Ông Trump ký sắc lệnh giảm thuế nông sản nhập khẩu, cà phê Việt Nam đón 'thời điểm vàng' gia tăng thị phần

Theo Hãng tin Reuters ngày 15/11, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một sắc lệnh hành pháp nhằm miễn và giảm thuế đối với loạt mặt hàng nông sản nhập khẩu, trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng bất mãn vì giá lương thực tăng cao, cũng như việc Đảng Cộng hòa vừa chịu loạt thất bại trong các cuộc bầu cử địa phương.

Sắc lệnh có hiệu lực hồi tố từ nửa đêm 13-11, áp dụng cho các mặt hàng như thịt bò, cà phê, chocolate và nhiều nông sản nhập khẩu khác. Quyết định của ông Trump cũng cũng giảm thuế quan cho cho một loạt các loại trái cây bao gồm cà chua, bơ, dừa, cam và dứa. Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết sắc lệnh mới tập trung vào những mặt hàng Mỹ "không tự sản xuất được".

Động thái này đánh dấu bước ngoặt lớn trong chính sách thương mại của ông Trump. Kể từ khi quay lại Nhà Trắng, vị Tổng thống đã áp thuế cơ bản 10% lên toàn bộ hàng nhập khẩu, kèm các mức thuế đối ứng với các nước có thể lên tới 50%.

Sắc lệnh mới cho phép các mặt hàng kể trên được loại khỏi nhóm thuế đối ứng, dù không hoàn toàn được miễn thuế. Ví dụ, cà chua Mexico - nguồn cung chính cho thị trường Mỹ - vẫn chịu mức thuế 17% được áp từ tháng 7.

Động thái này đánh dấu một sự “quay xe” đáng kể trong chính sách của ông Trump, người đã luôn khẳng định rằng thuế quan là cần thiết để bảo vệ các doanh nghiệp và người lao động Mỹ. Ông vốn cho rằng người tiêu dùng cuối cùng ở Mỹ sẽ không phải chịu chi phí do thuế quan tăng.

Thực tế, giá cả hàng hóa tại các cửa hàng tạp hóa ở Mỹ tăng cao, gây áp lực lên đời sống của người dân, nhất là tầng lớp trung lưu và thu nhập thấp vốn đã bị ảnh hưởng bởi lạm phát cao kỷ lục trong những năm gần đây.

Nhiều sản phẩm trong danh sách miễn thuế đã ghi nhận mức tăng giá hai chữ số trong năm nay. Ví dụ, theo Chỉ số Giá Tiêu dùng (CPI) tháng 9, thịt bò xay đã tăng gần 14%, còn bò miếng tăng 17% so với năm ngoái. Đây là mức tăng mạnh nhất hơn 3 năm.

Giá chuối tăng 7%, cà chua tăng 1%. Tổng cộng nhóm thực phẩm tiêu thụ tại gia đình tăng giá 2,7% trong tháng 9 so với năm ngoái.

Việc giảm thuế đối với một số sản phẩm nông sản kể trên, đặc biệt là cà phê, được cho là tín hiệu đáng mừng đối với thị trường Việt Nam.

Mỹ hiện là nước nhập khẩu cà phê lớn nhất thế giới, với tổng giá trị khoảng 9 tỷ USD trong năm 2024.

Về giá trị, Brazil là nguồn cung cấp cà phê nhập khẩu số một cho Mỹ, còn Việt Nam đứng thứ 8 với 364 triệu USD, theo dữ liệu của World’s Top Exports. Còn tính về lượng, Việt Nam đứng thứ 3 trong số các nước cung cấp cà phê cho Mỹ.

Theo số liệu của Cục Hải quan (Bộ Tài chính), trong tháng 10/2025, Việt Nam xuất khẩu 3.864 tấn cà phê sang Mỹ với giá trị 19,4 triệu USD. Nhờ giá cà phê tăng mạnh, trong 10 tháng đầu năm, Việt Nam thu gần 407 triệu USD từ việc xuất khẩu 74.680 tấn cà phê sang thị trường này, tăng tương ứng 85% và 10%.

Thông tin về việc Chính quyền Trump sẽ giảm đáng kể thuế quan đối với các sản phẩm như cà phê, chuối và các mặt hàng khác không được trồng tại Mỹ thực chất đã được Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent thông báo từ ngày 12/11.

Thời điểm đó, trả lời phỏng vấn kênh Fox News, ông Bessent đã cho biết biện pháp này sẽ giúp giá cả giảm "rất nhanh", nhưng không cung cấp thông tin thêm chi tiết về mức giảm.

Khi được hỏi về bình luận của Tổng thống Trump về việc giảm thuế đối với các nhà sản xuất cà phê Việt Nam và Brazil, ông Bessent nói: "Thật khó để đưa ra nhiều quyết định cụ thể, nhưng tôi có thể nói với bạn rằng... bạn sẽ thấy một số thông báo cụ thể trong những ngày tới về những thứ chúng ta không trồng được ở Mỹ, chẳng hạn như cà phê, cà phê là một trong số đó, chuối, các loại trái cây khác".

Theo Tuyên bố chung Việt Nam - Mỹ về Hiệp định Thương mại đối ứng, công bằng và cân bằng được công bố cuối tháng 10, một số mặt hàng của Việt Nam có khả năng được hưởng thuế suất 0% sang Mỹ.

Theo thỏa thuận, hai nước sẽ rà soát các các phẩm trong danh mục nêu tại Phụ lục III của Sắc lệnh Hành pháp số 14356 ngày 5/9/2025 về "Điều chỉnh thuế tiềm năng đối với các đối tác có định hướng tương đồng" - để được hưởng mức thuế đối ứng 0%.

Phụ lục này hướng tới việc áp thuế 0% với các sản phẩm không thể nuôi trồng, khai thác, hoặc sản xuất ở Mỹ một cách hiệu quả mà có thể đáp ứng nhu cầu trong nước. Gồm 3 nhóm chính là một số nông sản, máy bay và linh kiện, và một số sản phẩm dùng trong dược phẩm nhưng không được cấp sáng chế.

Trả lời câu hỏi phóng viên trên chuyên cơ Không lực Một khi trên đường từ Malaysia đến Nhật Bản, Trưởng Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer - Trưởng đoàn đàm phán Mỹ về Hiệp định thương mại đối ứng với Việt Nam cho biết, cà phê sẽ là một trong số mặt hàng được hưởng thuế suất 0% vào Mỹ, bởi đây là mặt hàng Mỹ không sản xuất được ở trong nước.

Bổ sung cho ông Greer, Tổng thống Trump đã nói: "Chúng tôi muốn giảm giá cà phê xuống một chút".