Tổng thống Mỹ Joe Biden đã nhiều lần thúc giục các công ty dầu mỏ của Mỹ đẩy mạnh sản xuất nhằm tăng nguồn cung dầu và giảm giá nhiên liệu.
Theo các chuyên gia, vì sự khan hiếm của hoạt động thăm dò dầu khí cũng như rủi ro rất thực tế là việc khoan mới sẽ không thực hiện được trong dài hạn. Khi cuộc khủng hoảng năng lượng xảy ra cách đây hai năm, các công ty dầu khí mắc nợ cao đã nhanh chóng thay đổi cách chơi của mình, áp dụng kỷ luật chi phí chặt chẽ hơn, cắt giảm các chương trình khoan tốn kém và cam kết trả lại nhiều tiền mặt hơn cho các cổ đông dưới hình thức cổ tức và mua lại.
Nhiều công ty năng lượng vẫn miễn cưỡng quay trở lại những ngày khai thác trước đây mặc dù giá dầu và khí đốt cao và lợi nhuận kỷ lục, và chủ yếu đang giảm nguồn cung các giếng khoan nhưng chưa hoàn thành (DUC) đang giảm dần để tiếp tục hoạt động.
Công ty tình báo năng lượng Na Uy Rystad Energy tiết lộ rằng chỉ có 44 vòng cho thuê dầu khí sẽ diễn ra trên toàn cầu trong năm nay, ít nhất kể từ năm 2000 và khác xa so với kỷ lục 105 vòng vào năm 2019.
Theo công ty năng lượng Na Uy, chỉ có hai khối mới được cấp phép khoan ở Mỹ vào cuối tháng 8 năm nay mà không có đề nghị mới nào cho các hợp đồng thuê dầu khí có nguồn gốc từ chính chính quyền Biden. Trong khi đó, Rystad đã tiết lộ rằng Brazil, Na Uy và Ấn Độ là những nước dẫn đầu thế giới về giấy phép mới.
Nguồn dự trữ ngày càng cạn kiệt
Một năm trước, Rystad Energy đã cảnh báo rằng các công ty dầu mỏ lớn có thể thấy trữ lượng đã được chứng minh cạn kiệt trong vòng chưa đầy 15 năm, do khối lượng sản xuất không được thay thế hoàn toàn bằng những khám phá mới.
Theo Rystad, trữ lượng dầu và khí đốt đã được kiểm chứng bởi những công ty được gọi là Big Oil như ExxonMobil, BP Plc., Shell Plc, Chevron, TotalEnergies và Eni S.p.A đang giảm nhanh chóng, do khối lượng sản xuất không được thay thế hoàn toàn bằng những khám phá. Thủ phạm chính là các khoản đầu tư thăm dò bị thu hẹp nhanh chóng.
Các công ty dầu khí toàn cầu đã cắt giảm đáng kinh ngạc 34% vốn đầu tư vào năm 2020, để đáp ứng nhu cầu ngày càng giảm và các nhà đầu tư ngày càng cảnh giác với lợi nhuận kém liên tục của lĩnh vực này. Capex chỉ tăng ~ 12% trong năm nay.
ExxonMobil, có trữ lượng đã được chứng minh giảm 7 tỷ boe (đơn vị tính thùng dầu tương đương) vào năm 2020, tương đương 30%, so với mức năm 2019, bị ảnh hưởng nặng nề nhất sau sự sụt giảm lớn về cát dầu của Canada và tài sản khí đá phiến của Mỹ.
Shell, trong khi đó, đã chứng kiến trữ lượng đã được chứng minh của mình giảm 20% xuống còn 9 tỷ boe vào năm ngoái; Chevron mất 2 tỷ boe dự trữ đã được chứng minh do phí tổn thất trong khi BP mất 1 boe. Chỉ Total và Eni đã tránh được việc giảm dự trữ đã được chứng minh trong thập kỷ qua.
Giải pháp khắc phục nào?
