Đề xuất giữ nguyên biểu thuế thu nhập cá nhân 7 bậc và giãn cách 20 triệu đồng mỗi bậc

Chiều 19/11, tiếp tục Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, thảo luận tại hội trường về Dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), các đại biểu đề nghị Ban soạn thảo nghiên cứu thay đổi cách tiếp cận chính sách thuế thu nhập cá nhân theo hướng thu ngắn hạn sang thu dài hạn; Quy định mức giảm trừ gia cảnh theo khu vực hoặc theo vùng; Giảm trừ thuế các khoản đóng góp từ thiện, nhân đạo; Xem xét miễn giảm thuế thu nhập cá nhân đối với một số đối tượng cụ thể…

Cân nhắc lại biểu thuế luỹ tiến

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn TP Hà Nội) đề nghị đưa ra nguyên tắc mức điều chỉnh giảm trừ gia cảnh không được thấp hơn mức tăng cao nhất của chỉ số giá, hoặc mức tăng thu nhập để đảm bảo có được mức tăng tương ứng với sự thay đổi.

Về biểu thuế luỹ tiến, Đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, trước đây có 7 bậc, giờ giảm xuống còn 5 bậc. Quy định như vậy sẽ có thuận lợi là tiện dễ quản lý, dễ tính toán nhưng bất lợi là mức chênh lệch giữa các bậc là rất lớn.

“Ví dụ bậc 1 mức thuế suất 5% là 10 triệu đồng, nhưng đến bậc 2 từ 11 triệu đồng thì thuế suất lên 15%, thậm chí đến mức thuế suất cao nhất 30%, trước đây là 80 triệu thì bây giờ là 100 triệu là 35%. Trong khi mức bình quân chúng ta điều chỉnh gia cảnh là tăng 1,4 lần, như vậy là không phù hợp”, Đại biểu nói và đề nghị nên duy trì 7 bậc và mỗi bậc là cách nhau 5% để giãn cách đều, không tạo áp lực về mức thuế quá nặng khi thay đổi thu nhập, và chênh lệch nhau giữa các bậc là 20 triệu để động viên được những người nộp thuế, người thực sự có thu nhập cao thì đóng góp cao.

Cũng tại phiên thảo luận tại hội trường, Đại biểu Trần Kim Yến (Đoàn TPHCM) đề xuất cần phải xem xét việc điều chỉnh giảm trừ gia cảnh theo khu vực và vùng miền. Hiện tại, chi phí sinh hoạt giữa đô thị, giữa thành thị với nông thôn, ở vùng sâu, vùng xa có sự khác biệt rất rõ rệt.

“Mục tiêu của việc sửa đổi luật lần này là cơ hội quan trọng để chúng ta giải quyết những cái vấn đề bất cập và hướng tới một cái hệ thống thuế công bằng, nhân văn và phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội.

Nếu vì khó khăn, vì phức tạp mà không xem xét, không nghiên cứu vấn đề này thì cũng không đúng với mục tiêu mà chúng ta đặt ra”, đại biểu cho biết.

Đại biểu cũng đề nghị xem xét miễn, giảm thuế thu nhập cá nhân đối với những cặp vợ chồng đã sinh đủ con, sinh đủ từ hai con trở lên với một tỉ lệ phù hợp.

Theo đại biểu đây là giải pháp quan trọng để ứng phó với tình trạng già hóa dân số đang diễn ra rất nhanh.

Đề xuất điều chỉnh ngưỡng doanh thu chịu thuế 200 triệu/năm với hộ kinh doanh

Tại phiên thảo luận, một vấn đề khác cũng được các đại biểu đặc biệt quan tâm là cách tính thuế thu nhập cá nhân đối với thu nhập từ kinh doanh.

Theo đề xuất trong dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) mới nhất, Bộ Tài chính đề xuất nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế của hộ, cá nhân kinh doanh từ mức trên 100 triệu đồng/năm hiện nay, lên trên 200 triệu đồng/năm mới phải nộp thuế, áp dụng từ năm 2026.

Tuy nhiên, nhiều đại biểu Quốc hội cho rằng ngưỡng doanh thu 200 triệu/năm này vẫn là quá thấp và đang tạo ra sự không công bằng trong việc nộp thuế giữa các hộ, cá nhân kinh doanh với doanh nghiệp cũng như người có thu nhập từ tiền lương tiền công.

