Lần đầu tiên tại Việt Nam cắt bỏ khối u não chỉ từ đường rạch trên cung mày
Đây là một bước tiến quan trọng trong nghiên cứu và ứng dụng phẫu thuật nội soi trong lĩnh vực thần kinh tại Việt Nam, mở ra cơ hội điều trị hiệu quả và an toàn cho bệnh nhân.
Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức vừa thực hiện ca phẫu thuật cho hai bệnh nhân có khối u ở tầng trước nền sọ, với khối u nằm ngay trên trần hố mắt. Một bệnh nhân có khối u kích thước 1,8cm và một bệnh nhân khác có khối u gần 3cm. Cả hai ca phẫu thuật đều thành công, bệnh nhân phục hồi tốt.

Theo Báo Chính phủ, PGS.TS Đồng Văn Hệ, Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, đồng thời là Chủ tịch Hội Phẫu thuật thần kinh Việt Nam và Asean, cho biết, hai bệnh nhân được phẫu thuật cắt u bằng phương pháp nội soi qua đường rạch nhỏ trên cung mày. Đây là một kỹ thuật mới trong phẫu thuật thần kinh, được phát triển từ Đề tài nghiên cứu cấp nhà nước về phẫu thuật thần kinh ít xâm lấn. Mục tiêu của phương pháp này là giảm thiểu xâm lấn và rủi ro cho bệnh nhân trong quá trình điều trị.
Trước đây, để can thiệp các tổn thương ở nền sọ, bác sĩ phải mở rộng hộp sọ lên đến 20-25cm và sử dụng kính hiển vi. Tuy nhiên, với phương pháp mới, bác sĩ chỉ cần thực hiện một đường rạch nhỏ ở cung mày, đưa ống nội soi vào để hỗ trợ quan sát và phẫu thuật chính xác, loại bỏ khối u mà không cần tác động nhiều vào cấu trúc não.
Với phương pháp này, các bác sĩ chỉ cần mở một vết rạch nhỏ dài 2-3 cm để tiến hành phẫu thuật. Hệ thống nội soi giúp phẫu thuật viên có góc nhìn linh hoạt (0 độ, 30 độ, 45 độ), giúp quan sát rõ ràng vùng tổn thương mà không gây tổn hại nhiều đến các mô não lành. Quá trình phẫu thuật diễn ra nhanh chóng, bệnh nhân mất ít máu, không phải truyền máu, và phục hồi nhanh chóng sau phẫu thuật.

PGS Đồng Văn Hệ cho biết rằng kỹ thuật này không chỉ giúp loại bỏ khối u hiệu quả mà còn bảo toàn các cấu trúc xung quanh như thần kinh thị giác và khứu giác, giảm nguy cơ biến chứng. Phương pháp này có thể được áp dụng cho nhiều loại tổn thương trong não, như phình mạch, u dây thần kinh thứ 2, tuyến yên, sọ hầu…
Trước đây, từ năm 2005, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã sử dụng kính hiển vi trong kỹ thuật phẫu thuật này. Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, các bác sĩ bắt đầu thử nghiệm kết hợp nội soi vào một số bước của quá trình phẫu thuật. Lần này, toàn bộ quy trình phẫu thuật được thực hiện hoàn toàn bằng phương pháp nội soi.
Phương pháp này mang lại nhiều ưu điểm vượt trội. Ống nội soi cho phép tiếp cận trực tiếp vào vị trí tổn thương, với các góc nhìn linh hoạt (0 độ, 30 độ, 45 độ), giúp phẫu thuật viên quan sát rõ ràng toàn bộ vùng tổn thương mà không cần can thiệp quá nhiều vào nhu mô não. Điều này giúp giảm thiểu tối đa nguy cơ biến chứng và bảo vệ các dây thần kinh quan trọng như thần kinh thị giác và thần kinh khứu giác.
Điều đặc biệt là các bác sĩ không cần vén rộng tổ chức não, giúp giảm thiểu tổn thương mô lành. Hệ thống ánh sáng của nội soi cũng giúp quan sát rõ ràng hơn so với kính hiển vi truyền thống, giúp đánh giá chính xác ranh giới giữa khối u và mô lành.
"Vết mổ trong phương pháp này chỉ dài từ 2-3 cm, thời gian mở nắp sọ chỉ mất 15-20 phút. Quá trình phẫu thuật diễn ra ít mất máu, bệnh nhân không cần truyền máu. Sau phẫu thuật, bệnh nhân phục hồi nhanh chóng, ít đau đớn và có thể xuất viện sớm, quay lại cuộc sống bình thường trong thời gian ngắn”, PGS Đồng Văn Hệ cho biết.
Kỹ thuật này có thể áp dụng trong các ca phẫu thuật ưu tiên tổn thương trong não, phẫu thuật phình mạch, u dây thần kinh số 2, tuyến yên và sọ hầu. Mặc dù phẫu thuật nội soi trong thần kinh học và sọ não phát triển chậm hơn so với các chuyên ngành khác như nội soi ngực, ổ bụng hay khớp, nhưng tại Việt Nam, kỹ thuật nội soi thần kinh đã được áp dụng từ năm 2003, bắt đầu từ các can thiệp đơn giản như điều trị não úng thủy, sau đó mở rộng sang các kỹ thuật phức tạp hơn, bao gồm phẫu thuật nền sọ qua đường mũi.
Đây là một bước tiến quan trọng trong nghiên cứu và ứng dụng phẫu thuật nội soi trong lĩnh vực thần kinh tại Việt Nam, mở ra cơ hội điều trị hiệu quả và an toàn cho bệnh nhân.
>>Phó Thủ tướng: Đưa bệnh viện Bạch Mai, Việt Đức cơ sở 2 hoạt động trước 30/11