Nhưng vẫn còn hy vọng với hoạt động khám phá đang phát triển ở một số khu vực. Vương quốc Anh đã công bố kế hoạch mở cửa Biển Bắc để thăm dò dầu khí với hơn 100 giấy phép có thể sẽ được cấp cho các bờ biển ngoài khơi Yorkshire, Lincolnshire và Norfolk.
Tuy nhiên, điều này khó có thể trở thành xu hướng trên toàn châu Âu do các quy định nghiêm ngặt về khí hậu, có nghĩa là châu lục này ít nhất có thể phải xem xét biên giới cuối cùng để giải quyết cuộc khủng hoảng năng lượng của mình: châu Phi.
Vijaya Ramachandran, Giám đốc năng lượng và phát triển tại Viện Breakthrough, đã kêu gọi châu Âu hướng tới châu Phi nếu họ thực sự nghiêm túc trong việc đạt được an ninh năng lượng. Lục địa này được ưu đãi với sản lượng, trữ lượng khí đốt tự nhiên đáng kể và những khám phá mới trong quá trình khai thác. Rất ít khí đốt của Châu Phi đã được khai thác, cho tiêu thụ trong nước hoặc xuất khẩu.
Algeria đã là một nhà sản xuất khí đốt lớn với trữ lượng đáng kể chưa được khai thác và được kết nối với Tây Ban Nha bằng một số đường ống dẫn dưới biển. Đức và EU đang nỗ lực mở rộng công suất đường ống nối Tây Ban Nha với Pháp, từ đó nhiều khí đốt của Algeria có thể chảy sang Đức và các nơi khác. Các mỏ khí đốt của Libya được kết nối bằng đường ống dẫn tới Ý.
Ở cả Algeria và Libya, châu Âu cần khẩn trương giúp khai thác các mỏ mới và tăng sản lượng khí đốt. Các đường ống mới đang được thảo luận hiện tập trung vào Dự án Đường ống Đông Địa Trung Hải, dự án sẽ đưa khí đốt từ các mỏ khí đốt ngoài khơi của Israel đến châu Âu.
Nhưng các nguồn châu Phi lớn nhất nằm ở phía nam Sahara - bao gồm Nigeria, quốc gia có khoảng một phần ba trữ lượng của lục địa và Tanzania. Senegal gần đây đã phát hiện ra các mỏ lớn ngoài khơi. Đức sẽ không nên bỏ qua những cơ hội này. Ví dụ, đường ống xuyên Sahara được đề xuất sẽ đưa khí đốt từ Nigeria đến Algeria qua Niger.
Nếu dự án hoàn thành, đường ống mới sẽ kết nối với các đường ống Xuyên Địa Trung Hải, Maghreb-Europe, Medgaz và Galsi hiện có cung cấp cho châu Âu từ các trung tâm truyền tải trên bờ biển Địa Trung Hải của Algeria. Đường ống xuyên Sahara sẽ dài hơn 2.500 dặm và có thể cung cấp tới 30 tỷ mét khối khí đốt Nigeria cho châu Âu mỗi năm - tương đương với khoảng 2/3 lượng nhập khẩu năm 2021 của Đức từ Nga.
Về phần mình, Nigeria rất nhiệt tình với việc xuất khẩu một lượng khí trong số 200 nghìn tỷ mét khối dự trữ của mình, với Phó Tổng thống Nigeria Yemi Osinbajo lập luận ủng hộ vai trò quan trọng của khí tự nhiên, vừa là nhiên liệu chuyển tiếp tương đối sạch vừa là động lực của phát triển kinh tế và thu nhập ngoại hối. Tuy nhiên, đường ống xuyên Sahara có thể sẽ mất một thập kỷ hoặc hơn để hoàn thành và các chuyến hàng LNG đến Đức sẽ được cứu trợ nhanh hơn.
