Khu vực kinh tế tư nhân Trung Quốc "chùn bước" tăng trưởng

Chính phủ Trung Quốc đã nồng nhiệt chào đón các giám đốc điều hành doanh nghiệp lớn từ nhiều nước trên thế giới trong những tuần qua. Bắc Kinh đang gửi một thông điệp rõ ràng tới thế giới, thông qua những doanh nhân toàn cầu như Elon Musk và Bill Gates, rằng Trung Quốc đã hoạt động trở lại và bất kỳ nỗ lực nào nhằm tách khỏi Trung Quốc đều “chắc là thất bại”.

Sự tiếp đón nồng nhiệt dành cho các nhà đầu tư tên tuổi là điều dễ hiểu khi Bắc Kinh phải đối phó với làn sóng dịch chuyển sản xuất khỏi Trung Quốc hoặc “giảm rủi ro” của các nước phương Tây. Trên thực tế, Trung Quốc đã đạt được tiến bộ trong việc thuyết phục các nhà đầu tư nước ngoài ở lại thị trường này. Xét cho cùng, rất ít công ty đa quốc gia có thể dễ dàng từ bỏ một thị trường chung rộng lớn với khoảng 1,4 tỷ dân.

STMicroelectronics, nhà sản xuất chip lớn thứ hai châu Âu tính theo doanh thu, sẽ thành lập một liên doanh sản xuất chất bán dẫn trị giá 3,2 tỷ USD tại Trùng Khánh để khai thác nhu cầu ngày càng tăng của Trung Quốc đối với các thiết bị silicon carbide (SiC), trong khi tập đoàn Siemens của Đức sẽ thúc đẩy đầu tư vào Trung Quốc.

Ngay cả nhà sản xuất chip Micron Technology của Mỹ đang gặp phải những trở ngại lớn từ Bắc Kinh cũng cho biết họ sẽ đầu tư mới 600 triệu USD để nâng cấp nhà máy của mình ở Tây An.

Trong khi các nhà đầu tư nước ngoài thể hiện sự quan tâm và tin tưởng vào Trung Quốc, các doanh nhân tư nhân Trung Quốc ngày nay vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Bất chấp những lời trấn an nhiều lần từ chính quyền rằng kinh tế tư nhân là một bộ phận quan trọng của nền kinh tế quốc gia và sẽ được đối xử bình đẳng với các doanh nghiệp nhà nước, nhưng thực tế vẫn khắc nghiệt đối với khối doanh nghiệp tư nhân Trung Quốc.

Theo SCMP trích dẫn dữ liệu chính thức của Trung Quốc cho thấy, niềm tin mờ nhạt từ các công ty tư nhân đang làm suy yếu triển vọng tăng trưởng. Đầu tư tài sản cố định của khu vực tư nhân Trung Quốc đã giảm 0,1% trong 5 tháng đầu năm nay so với một năm trước, khi nhiều vùng của đất nước chịu tác động của các biện pháp phòng dịch COVID-19 nghiêm ngặt.

Đầu tư từ khu vực nhà nước tăng 8,4%, còn đầu tư của các doanh nghiệp nước ngoài vào Trung Quốc tăng 5,2%. Trong khi tổng lợi nhuận của các doanh nghiệp tư nhân Trung Quốc đã giảm 22,5% trong 4 tháng đầu năm nay, mức giảm mạnh hơn so với khu vực nhà nước.

Chuyên gia Zhang Zhiwei, chuyên gia kinh tế trưởng tại Pinpoint Asset Management nhận định, đằng sau những con số này là một xu hướng đáng lo ngại tại nền kinh tế lớn thứ hai thế giới.

"Khu vực kinh tế tư nhân là nhóm người dám nghĩ, dám làm và tham vọng nhất của đất nước, nhưng đã bắt đầu chùn bước. Ở những nơi giàu có như Chiết Giang hay Quảng Đông, nhiều doanh nhân đã thuyết phục con cái của họ tìm công việc lương thấp, ổn định trong chính phủ hoặc thậm chí sống ở nước ngoài", ông Zhiwei đánh giá.

Ông Zhiwei nói thêm, "Đối với họ, việc điều hành một doanh nghiệp tư nhân tại Trung Quốc ngày càng khó khăn là một chuyện, nhưng yếu tố quan trọng hơn là việc làm giàu ở Trung Quốc không còn được coi là “vinh quang” nữa". 

Khi Bắc Kinh xem xét các biện pháp kích thích mới để thúc đẩy tăng trưởng, chính phủ cần phải có các biện pháp để củng cố niềm tin của các doanh nhân trong nước. Các chuyên gia của Nomura nhận định, Trung Quốc phải dựa vào khu vực tư nhân để tạo ra tăng trưởng và tạo thêm việc làm. Cũng như các doanh nhân toàn cầu, Trung Quốc nên cân nhắc dành cho các doanh nhân trong nước sự công nhận xứng đáng".