Nữ minh tinh đầu tiên của Việt Nam là con gái của anh hùng dân tộc, có bố nuôi là Tổng thống Pháp, nhan sắc kinh diễm gây sốt cả trời Tây
Ít ai biết, bà là minh tinh điện ảnh đầu tiên của nước ta và cuộc đời trải qua nhiều hào quang nhưng cũng không ít bi kịch.
Sinh ra giữa thời loạn, lớn lên trong khói lửa chiến tranh, rồi bước chân vào thế giới hào nhoáng của điện ảnh châu Âu, cuộc đời bà Hoàng Thị Thế là một hành trình đặc biệt, có hào quang nhưng cũng không ít bi kịch.
Con gái của anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám
Hoàng Thị Thế (1901–1988) là con gái của lãnh tụ kháng Pháp Hoàng Hoa Thám, thường gọi là Đề Thám và bà vợ thứ ba Đặng Thị Nho (hay còn gọi là bà Ba Cẩn). Bà Nho xuất thân từ một gia đình nho học, nổi tiếng tài sắc và giỏi võ nghệ. Không chỉ là người bạn đời, bà còn trở thành nữ tướng trong nghĩa quân Yên Thế, sát cánh cùng chồng trên chiến trường.
Cặp đôi sinh được hai người con là Hoàng Thị Thế và con trai là Hoàng Văn Vi (tên thường gọi là Phồn, sinh năm 1908). Cuộc sống của họ gắn bó với những năm tháng kháng chiến khốc liệt chống thực dân Pháp.
Lưu lạc phương Tây và trở thành con nuôi của Tổng thống Pháp
Năm 1909, trong chiến dịch đàn áp cuối cùng của quân Pháp vào vùng Yên Thế, mẹ con bà Hoàng Thị Thế bị bắt. Bà Ba Cẩn bị lưu đày đến đảo Guyane (thuộc Pháp, nằm ở Nam Mỹ) và mất vì bệnh lao tại trại cách ly ở Alger vào ngày 25/11/1910.
Riêng bà Hoàng Thị Thế, lúc đó mới khoảng 8 tuổi, bị tách khỏi mẹ và được giao cho một người Pháp tên Bouchet nhận nuôi. Sau đó, bà được chuyển về sống với gia đình nhà tư sản Nguyễn Hữu Thu tại Hải Phòng.
Năm 1911, khi Albert Sarraut người sau này trở thành Toàn quyền Đông Dương đến Việt Nam, ông nhận Hoàng Thị Thế làm con nuôi, đặt cho bà tên Pháp là Marie Beatrice Desthan. Năm 16 tuổi, bà được đưa sang Pháp du học.
Năm 1925, sau khi hoàn tất chương trình tú tài phần một, bà trở về Hà Nội làm thủ thư tại Phủ Thống sứ Bắc Kỳ. Hai năm sau, bà quay lại Pháp và được Tổng thống Cộng hòa Pháp thời đó là Paul Doumer người từng giữ chức Toàn quyền Đông Dương nhận làm cha đỡ đầu.
Ngôi sao châu Á đầu tiên trên màn bạc châu Âu
Năm 1930, Hoàng Thị Thế bất ngờ rẽ hướng sang nghệ thuật thứ bảy khi đạo diễn Louis Mercanton mời bà thủ vai chính trong bộ phim La Lettre (Bức thư), sản xuất tại Paris. Vai diễn nàng công chúa Li-Ti đã đưa bà trở thành người phụ nữ Việt Nam đầu tiên góp mặt trong một tác phẩm điện ảnh quốc tế.
Vẻ đẹp đậm chất Á Đông cùng thần thái sang trọng của bà lập tức gây tiếng vang. Báo chí Pháp khi đó gọi bà là “công chúa Trung Hoa” nhưng Hoàng Thị Thế luôn tự nhận mình là “công chúa Hoàng Thị Thế” như một lời khẳng định về nguồn cội dân tộc.
Tiếp nối thành công, bà tham gia một số phim khác như La donna bianca (1931) của đạo diễn Jack Salvatori và Le secret de l’émeraude (Bí mật ngọc lục bảo, 1935) của Maurice de Canonge. Dù không đóng quá nhiều phim, mỗi lần xuất hiện, bà đều gây ấn tượng mạnh như một biểu tượng lạ lẫm mà cuốn hút giữa nền điện ảnh Pháp những năm 1930.
Không chỉ tỏa sáng trên màn ảnh, Hoàng Thị Thế còn trở thành gương mặt nổi bật trên nhiều tạp chí thời trang Pháp, đại diện cho hình ảnh giao thoa văn hóa giữa phương Đông và phương Tây, giữa truyền thống và hiện đại.
Cuộc hôn nhân và những bước ngoặt
Ngày 14/8/1931, Hoàng Thị Thế kết hôn với Jean Joseph Bernard Robert Bourgès một người Pháp gốc Bỉ, khi ông mới 24 tuổi. Trên thiệp cưới, bà được giới thiệu là con gái nuôi của Tổng thống Pháp và Albert Sarraut, như một minh chứng cho vị thế đặc biệt của bà tại Pháp thời bấy giờ.
Đám cưới được tổ chức trang trọng. Bức ảnh lưu lại cho thấy cô dâu đội khăn voan trắng, khoác váy dài chạm đất, tay ôm bó hoa lys trắng toát lên vẻ đẹp rực rỡ và quý phái.
Cùng năm đó, bà tiếp tục tham gia phim La donna bianca. Năm 1935, bà sinh con trai và đặt tên là Jean Mari Bourgès. Sau sinh, bà tiếp tục đóng phim Le secret de l’émeraude. Tuy nhiên, đến năm 1940, bà ly hôn với Robert Bourgès và bắt đầu theo học nghề bói toán – một lựa chọn gây bất ngờ cho nhiều người từng biết đến hào quang nghệ thuật của bà.
Trở về cố hương sống trong thầm lặng
Năm 1961, sau hơn nửa thế kỷ sống và làm việc tại Pháp, Hoàng Thị Thế trở về Việt Nam. Năm 1963, bà viết hồi ký Kỷ niệm thời thơ ấu, ghi lại những ký ức đầy biến động của tuổi thơ sống giữa chiến khu Yên Thế. Đến năm 1974, bà sống trong một căn hộ nhỏ tại khu tập thể Văn Chương (Hà Nội), lặng lẽ và khiêm nhường.
Ngày 9/12/1988, bà qua đời, hưởng thọ 87 tuổi. Thi hài bà được đưa về an táng tại Phồn Xương, Yên Thế nơi bà được sinh ra và gắn bó máu thịt với lịch sử kháng chiến dân tộc.
* Thông tin trong bài tham khảo từ các nguồn:
- Báo Thanh Niên: 'Công chúa Hoàng Thị Thế' trên màn ảnh đến con nuôi tổng thống Pháp
- Báo VTCNews: Cuộc đời lưu lạc đầy bí ẩn của con gái 'Hùm thiêng Yên Thế' qua ảnh
- Báo Tuổi trẻ: Thời thơ ấu của con gái Hoàng Hoa Thám
- Báo Bắc Giang: Con gái 'Hùm thiêng Yên Thế' từng là con nuôi Tổng thống Pháp
