Đại biểu Quốc hội: Vì sao ngân hàng không vay USD của dân, thay vì phải vay từ nước ngoài với lãi suất cao?

Tại phiên chất vấn của Quốc hội vào sáng 11/11, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) cho biết, lượng kiều hối gửi về Việt Nam rất lớn. Chỉ trong năm 2023, kiều hối đạt 16 tỷ USD nhưng người dân gửi USD vào ngân hàng thì lãi suất ở mức 0%. Trong khi đó, các ngân hàng khi vay vốn nước ngoài bằng ngoại tệ phải trả lãi suất.

Trước vấn đề này, ông Hòa đặt câu hỏi vì sao các ngân hàng phải vay ngoại tệ từ nước ngoài với lãi suất cao trong khi chỉ trả lãi 0% với tiền gửi USD cho người dân.

Giải thích về việc vay vốn nước ngoài, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Thị Hồng nhấn mạnh, bản chất, hiện nay Việt Nam đang thiếu vốn nên phải huy động nguồn lực từ nước ngoài, thông qua nhiều kênh như đầu tư trực tiếp, gián tiếp... nhưng vẫn phải thực hiện các giải pháp để đảm bảo cân đối vĩ mô.

Tiếp tục tranh luận về vấn đề này, đại biểu Phạm Văn Hòa cho biết, từ năm 1993 đến nay, lượng kiều hối về Việt Nam rất lớn, lên tới 206 tỷ USD. Tuy nhiên, ngân hàng không chủ động huy động nguồn vốn này, mà chỉ trả lãi suất bằng 0%. Trong khi đó, Nhà nước lại đi vay ODA với lãi suất cao hơn.

Đại biểu đề nghị ngân hàng nên huy động vốn từ kiều hối với lãi suất thấp hơn so với vay nước ngoài, để tạo động lực cho người dân gửi tiền về Việt Nam.

Trả lời đại biểu, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng khẳng định, Việt Nam theo đuổi chủ trương "hạn chế vàng hóa, đô la hóa". Chủ trương này thúc đẩy người dân, doanh nghiệp có ngoại tệ sẽ bán cho ngân hàng, khi cần thì mua ngoại tệ.

"Nếu huy động, cho vay bằng ngoại tệ, các tổ chức tín dụng sẽ gặp rủi ro tỷ giá biến động khó lường", bà Hồng nói. Việc vay vốn nước ngoài, theo bà, chủ yếu phục vụ nhu cầu vốn để thúc đẩy phát triển kinh tế.

>> Thống đốc đồng tình với ý kiến 'Vàng trong dân là vàng chết', chính sách của NHNN không khuyến khích người dân trữ vàng

Đại biểu Quốc hội Phạm Văn Hòa chất vấn Thống đốc NHNN. Ảnh: Quốc hội

Bên cạnh đó, về việc áp dụng lãi suất 0% đối với tiền gửi ngoại tệ, Thống đốc NHNN nhận định, trước đây, tỷ giá biến động rất mạnh do người dân nắm giữ USD, cầu ngoại tệ tăng mạnh khiến tỷ giá tăng cao, gây bất ổn kinh tế vĩ mô.

Từ năm 2016, NHNN đã triển khai nhiều biện pháp ổn định thị trường, trong đó có việc giảm lãi suất tiền gửi đô la Mỹ về mức 0%. Theo Thống đốc, chính sách này giúp hạn chế tâm lý găm giữ ngoại tệ, giảm tình trạng đô la hóa và khuyến khích người dân, doanh nghiệp bán USD cho các tổ chức tín dụng. Điều này giúp NHNN tăng mạnh dự trữ ngoại hối quốc gia.

Ngoài ra, bà Hồng cũng lý giải, nếu tăng lãi suất tiền gửi ngoại tệ, người nắm giữ sẽ hưởng lợi cả từ biến động tỷ giá và lãi suất, gây tâm lý chuyển dịch từ VND sang ngoại tệ. Lúc này, thị trường có nguy cơ rủi ro trở lại.

>> Đại biểu đề nghị NHNN mua lại vàng miếng từ người dân, Thống đốc cho rằng ‘còn tiềm ẩn nhiều rủi ro’