Ngoài dầu mỏ và vàng, Nga có 'vũ khí' mới để dựng kinh tế ngầm qua mặt Mỹ và phương Tây
Nga đã lặng lẽ phát triển một mạng lưới thanh toán dựa trên tiền mã hóa, cho phép nước này né tránh phần nào các lệnh trừng phạt tài chính từ Mỹ và phương Tây liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine.
Theo công ty phân tích blockchain Chainalysis, Moscow đã hình thành một “nền kinh tế tiền mã hóa ngầm” trong những năm sau khi xung đột bùng nổ, nhằm duy trì hoạt động thương mại mà không bị kiểm soát chặt chẽ.
Báo cáo của Chainalysis đặc biệt nhấn mạnh đến một đồng token có tên A7A5, gắn với các doanh nghiệp Nga tìm cách giao dịch trong bóng tối. Từ khi phát hành đến cuối tháng 7 năm nay, A7A5 đã được sử dụng để xử lý hơn 51,1 tỷ USD giao dịch. Đồng tiền số này được bảo chứng bằng đồng ruble và chủ yếu lưu thông trên một nhóm nhỏ các sàn giao dịch có liên hệ mật thiết với Nga.
Một trong số đó là Garantex, sàn giao dịch đóng vai trò lớn trong việc trao đổi A7A5. Mỹ đã đưa Garantex vào danh sách trừng phạt từ năm 2022. Tuy nhiên, sau khi bị phong tỏa và bị bắt giữ tài sản (bao gồm hơn 26 triệu USD giá trị tiền mã hóa), Garantex đã tái xuất dưới tên mới là Grinex, do các nhân viên cũ của Garantex lập ra.
Grinex nhanh chóng trở thành nền tảng giao dịch chủ yếu của A7A5, cho thấy dấu hiệu tiếp nối hoạt động từ Garantex. Ngân hàng nhà nước Nga – Promsvyazbank (PSB), một thực thể đã bị trừng phạt nhiều lần – được cho là nơi bảo đảm dự trữ ruble cho A7A5.
Động thái này cho thấy Nga không chỉ dựa vào dầu mỏ hay vàng để duy trì thương mại trong bối cảnh bị cô lập, mà còn tận dụng cả công nghệ tiền mã hóa để thiết lập một kênh thanh toán “ngoài luồng” cho nền kinh tế.
Theo Elliptic, tổng khối lượng giao dịch xuyên biên giới qua A7A5 đã vượt 40 tỷ USD vào cuối tháng 7/2025. Không chỉ vậy, giá trị vốn hóa thị trường (market cap) của A7A5 nhanh chóng tăng gấp ba, đạt mức 521 triệu USD, với giao dịch hằng ngày hơn 1 tỷ USD.
Chainalysis cũng chỉ ra rằng mức giao dịch của A7A5 đều diễn ra vào các ngày trong tuần – cho thấy đây là công cụ tài chính chuyên biệt cho doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, chính phủ Nga đã hợp pháp hóa khai thác tiền mã hóa và việc thanh toán xuyên biên giới bằng tiền mã hóa từ năm 2024, nhằm xây dựng cơ sở hạ tầng tài chính thay thế trước áp lực của các biện pháp trừng phạt.
A7A5 không đơn thuần là một stablecoin bình thường; nó là một chiến lược tiền tệ mới với tiềm năng lớn để giúp Nga tiếp tục giao dịch quốc tế mà không cần qua hệ thống tài chính truyền thống bị phương Tây kiểm soát.
Dưới lớp vỏ là các luồng tài chính kỹ thuật số, A7A5 và hệ sinh thái liên quan như Garantex – Grinex đang thể hiện cách Nga tạo lập hệ thống song song và khó bị kiểm soát.
Theo BI