Đại biểu Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Ninh) cho rằng cách tính thuế này khiến các hộ, cá nhân kinh doanh phải nộp thuế trên từng đồng doanh thu đầu tiên (tính từ mức trên 200 triệu/năm) bất kể kinh doanh có lãi hay không. Đồng thời, các hộ, cá nhân kinh doanh cũng không được tính giảm trừ bản thân, gia cảnh như người làm công ăn lương nộp thuế.

Đại biểu Nguyễn Vân Chi (đoàn Nghệ An) thì ví dụ trường hợp hộ, cá nhân kinh doanh đạt mức lợi nhuận 10% trên doanh thu, với ngưỡng doanh thu chịu thuế trên 200 triệu đồng/năm, tức 16,7 triệu/tháng, tương đương với việc các đối tượng này phải nộp thuế dù có lợi nhuận chỉ trên 1,6 triệu đồng/tháng.

Theo bà Chi, ngưỡng chịu thuế này quá thấp nếu so với ngưỡng chịu thuế của người có thu nhập từ tiền công tiền lương đang được xem xét nâng lên 15,5 triệu đồng/tháng, chưa kể giảm trừ người phụ thuộc.

Cùng quan điểm, đại biểu Hoàng Văn Cường cho rằng, mức 200 triệu đồng là không phù hợp.

Ông dẫn chứng, ví dụ một người bán hộp sữa Ensure mua 900 nghìn đồng/hộp và bán ra là 1 triệu đồng. Như vậy một hộp lãi được 100 nghìn đồng. Nếu bán 200 hộp, doanh thu là 200 triệu đồng. Doanh thu 200 triệu đồng nhưng thực ra phần chênh lệch chỉ được 20 triệu đồng. Bây giờ 20 triệu đồng phải đánh thuế ngay là không hợp lý. Trong khi mức giảm trừ gia cảnh của một cá nhân đã là 186 triệu, nếu như một cá nhân cộng với một người phụ thuộc là 260 triệu đồng. "Như vậy đáng ra người bán sữa Ensure phải bán ra doanh thu 2,6 tỷ đồng mới có được mức chênh lệch là 260 triệu đồng, và khi đó họ mới phải nộp thuế”, Đại biểu nói.

Từ đó, Đại biểu đề nghị phải thay đổi lại mức của xác định khởi điểm thuế của những người kinh doanh.

Trong phần giải trình, tiếp thu ý kiến này, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng thừa nhận chính sách thuế liên quan hộ, cá nhân kinh doanh là vấn đề “cực khó” và “phức tạp”. Đồng thời, nhấn mạnh việc thu thuế với hộ kinh doanh không phải hiện nay mới bắt đầu thu mà đã thực hiện thu từ nhiều năm trước, chỉ khác nhau ở phương pháp thu, trong khi cách tính thuế không thay đổi.

“Phương pháp tính thuế vẫn như thế và ngưỡng chịu thuế thì tốt hơn. Trước đây là trên 100 triệu đồng/năm đã phải nộp thuế, còn tới đây sẽ nâng lên 200 triệu đồng/năm. Nên không thể nói rằng chúng ta đang gây khó dễ cho các hộ kinh doanh”, Bộ trưởng Thắng nói.

Tuy vậy, ông đồng tình với ý kiến của các đại biểu rằng đang có bất cập trong cách tính ngưỡng thu thuế với hộ kinh doanh, không tạo được sự công bằng so với người lao động có thu nhập từ tiền công, tiền lương.

Qua góp ý của các đại biểu, Bộ trưởng Tài chính cho biết vẫn phải tính toán lại ngưỡng doanh thu này để các hộ kinh doanh không cảm thấy bị thiệt thòi hơn so với ngưỡng bắt đầu thu thuế của người làm công ăn lương.

“Tôi rất đồng tình với các đại biểu là cần giải quyết câu chuyện đảm bảo mức chịu thuế của các hộ kinh doanh phải tương xứng với mức thuế đang thu đối với người làm công ăn lương”, ông Thắng nói và cho biết đó là lý do Bộ Tài chính đề xuất nâng ngưỡng doanh thu chịu thuế với hộ kinh doanh lên trên 200 triệu đồng/năm.