Ít ngày nữa, nhà máy xử lý nước thải ‘giải cứu’ dòng sông ô nhiễm nhất Thủ đô sẽ khánh thành
Đây là một trong những dự án trọng điểm sẽ được khởi công, khánh thành vào dịp 19/8 tới.
UBND TP. Hà Nội cho biết, toàn thành phố sẽ đồng loạt tổ chức khởi công, khánh thành 9 công trình, dự án, kết nối trực tuyến với các điểm cầu trên cả nước (dự kiến diễn ra ngày 19/8 tới).
Trong số này, đáng chú ý là lễ khánh thành Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá (phường Thanh Liệt) do Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình hạ tầng kỹ thuật và nông nghiệp TP. Hà Nội thực hiện.

Cùng thời điểm, 8 dự án khác dự kiến khởi công vào ngày 19/8 gồm tuyến đường kết nối sân bay Gia Bình với trung tâm Hà Nội (đoạn qua địa bàn thành phố); cầu Vân Phúc và tuyến đường nối ra quốc lộ 32, xã Phúc Thọ; dự án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư phục vụ tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng; dự án giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam trên địa bàn Hà Nội.
Ngoài ra, còn có các dự án thành phần 3 thuộc dự án xây dựng cầu Ngọc Hồi và đường dẫn hai đầu cầu; dự án thành phố thông minh tại xã Vĩnh Thanh; Trung tâm Nghiên cứu và phát triển Viettel; cùng dự án đầu tư xây dựng hạ tầng và phát triển Khu công nghệ cao sinh học Hà Nội.
Được biết, dự án Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt trong danh mục các dự án vay vốn tín dụng Chính phủ Nhật Bản đợt 2 tài khóa 2012, điều chỉnh chủ trương tại Quyết định số 1401 ngày 10/11/2022.
UBND TP. Hà Nội phê duyệt đầu tư tại Quyết định số 7051 ngày 20/11/2013 và điều chỉnh tại các Quyết định số 7574 ngày 31/10/2017 và số 4855 ngày 5/12/2022.
Tổng mức đầu tư ban đầu của dự án là 16.293 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến tháng 12/2024, HĐND TP. Hà Nội đã thông qua Nghị quyết điều chỉnh chủ trương đầu tư công, qua đó giảm tổng mức đầu tư của Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá xuống còn gần 11.197 tỷ đồng.

Dự án bao gồm 11 gói thầu tư vấn và 4 gói thầu xây lắp chính gồm xây dựng nhà máy công suất 270.000m3/ngày đêm; hệ thống cống bao cho sông Tô Lịch và cống chính; hệ thống cống bao cho sông Lừ; cùng hệ thống cống thu gom một phần khu vực Hà Đông và khu đô thị mới. Thời gian thực hiện từ năm 2013-2025.
Hệ thống cống thu gom nước thải chạy dọc sông Tô Lịch, sông Lừ, sông Sét và một phần sông Nhuệ, phục vụ diện tích khoảng 4.874ha.
Sông Tô Lịch, với chiều dài khoảng 13,5km, chảy qua các quận nội thành Hà Nội như Đống Đa, Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hoàng Mai và huyện Thanh Trì. Đây là sông được đánh giá ô nhiễm nặng nhất Thủ đô.
Trước đây, sông Tô Lịch từng là một phân lưu của sông Hồng, đóng vai trò quan trọng trong hệ thống thủy lợi và giao thông của Hà Nội cổ. Tuy nhiên, theo thời gian, nhiều đoạn sông đã bị lấp đi, thu hẹp hoặc biến mất do quá trình đô thị hóa. Hiện nay, sông Tô Lịch chỉ còn chức năng như một dòng thoát nước thải chính của thành phố, với tình trạng ô nhiễm ngày càng nghiêm trọng. Nhiều đoạn sông đã được cống hóa để phục vụ mục tiêu thoát nước đô thị.
Mặc dù đã có nhiều giải pháp được đưa ra nhằm cải thiện chất lượng nước sông, tình trạng ô nhiễm vẫn chưa được kiểm soát hiệu quả. Theo thống kê, mỗi ngày có khoảng 150.000m3 nước thải sinh hoạt và công nghiệp chưa qua xử lý được xả trực tiếp xuống sông Tô Lịch thông qua hơn 300 cống xả thải.