Nhưng, một lần nữa, Đức đã không xây dựng một kho nhập khẩu LNG nào trong chính sách của mình nhằm khiến nước này phụ thuộc vào khí đốt của Nga và do đó khiến Nga phụ thuộc nhiều hơn vào Đức. Nhưng vẫn có hy vọng: Berlin đã từ bỏ cách làm cũ và cho biết bây giờ họ sẽ xây dựng cơ sở hạ tầng LNG. Các cảng bốc xếp LNG có thể được xây dựng một cách hợp lý nhanh chóng ở châu Phi, với mỏ Greater Tortue Ahmeyin, một mỏ khí đốt ngoài khơi nằm giữa biên giới biển giữa Senegal và Mauritania, một ví dụ điển hình.
Khi mỏ khai thác trực tuyến vào năm tới, nó sẽ đưa hai quốc gia Tây Phi vào danh sách các nhà sản xuất khí đốt hàng đầu của châu Phi. Các nhà máy hóa lỏng nổi phía trên mỏ khí ngoài khơi sản xuất, hóa lỏng, lưu trữ và chuyển khí đến các tàu chở LNG vận chuyển thẳng đến các nước nhập khẩu. Mặc dù sản lượng ban đầu từ mỏ này sẽ nhỏ, nhưng nó dự kiến sẽ tăng gấp đôi trong một vài năm và mỏ này nằm trong một lưu vực khí đốt tự nhiên lớn hơn với trữ lượng lớn hơn đáng kể.
Ở những nơi khác ở châu Phi, sản xuất khí đốt sẽ tiếp tục mở rộng khi các dự án ở Tanzania, Mozambique và các quốc gia khác đi vào hoạt động trong vài năm tới. Việc phát triển một đường ống dẫn khí đốt lớn như đường ống xuyên Sahara có thể sẽ đặt ra nhiều thách thức vì nó chạy qua các khu vực bị xung đột và nổi dậy. Nhưng đã đến lúc Berlin từ bỏ chiến lược năng lượng hoang đường, ngừng tài trợ cho các cuộc chiến và giúp châu Phi phát triển và hội nhập kinh tế.
Gần đây, Rystad Energy và Phòng Năng lượng Châu Phi (AEC) đã tổ chức hội thảo trực tuyến về khám phá các xu hướng thăm dò dầu khí trên thị trường Châu Phi trước Tuần lễ Năng lượng Châu Phi (AEW) - sự kiện hàng đầu của Châu Phi về lĩnh vực năng lượng diễn ra từ ngày 18 - 21/10 ở Cape Town. Hậu quả của cuộc khủng hoảng COVID-19, doanh thu từ hoạt động thăm dò đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, do sự phát triển về giá cả gần đây, ngày càng nhiều công ty đang xem xét các khoản đầu tư ngày càng tăng, bằng chứng là sự gia tăng nhanh chóng các hoạt động thăm dò ngoài khơi Namibia, Angola và Zimbabwe.
ExxonMobil sẽ khởi động một chiến dịch lớn ở Angola vào năm tới trong khi hai cuộc thẩm định dự kiến sẽ diễn ra ở Namibia. Đối với châu Phi để đảm bảo an ninh năng lượng và nguồn cung dài hạn đồng thời đáp ứng nhu cầu toàn cầu, cần tập trung nhiều hơn vào việc thăm dò. Trong khi đó, Mozambique đã bắt đầu các chuyến hàng LNG đến châu Âu trong năm nay với việc châu Âu đang cố gắng cắt đứt quan hệ năng lượng với Nga một cách tuyệt vọng.
Năm ngoái, các chuyên gia ước tính rằng quốc gia Đông Nam Phi có thể tạo ra 12 tỷ đô la hàng năm bằng cách xuất khẩu 30 triệu tấn từ ba dự án LNG hiện có của mình và kiếm được hơn 100 tỷ đô la trong suốt vòng đời của các dự án.
Chính sách mới có hiệu lực từ tháng 12/2024
Quy định mới về đầu tư ra nước ngoài trong hoạt động dầu khí