Nam Đại tá được phong NSND ở tuổi 55, nổi tiếng là 'bố chồng khó tính', đời thực truân chuyên, nhà có 9 người mặc áo lính
Hiện tại dù đã về hưu nhưng nam NSND vẫn đảm nhận các vai diễn trong loạt phim truyền hình của VTV.
Trong suốt hơn bốn thập kỷ gắn bó với nghệ thuật sân khấu và điện ảnh, NSND Quốc Trị đã khắc sâu vào lòng công chúng hình ảnh một người nghệ sĩ tận tụy. Dù ở bất kỳ vai diễn nào từ người lao động lam lũ đến người cha đơn thân tần tảo, bố chồng khó tính, ông luôn thổi hồn vào nhân vật bằng sự chân thành, từng trải và vốn sống dày dặn.

Một đời lính, một đời nghệ sĩ
Sinh năm 1957 trong một gia đình có truyền thống cách mạng, NSND Quốc Trị lớn lên trong khung cảnh kháng chiến khốc liệt nhưng đậm nghĩa tình. Cha ông là thương binh miền Nam tập kết, hai người anh là thương binh trong kháng chiến chống Mỹ. Bản thân ông cùng ba anh em khác cũng xung phong nhập ngũ trong những năm tháng đất nước đang căng mình với chiến tranh. Ông từng kể, có năm cả gia đình về ăn Tết mà có tới 9 người mặc áo lính, bao gồm cả hai người con dâu.
Sau khi tốt nghiệp, ông công tác tại Đoàn Văn công Quân đội (nay là Nhà hát Kịch nói Quân đội) từ năm 1973 cho đến khi nghỉ hưu năm 2018, mang trên mình quân hàm Đại tá. Gần như cả tuổi thanh xuân của ông gắn liền với màu áo lính. Năm 2001, ông được phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú và đến năm 2012 là Nghệ sĩ Nhân dân.
Nói về con đường học hành của mình, nam NSND từng cho biết, trước kia ông từng có cơ hội đi học ở nước ngoài thế nhưng ông từ chối. Đến nay, khi nhớ về quãng thời gian đó, ông vẫn không hối hận vì đã lựa chọn học tập trong nước.

Những vai diễn khắc khổ làm nên tên tuổi
Trong nghệ thuật, NSND Quốc Trị luôn tâm niệm mỗi vai diễn không đơn thuần là một công việc mà là hành trình của sự cống hiến, của tình yêu sâu sắc với con người và đất nước. Ông không phân biệt vai chính hay vai phụ, miễn vai diễn có chiều sâu và thông điệp nhân văn, ông đều sẵn sàng đảm nhận.
Dấu ấn lớn của ông trong điện ảnh có thể kể đến là vai diễn trong bộ phim “Những người thợ xẻ”, cũng như các phim truyền hình được yêu thích như Ngày mai bình yên, Dưới bóng cây hạnh phúc hay gần đây nhất là Gặp em ngày nắng, Không thời gian.

NSND Quốc Trị gần như gắn liền với những vai “gà trống nuôi con”, người lao động khốn khó – từ anh bán cháo lòng tiết canh đến ông đạp xích lô, thường xuất hiện trong tạo hình xuề xòa, lếch thếch. Có lẽ chưa lần nào ông “ăn sung mặc sướng” trên phim hay trên sân khấu. Có người từng đùa rằng: “Sao ông cứ đóng mãi vai khổ thế, không chuyển sang làm cái gì đó tươi mới hơn được à?”.
Năm 2008, ông ghi dấu ấn quốc tế khi giành giải Nam diễn viên chính xuất sắc cho phim Mùa săn tôm hùm – một bộ phim truyền hình Hàn Quốc của đạo diễn Lyo Jung Tak, trở thành nghệ sĩ nước ngoài đầu tiên nhận được cúp của Hãng phim KBS.
Không chỉ dừng lại ở diễn xuất, ông còn tham gia sản xuất phim với vai trò phó đạo diễn trong các phim về đề tài chiến tranh như Đêm Bến Tre, Tiếng cồng định mệnh.

Đời thường cũng nhiều truân chuyên
Cuộc đời nghệ thuật của NSND Quốc Trị nhiều dấu son nhưng đời sống riêng tư lại lắm nỗi truân chuyên. Ông trải qua hai cuộc hôn nhân. Người vợ đầu là nghệ sĩ Lan Hương, họ có với nhau một người con gái. Sau khi con tròn 16 tuổi, hai người chia tay trong văn minh và cùng nhau chăm sóc con.
Mười năm sau, ông tái hôn với một phụ nữ tên Hường. Hạnh phúc chưa trọn vẹn thì năm 2018 – chỉ hai năm trước khi ông về hưu bà mắc trọng bệnh rồi qua đời. Ông lại quay về cuộc sống cô đơn. May mắn thay, các con cả con ruột lẫn con riêng vẫn giữ tình cảm thân thiết, thường xuyên gắn kết gia đình trong những dịp đặc biệt.

Năm 2019, trong một lần vào Quảng Bình tham gia chương trình thực cảnh, ông gặp nghệ sĩ Phương Minh trước kia là diễn viên của Đoàn kịch Hải Phòng, hiện sống tại TP. HCM. Hai người đồng cảnh ngộ, con cái đã trưởng thành, nên quyết định làm bạn tri kỷ, nương tựa vào nhau khi tuổi đã xế chiều.
Nhìn lại chặng đường đã qua, NSND Quốc Trị cho rằng cuộc sống đời thường của ông có nhiều vất vả, nhưng chính điều đó lại trở thành “vốn sống” để ông hóa thân vào các nhân vật một cách chân thực.