Nghiên cứu tiếp tục cho phép buôn bán trên vỉa hè
Sở Xây dựng đang phối hợp với Viện Nghiên cứu Phát triển xây dựng một đề án quản lý, khai thác và sử dụng lòng đường, vỉa hè. Đề án có thể cho phép một số hoạt động kinh doanh, mua bán hàng hóa trên vỉa hè tiếp tục hoạt động.
Thay đổi lớn trong cách thức quản lý vỉa hè
Chiều 31/7, tại buổi họp báo về tình hình kinh tế - xã hội định kỳ, ông Thân Vĩnh Long - Phó trưởng phòng Phát triển đô thị (Sở Xây dựng TPHCM) - đã trả lời câu hỏi về việc quản lý và thu phí sử dụng tạm thời một phần lòng đường, hè phố trên địa bàn TPHCM.
Theo ông Long, việc này được thực hiện dựa trên Quyết định 32 năm 2023 của UBND TPHCM và Nghị quyết 15 năm 2023 của HĐND TPHCM. Các văn bản này được ban hành trên cơ sở Luật Giao thông đường bộ năm 2008 và Luật Phí và Lệ phí năm 2015. Việc thu phí chính thức triển khai từ ngày ngày 1/5/2024.
Tuy nhiên, thời gian gần đây đã có những thay đổi quan trọng về mặt pháp lý ảnh hưởng đến công tác quản lý vỉa hè.

Cụ thể, trong tháng 6/2024, Quốc hội đã thông qua hai đạo luật mới là Luật Đường bộ và Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ. Sau đó, tháng 12/2024, Chính phủ ban hành Nghị định 165 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Đường bộ cùng Điều 77 của Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ. Các quy định mới này có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 và kéo theo một số thay đổi lớn trong cách thức quản lý, sử dụng lòng đường, hè phố.
Theo ông Long, một trong những thay đổi đáng chú ý là việc bãi bỏ Luật Giao thông đường bộ năm 2008, đồng thời các quy định mới không còn giao thẩm quyền cho UBND cấp tỉnh ban hành quy định sử dụng vỉa hè, lòng đường.
Ngoài ra, các hoạt động kinh doanh, dịch vụ mua bán hàng hóa trên vỉa hè cũng không còn được pháp luật cho phép như trước. Thay vào đó, tổ chức và cá nhân có nhu cầu sử dụng lòng đường, hè phố để thực hiện các hoạt động phù hợp như trung chuyển vật liệu xây dựng, rác thải sinh hoạt hay giữ xe phải thực hiện thủ tục đề nghị đơn vị quản lý đường bộ cấp phép.
Đối với các trường hợp đã đóng phí sử dụng vỉa hè để kinh doanh dịch vụ mua bán hàng hóa theo Nghị quyết 15 trước thời điểm các quy định mới có hiệu lực, ông Long cho biết vẫn sẽ được tiếp tục thực hiện cho đến hết thời hạn đã đóng phí. Tuy nhiên, thành phố sẽ không xem xét cấp thêm vị trí mới cho các hoạt động kinh doanh tương tự.
Thí điểm tại một số tuyến đường
Trước thực tế pháp lý mới và yêu cầu từ thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội, du lịch và nhu cầu mưu sinh chính đáng của người dân, ngày 29/5, Sở Xây dựng TPHCM đã có văn bản báo cáo và đề xuất UBND TPHCM hai nội dung quan trọng.
Thứ nhất là đề xuất bãi bỏ Quyết định số 32, nội dung này đã được UBND TPHCM chấp thuận. Thứ hai là đề xuất HĐND xem xét sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 15 nhằm phù hợp với các quy định pháp luật mới.

Theo ông Long, trên cơ sở chấp thuận của UBND TPHCM, Sở Xây dựng đang phối hợp với Viện Nghiên cứu Phát triển để xây dựng một đề án quản lý, khai thác và sử dụng lòng đường, vỉa hè trên địa bàn theo Luật Quản lý, sử dụng tài sản công. Đề án này hướng tới việc xác lập một khuôn khổ pháp lý mới để có thể tiếp tục cho phép một số hoạt động kinh doanh, mua bán hàng hóa trên vỉa hè được thực hiện, nhưng trong điều kiện có tổ chức, trật tự và phù hợp với quy định pháp luật hiện hành về quản lý tài sản công.
Đề án dự kiến hoàn chỉnh trong vòng 12 tháng với sự tham gia của nhiều đơn vị liên quan. Trong giai đoạn đầu, đề án sẽ được triển khai thí điểm tại một số phường trung tâm, những tuyến đường có điều kiện lòng đường, hè phố đủ rộng, phù hợp với thực tế giao thông và nhu cầu phát triển kinh tế, du lịch. Sau giai đoạn thí điểm, TPHCM sẽ tiến hành đánh giá kết quả để xem xét khả năng mở rộng phạm vi áp dụng.