặt trước và sau có cửa sổ tròn, hai mặt bên mở cửa sổ vuông, tạo sự cân xứng trong thiết kế. Nơi đây cũng được đổi tên thành Phu Văn Lâu.

Dưới triều vua Thiệu Trị, triều đình cho dựng hai bia đá hai bên Phu Văn Lâu, khắc dòng chữ “Khuynh cái hạ mã” với ý nghĩa nhắc nhở người qua lại phải nghiêng lọng, xuống ngựa thể hiện sự tôn kính đối với bậc hiền tài của đất nước.

Nghinh Lương Đình nằm gần Phu Văn Lâu bên bờ sông Hương, cũng là một công trình kiến trúc giàu giá trị văn hóa - lịch sử. Theo Trung tâm Lưu trữ Quốc gia I, tiền thân của công trình này là một thủy đình tạm thời có tên Lương Tạ, được dựng để vua hóng mát và thường tháo dỡ vào mùa thu.

Sau đó, đình được đầu tư mở rộng hai lần là năm Tự Đức thứ 10 (1857) và năm Thành Thái thứ 15 (1903). Từ triều Khải Định, công trình này chính thức mang tên Nghinh Lương Đình, nghĩa là "nhà thủy tạ để đón gió mát".

Ban đầu, Nghinh Lương Đình chỉ để phục vụ vua. Về sau, nó trở thành điểm văn hóa cộng đồng, là nơi biểu diễn ca nhạc phục vụ nhân dân trong các dịp lễ lớn.

Công trình có kiến trúc phương đình một gian bốn chái, phía trước và sau đều nối thêm phần mái theo kiểu nhà vỏ cua. Khung gỗ bên trong, đặc biệt là các vì vỏ cua và hệ thống liên ba, được chạm khắc vô cùng tinh xảo. Mái chính lợp ngói lưu ly, hai nhà vỏ cua lợp ngói liệt cũng phủ men vàng.

Nền Nghinh Lương Đình cao khoảng 90 cm, viền bằng gạch vồ và đá thanh. Phía bờ sông có 13 bậc cấp dẫn xuống hành lang sát mặt nước sông Hương, tạo nên không gian mở, giao hòa giữa kiến trúc và thiên nhiên.

Khung cảnh xung quanh Nghinh Lương Đình rộng rãi, mát mẻ, giàu chất thơ. Ngày nay, nơi đây là điểm đến yêu thích của người dân và du khách khi đến Huế.

Hình ảnh Phu Văn Lâu và Nghinh Lương Đình đã được chọn in trên tờ tiền mệnh giá 50.000 đồng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, thể hiện giá trị biểu tượng và tôn vinh hai công trình tiêu biểu của TP. Huế.