Hơn 50% cửa hàng sửa điện thoại Trung Quốc đóng cửa vì lý do này

Từng sôi động và thịnh vượng, hàng nghìn cửa hàng điện thoại nhỏ lẻ tại Trung Quốc nay đang dần biến mất. Câu chuyện không chỉ là về sự thoái trào của một ngành nghề, mà còn là minh chứng sống động cho sự tàn khốc của thị trường và tốc độ thay đổi hành vi tiêu dùng.

Hàng nghìn cửa hàng điện thoại nhỏ ở Trung Quốc đang biến mất vì không theo kịp làn sóng mua sắm online. Ảnh minh hoạ

Trước năm 2017, kinh doanh điện thoại di động tại Trung Quốc là một lĩnh vực hấp dẫn. Tháng 6 thường được xem là mùa "bội thu" nhờ nhu cầu mua sắm của học sinh, sinh viên và lượng lớn công nhân cần sửa chữa thiết bị. Những cửa hàng nhỏ, với quầy kính đơn sơ, hiện diện khắp các con phố lớn đến tận các thị trấn nông thôn, đóng vai trò không thể thiếu trong quá trình phổ cập smartphone.

Thế nhưng, theo thời gian, thị trường này đã thay đổi chóng mặt. Số lượng công ty đăng ký dịch vụ sửa điện thoại giảm hơn 99% so với giai đoạn cao điểm năm 2017, hiện chỉ còn khoảng 1.144 đơn vị, theo dữ liệu từ Qichacha. Một báo cáo của 36Kr cho biết, riêng trong quý I năm 2025, số lượng cửa hàng bán lẻ điện thoại giảm gần 15% so với cùng kỳ năm trước. Nếu tính từ 2023 đến 2024, mức giảm lũy kế lên tới gần 37%.

Một nghiên cứu từ FinmodelsLab chỉ ra rằng hơn 50% cửa hàng sửa chữa điện thoại đóng cửa ngay trong năm đầu hoạt động. Nguyên nhân chính đến từ chi phí vận hành cao, thiếu vốn đầu tư và không có lợi thế cạnh tranh rõ rệt. Gần 60% thất bại vì không thể xây dựng được thương hiệu hoặc giữ chân khách hàng lâu dài.

Hầu hết các cửa hàng nhỏ lẻ phải phụ thuộc vào nguồn hàng từ đại lý, dẫn đến biên lợi nhuận rất thấp. Trước đây, lợi nhuận có thể dao động từ 15% đến 20%, nhưng hiện tại đã rơi xuống dưới 8%, không đủ để chi trả chi phí thuê mặt bằng, nhân sự và tồn kho.

Trước năm 2017, kinh doanh điện thoại di động tại Trung Quốc là một lĩnh vực hấp dẫn. Ảnh minh hoạ

Những tuyến phố từng sầm uất như Thái Thăng Nam ở Thành Đô giờ đây trở nên vắng lặng. Cửa hàng đóng cửa hàng loạt, những tiệm còn hoạt động chỉ có lác đác vài khách ghé qua, nhân viên ngồi rảnh rỗi sau quầy kính trống trải.

Thói quen mua sắm của người tiêu dùng thay đổi mạnh mẽ. Với một chiếc smartphone trên tay, họ dễ dàng so sánh giá, đánh giá sản phẩm và đặt hàng chỉ bằng vài thao tác. Các nền tảng như JD.com, Taobao, Pinduoduo cùng mô hình livestream bán hàng mang lại trải nghiệm mua sắm tiện lợi, minh bạch, giá rẻ và giao hàng nhanh chóng.

Lợi thế thông tin từng giúp các cửa hàng nhỏ bán hàng cho những khách hàng không am hiểu công nghệ giờ đây không còn nữa. Người tiêu dùng cũng trở nên dè dặt hơn khi biết rằng cùng một sản phẩm có thể được bán rẻ hơn đến 30% trên mạng.

Các thương hiệu lớn như Huawei, Apple hay Xiaomi cũng thay đổi chiến lược, tập trung vào các cửa hàng chính hãng hoặc bán trực tuyến. Những flagship store trong trung tâm thương mại mang đến trải nghiệm mua sắm cao cấp, dịch vụ bảo hành chính thức. Trong khi đó, các chuỗi bán lẻ được ủy quyền có giá linh kiện thấp hơn và lợi thế về uy tín, khiến các cửa hàng nhỏ bị kẹp giữa hai gọng kìm: không rẻ bằng online, cũng không sang bằng hệ thống chính hãng.

Theo FinmodelsLab, các chuỗi lớn hiện đang chiếm hơn 60% thị phần sửa chữa tại Trung Quốc.

Không chỉ cạnh tranh khốc liệt, dịch vụ sửa chữa vốn từng là cứu cánh của nhiều cửa hàng nhỏ cũng đang suy giảm. Thiết bị ngày càng bền, khó hư hỏng và khó sửa chữa do cấu trúc phức tạp. Nhiều người tiêu dùng chọn mua máy mới thay vì sửa khi hết bảo hành.

Một nghiên cứu từ ResearchGate cho thấy tuổi thọ trung bình của smartphone tăng hơn 30%, kéo theo nhu cầu sửa chữa giảm rõ rệt. Khoảng 71% chủ cửa hàng cho rằng việc sửa chữa thiết bị hiện nay khó khăn và tốn kém hơn trước.

Để tồn tại, một số cửa hàng thử chuyển sang bán phụ kiện, thiết bị điện tử nhỏ hoặc nhận đơn sửa chữa online. Số khác chuyển hướng sang thu mua, tân trang và bán điện thoại đã qua sử dụng. Một vài người còn tận dụng mối quan hệ khách hàng lâu năm bằng cách ghi nhớ thói quen, tư vấn cá nhân hóa, thậm chí cho vay tiền tạm thời.

Tuy nhiên, đa phần đây chỉ là những giải pháp ngắn hạn. Phần lớn các cửa hàng nhỏ không đủ tiềm lực tài chính để nâng cấp công nghệ hoặc hợp tác trực tiếp với nhà sản xuất.

Tệ hơn, theo số liệu quý II năm 2025 từ IDC và Counterpoint, doanh số điện thoại tại Trung Quốc tiếp tục giảm từ 2% đến 4% do nhu cầu yếu. Dự báo của S&P Global cho thấy xu hướng này chưa dừng lại, sau giai đoạn bùng nổ nhờ trợ giá trong năm trước.