Giảm 2% thuế VAT - liệu đã đủ lớn, có đáng để quan tâm?

Chính phủ vừa giao Bộ Tài chính rà soát, trình Quốc hội kéo dài thời gian giảm thuế giá trị gia tăng (VAT) tới giữa năm 2024.

Tình hình kinh tế thế giới vẫn còn nhiều biến động, lạm phát tăng cao gây áp lực lên chi tiêu của người dân. Việc giảm thuế VAT sẽ giúp giảm giá hàng hóa, dịch vụ và giúp giảm bớt gánh nặng chi tiêu của người dân. Gánh nặng chi tiêu giảm thì khả năng chi tiêu sẽ tăng.

Trong khi đó, nền kinh tế nước ta vẫn chưa thực sự phục hồi mạnh mẽ. Việc giảm thuế VAT sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp cắt giảm chi phí và tăng lợi nhuận, từ đó có thêm nguồn lực để đầu tư mở rộng sản xuất kinh doanh, tạo thêm việc làm và thu nhập cho người lao động.

Tuy nhiên, rủi ro thuế giảm mà vẫn không kích thích hoặc không kích thích đủ mạnh tiêu dùng để tăng trưởng kinh tế là không thể loại trừ. Dưới đây là một số rủi ro cần được quan tâm xem xét.

Thứ nhất là mức giảm thuế không đủ lớn. Mức giảm thế VAT 2% đã đủ lớn chưa là một vấn đề cần được quan tâm xem xét. Nếu mức giảm thuế quá nhỏ, người tiêu dùng sẽ không nhận thấy sự thay đổi đáng kể về giá cả, do đó sẽ không có tác động gì nhiều đến quyết định tiêu dùng của họ.

Thứ hai, thuế VAT chỉ là một trong nhiều yếu tố ảnh hưởng đến quyết định tiêu dùng. Có nhiều yếu tố khác ảnh hưởng đến quyết định tiêu dùng của người dân như thu nhập, lãi suất, giá cả hàng hóa, dịch vụ khác.

Nếu các yếu tố này không thuận lợi cho tiêu dùng thì việc giảm thuế VAT cũng sẽ không có tác động đáng kể đến tiêu dùng.

Thứ ba, việc giảm thuế không được chuyển tải đầy đủ cho người tiêu dùng. Nếu doanh nghiệp không giảm giá bán hàng hóa, dịch vụ tương ứng với mức giảm thuế thì người tiêu dùng cũng sẽ không được hưởng lợi từ việc giảm thuế.

Để tăng cường hiệu quả của việc giảm thuế VAT nhằm kích thích tiêu dùng, Chính phủ và Quốc hội cần cân nhắc thêm các giải pháp sau đây:

Thứ nhất là giảm thuế VAT ở mức lớn hơn và thời gian lâu hơn, đến hết năm 2024 chẳng hạn. Mức giảm thuế VAT cần phải đủ lớn, thời gian giảm thuế cần phải đủ lâu để người tiêu dùng nhận thấy sự thay đổi đáng kể về giá cả.

Thứ hai là tăng cường kiểm tra, giám sát việc giảm giá bán hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp. Cần có các biện pháp để đảm bảo doanh nghiệp giảm giá bán hàng hóa, dịch vụ tương ứng với mức giảm thuế VAT.

Thứ ba là kết hợp giảm thuế với các chính sách khác để kích thích tiêu dùng. Có thể kết hợp giảm thuế VAT với các chính sách khác như hỗ trợ lãi suất, miễn giảm thuế, phí, lệ phí... để tăng cường hiệu quả của việc giảm thuế VAT trong việc kích thích tiêu dùng.

Việc giảm thuế VAT có thể là một giải pháp hiệu quả để kích thích tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế. Tuy nhiên, cần có các giải pháp đồng bộ để đảm bảo hiệu quả của chính sách này.

Ngoài ra, việc giảm thuế VAT cũng có thể dẫn đến một số tác động tiêu cực như giảm thu ngân sách nhà nước, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp có tỉ trọng thuế VAT lớn trong doanh thu.

Do đó cần có các giải pháp đồng bộ để đảm bảo hiệu quả của chính sách này. Cụ thể, cần điều chỉnh các khoản thu khác của ngân sách nhà nước để bù đắp phần giảm thu thuế VAT; có các giải pháp hỗ trợ các doanh nghiệp có tỉ trọng thuế VAT lớn trong doanh thu bằng các chính sách như giảm lãi suất vay, miễn giảm thuế, phí, lệ phí; tăng cường kiểm tra, giám sát việc kê khai, nộp thuế VAT của doanh nghiệp để đảm bảo thu đúng, thu đủ, thu kịp thời nguồn thu ngân sách nhà nước.

Sự kiện rút tiền hàng loạt tại SCB, Thống đốc NHNN lên tiếng