Ông Biden nối bước "chiến tranh thương mại" của người tiền nhiệm?

Động thái của Tổng thống Mỹ được cho là có nguy cơ gây ra thế bế tắc về thương mại với Bắc Kinh trong năm bầu cử nhằm thu hút những cử tri ủng hộ quan điểm của ông.

Bắc Kinh ngay lập tức cam kết sẽ trả đũa. Bộ Thương mại nước này cho biết Trung Quốc phản đối việc tăng thuế của Mỹ và sẽ thực hiện các biện pháp cần thiết để bảo vệ lợi ích.

Trong một tuyên bố, Nhà Trắng cho biết, ông Biden sẽ giữ nguyên các mức thuế do người tiền nhiệm đảng Cộng hòa Donald Trump đưa ra trong khi áp dụng thêm các dòng thuế khác, bao gồm tăng gấp 4 lần thuế xe điện lên hơn 100% và tăng gấp đôi thuế bán dẫn lên 50%.

Theo đó, các biện pháp mới này ảnh hưởng đến 18 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu của Trung Quốc bao gồm thép và nhôm, chất bán dẫn, xe điện, khoáng sản quan trọng, pin mặt trời và cần cẩu.

Theo Cục Điều tra Dân số Mỹ, nước này đã nhập khẩu 427 tỷ USD hàng hóa từ Trung Quốc vào năm 2023 và xuất khẩu 148 tỷ USD sang nền kinh tế số 2 thế giới - khoảng cách về thâm hụt thương mại đã tồn tại trong nhiều thập kỷ và trở thành chủ đề nhạy cảm hơn bao giờ hết ở Washington.

Cố vấn kinh tế Lael Brainard của ông Biden cho biết: "Tổng thống đang thực hiện hành động cứng rắn nhưng cũng mang tính chiến lược, tập trung vào một số lĩnh vực quan trọng mà Trung Quốc đã xây dựng công suất dư thừa rất lớn."

Ngay cả khi các bước đi của ông Biden có cùng hướng với tầm nhìn của ông Trump rằng cần đảm bảo các biện pháp thương mại cứng rắn hơn, đảng Dân chủ vẫn có động thái chỉ trích các quan điểm của vị cựu Tổng thống trước thềm cuộc bầu cử vào tháng 11.

Nhà Trắng cho biết thỏa thuận thương mại năm 2020 của ông Trump với Trung Quốc không làm tăng xuất khẩu hoặc việc làm của Mỹ. Mức thuế 10% đối với hàng hóa từ tất cả các điểm xuất xứ mà ông Trump đề xuất sẽ khiến các đồng minh của Mỹ có động thái đáp trả. Ông Trump đã thả nổi mức thuế từ 60% trở lên đối với tất cả hàng hóa Trung Quốc.

Các quan chức chính quyền hiện nay cho biết các biện pháp của họ được kết hợp với đầu tư trong nước vào các ngành công nghiệp quan trọng và không có khả năng làm trầm trọng thêm tình trạng lạm phát - vốn cản trở nỗ lực tái tranh cử của ông Biden.

Mặt khác, ông Biden đã gặp khó khăn trong việc thuyết phục cử tri về tính hiệu quả của các chính sách kinh tế, bất chấp tỷ lệ thất nghiệp thấp và tăng trưởng kinh tế tăng lên. Một cuộc thăm dò của Reuters/Ipsos vào tháng trước cho thấy ông Trump có lợi thế hơn ông Biden 7 điểm phần trăm về kinh tế.

Các nhà phân tích đã cảnh báo rằng xung đột thương mại có thể làm tăng chi phí cho xe điện nói chung, làm tổn hại đến các mục tiêu về khí hậu của ông Biden và kế hoạch tạo việc làm trong lĩnh vực sản xuất.

Tổng thống Biden cũng từng khẳng định mong muốn giành chiến thắng trong kỷ nguyên cạnh tranh này với Trung Quốc nhưng không muốn phát động một cuộc chiến thương mại. Trong những tháng gần đây, ông đã nỗ lực giảm bớt căng thẳng trong các cuộc đàm phán trực tiếp với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Trong quá khứ, việc ông Trump áp đặt thuế quan rộng rãi hơn trong nhiệm kỳ tổng thống 2017-2021 đã khởi động một cuộc chiến thuế quan với Trung Quốc.