Đỗ Á khoa toàn quốc nhưng vẫn trượt đại học, nữ sinh kiện Viện Khảo thí tỉnh và đòi bồi thường 3.000 đồng
Chia sẻ với báo chí, nữ sinh này cho biết muốn lấy lại công bằng cho mình và các thí sinh khác.
Ngày 4/3/2021, tại thành phố Nam Xương (tỉnh Giang Tây, Trung Quốc), Tòa án Giao thông đường sắt Nam Xương mở phiên xét xử sơ thẩm vụ kiện hành chính giữa nguyên đơn là nữ sinh họ Lý (20 tuổi) – thí sinh thi tuyển chuyên ngành Biên đạo múa và bị đơn là Viện Khảo thí và Tuyển sinh tỉnh Giang Tây.
Vụ việc được dư luận đặc biệt quan tâm bởi đây là lần hiếm hoi một thí sinh khởi kiện cơ quan khảo thí cấp tỉnh với lý do “đạt điểm chuẩn nhưng vẫn bị loại khỏi danh sách xét tuyển”.
Đạt chuẩn của trường nhưng không qua “điểm sàn” tỉnh
Theo hồ sơ vụ án, năm 2020, nữ sinh họ Lý tham dự kỳ thi tuyển sinh chuyên ngành Biên đạo múa của Học viện Múa Bắc Kinh (gọi tắt là Bắc Vũ) và đạt hạng nhì toàn quốc trong nhóm nữ.
Điểm văn hóa của nữ sinh này là 301 điểm, cao hơn mức chuẩn 285 điểm do Bắc Vũ tự quy định. Tuy nhiên, em lại không đạt “điểm khống chế” 347 điểm do tỉnh Giang Tây đặt ra đối với khối Múa. Vì vậy, Viện Khảo thí Giang Tây không chuyển hồ sơ đến trường, khiến nữ sinh này không được xét tuyển.
Nữ sinh họ Lý cho rằng quy định này đã tước mất cơ hội chính đáng của mình, vi phạm quyền lợi hợp pháp của thí sinh. Em khởi kiện yêu cầu tòa tuyên hành vi không gửi hồ sơ là trái pháp luật, buộc Viện Khảo thí sửa sai, công khai xin lỗi và bồi thường tượng trưng 1 nhân dân tệ (khoảng 3.700 đồng).
Quy định của tỉnh vượt quyền Bộ Giáo dục
Theo lập luận của nữ sinh họ Lý và luật sư đại diện Hồ Kiệt (Công ty Luật Trác Kiến, Quảng Đông), Bắc Vũ là trường được Bộ Giáo dục Trung Quốc cho phép tự xác định mức điểm chuẩn riêng. Vì vậy, việc Giang Tây đặt ra một “điểm sàn văn hóa” cao hơn, khiến hồ sơ nữ sinh họ bị loại là hành vi vượt thẩm quyền và trái với quy định cấp trên.
Luật sư Hồ Kiệt cho biết: “Học viện Múa Bắc Kinh được Bộ Giáo dục ủy quyền xác định điểm văn hóa. Khi Viện Khảo thí Giang Tây đặt ra tiêu chuẩn khác, họ đã can thiệp vào quyền được pháp luật công nhận của trường”.
Ông khẳng định mối quan hệ giữa Bộ và trường là quan hệ ủy quyền – được ủy quyền, có hiệu lực pháp lý cao hơn quy định của cấp tỉnh. Do đó, hành vi hành chính của Viện Khảo thí cần bị tuyên hủy.
Viện Khảo thí và Tuyển sinh tỉnh Giang Tây tuyên bố làm đúng quy định
Trong bản phản hồi gửi tòa, Viện Khảo thí tỉnh Giang Tây cho rằng hành vi của họ hoàn toàn hợp pháp, căn cứ vào quy định của Bộ Giáo dục Trung Quốc: “Điểm chuẩn do các trường tự quy định, về nguyên tắc, không được thấp hơn điểm sàn văn hóa của tỉnh đối với cùng nhóm chuyên ngành”.
Theo lý giải, điểm sàn 347 của Giang Tây được áp dụng thống nhất cho toàn tỉnh nhằm đảm bảo công bằng trong xét tuyển. Viện Khảo thí cho rằng việc Bắc Vũ đặt mức 285 là do “không nghiên cứu kỹ chính sách địa phương”, chứ không phải lỗi của cơ quan tỉnh.
Điểm mấu chốt của vụ kiện nằm ở câu hỏi: “Tỉnh có quyền đặt điểm sàn cao hơn quy định của trường được Bộ Giáo dục ủy quyền hay không?”
Theo Thông báo số 10/2019 của Bộ Giáo dục Trung Quốc, chỉ các tỉnh đã thực hiện cải cách toàn diện kỳ thi đại học (gaokao) mới được phép quy định “điểm sàn riêng”. Giang Tây không nằm trong nhóm này, nên nữ sinh họ Lý cho rằng việc áp dụng nguyên tắc nói trên là “diễn giải sai” quy định của Bộ.
Luật sư Hồ Kiệt khẳng định: “Nếu tỉnh Giang Tây cho rằng mức điểm của Bắc Vũ không phù hợp, họ cần báo cáo Bộ Giáo dục – chứ không thể tự ý thay đổi tiêu chí tuyển sinh đã được phê duyệt”.
Chia sẻ với báo Red Star News ngày 1/3/2021, nữ sinh họ Lý cho biết: “Tôi không chỉ khởi kiện vì bản thân, mà muốn giành lại sự công bằng cho các thế hệ học sinh nghệ thuật sau này ở Giang Tây”.
Nữ sinh họ Lý từng tốt nghiệp Trường Trung học trực thuộc Học viện Sân khấu Thượng Hải, đạt kết quả xuất sắc ở vòng sơ khảo và phúc khảo của Bắc Vũ. Tuy nhiên, giấc mơ vào đại học bị dập tắt khi hồ sơ không được gửi đi. Sau nhiều lần khiếu nại không thành, em quyết định khởi kiện hành chính để “tìm lại công bằng”.
Các chuyên gia pháp lý đánh giá, vụ việc không chỉ liên quan đến quyền lợi của một thí sinh, mà còn là bài kiểm tra giới hạn thẩm quyền giữa Bộ Giáo dục và các sở khảo thí địa phương, có thể tạo tiền lệ quan trọng cho công tác tuyển sinh nghệ thuật trên toàn quốc.
