Đề xuất thí điểm mô hình ‘chung cư nuôi heo’ tại Việt Nam: Tổng vốn đầu tư hơn 12.000 tỷ đồng, sản lượng 1,6 triệu con/năm

Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ đề án triển khai mô hình chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng. Đây được xem là hướng đi mới để ngành chăn nuôi Việt Nam vượt qua tình trạng sản xuất manh mún, nhỏ lẻ, dễ tổn thương trước dịch bệnh và biến động thị trường.

Hai doanh nghiệp tư nhân, Công ty CP Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty CP Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản đề xuất Bộ NN&MT cho phép thí điểm mô hình này. Trong đó, BAF Việt Nam phối hợp chiến lược với Muyuan, tập đoàn chăn nuôi heo lớn nhất thế giới của Trung Quốc, đề xuất dự án xây tổ hợp trại chăn nuôi 6 tầng thông minh tại Tây Ninh.

Dự án có quy mô 64.000 heo nái, sản xuất ra khoảng 1,6 triệu con heo thương phẩm mỗi năm, với tổng vốn đầu tư hơn 12.000 tỷ đồng. Khi vận hành đủ công suất, BAF kỳ vọng đạt doanh thu 12–13 tỷ đồng/năm, hoàn vốn sau 5–5,5 năm.

Điểm đặc biệt của mô hình là tất cả quá trình chăn nuôi diễn ra trong các tòa nhà cao tầng khép kín, tích hợp công nghệ cao như AI, Blockchain, tự động hóa và hệ thống xử lý chất thải hiện đại. Việc này giúp nâng cao năng suất, giảm thiểu rủi ro dịch bệnh và ô nhiễm môi trường, những vấn đề vốn là điểm yếu trong chăn nuôi truyền thống tại Việt Nam.

Đây không phải là ý tưởng hư cấu. Trung Quốc từ năm 2018 đã tiên phong triển khai mô hình này, hiện sở hữu hơn 2.000 trại heo nhiều tầng và gần 4.500 tòa nhà cao tầng chăn nuôi heo. Tập đoàn Muyuan đã phát triển hệ thống khổng lồ gồm 71 tòa nuôi heo cao tầng trải rộng tại 24 tỉnh, sản lượng xuất chuồng đạt 75 triệu con và cung ứng 5,34 triệu tấn thịt năm 2024.

Nuôi heo trong trang trại cao tầng. (Ảnh minh họa)

Sự quyết liệt của Trung Quốc xuất phát từ yêu cầu tự chủ nguồn cung sau dịch tả heo châu Phi. Các tòa cao tầng chăn nuôi heo – như “Pork hotel” ở Ezhou, Hubei có thể sản xuất đến 1,2 triệu con/năm trong một tòa 26 tầng.

Tại Việt Nam, Luật Chăn nuôi hiện hành khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn tới 70–80% tổng đàn heo được nuôi nhỏ lẻ, trong điều kiện dễ lây nhiễm dịch bệnh, khó truy xuất nguồn gốc và chưa đảm bảo vệ sinh môi trường.

Trong bối cảnh nhu cầu tiêu thụ thịt heo của người Việt vẫn tăng đều (đứng thứ 4 thế giới), từ 30 kg/người/năm (2021) lên 37 kg (2023), mô hình nuôi heo trong "chung cư" được xem là lời giải để cân bằng cung – cầu bền vững hơn.

Dịch tả heo châu Phi những năm gần đây đã khiến hàng triệu con heo phải tiêu hủy, giá cả biến động mạnh, gây ảnh hưởng không nhỏ tới chỉ số giá tiêu dùng và đời sống người dân. Vì vậy, Bộ NN&MT đánh giá việc thí điểm mô hình chăn nuôi nhiều tầng là cần thiết, vừa giúp ngành heo tăng quy mô, vừa đảm bảo an toàn sinh học và phù hợp định hướng nông nghiệp hiện đại.

Hiện Bộ đang chờ ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng và Phó Thủ tướng để triển khai thí điểm mô hình tại Tây Ninh, trước khi xem xét nhân rộng ra các địa phương khác. Nếu thành công, "chung cư nuôi heo" có thể trở thành biểu tượng mới cho công nghiệp chăn nuôi công nghệ cao ở Việt Nam.