Phát hiện tượng thần khỉ Hanuman nghìn năm dưới biển Quảng Ngãi
Trong lúc câu cá ở vùng biển thôn Tuyết Diêm 3, xã Bình Thuận, huyện Bình Sơn (nay là xã Vạn Tường, tỉnh Quảng Ngãi), ông Dương Đình Lục phát hiện một tượng thần khỉ Hanuman cách bờ khoảng 50m, ở độ sâu 4m.
Ngày 21/8, UBND tỉnh Quảng Ngãi vừa có quyết định xác lập quyền sở hữu toàn dân đối với tượng Hanuman. Bảo tàng Tổng hợp tỉnh được giao tiếp nhận, bảo quản. Sở VH-TT&DL tỉnh chịu trách nhiệm hướng dẫn, phối hợp các đơn vị liên quan và thực hiện chi thưởng cho ông Dương Đình Lục (trú xã Vạn Tường).
Theo các chuyên gia, tượng thần khỉ Hanuman có niên đại thế kỷ XI-XII, phản ánh lịch sử vùng đất, thể hiện kỹ thuật điêu khắc tinh xảo và chịu ảnh hưởng Ấn Độ giáo. Đây là hiện vật độc đáo, cần được bảo tồn và giới thiệu đến công chúng.

Ông Dương Đình Lục cho biết, tượng thần khỉ Hanuman được ông phát hiện vào tháng 3/2021 tại vùng biển thôn Tuyết Diêm 3, xã Bình Thuận, huyện Bình Sơn (nay là xã Vạn Tường, tỉnh Quảng Ngãi).
Theo đó, trong lúc ra biển câu cá, ông Lục phát hiện một tượng đá chìm dưới lớp cát. Vị trí phát hiện tượng thần khỉ cách bờ khoảng 50m, ở độ sâu 4m. Tượng rất nặng, ông Lục phải huy động người thân thuê phương tiện trục vớt đưa về nhà. Tượng nặng khoảng 150 kg nên quá trình vận chuyển rất khó khăn.
Thấy bức tượng lạ, nhiều người hiếu kỳ kéo đến xem. Thông tin này đến tai giới buôn đồ cổ. Một thời gian sau, nhiều người đến hỏi mua bức tượng.
“Có người đến hỏi mua với giá 2 tỷ đồng. Họ nói tôi đồng ý là sẽ giao tiền và đưa bức tượng đi ngay. Có điều tôi thấy bức tượng này có yếu tố tâm linh nên không bán”, ông Lục kể.
Sau đó, chính quyền địa phương biết tin ông Lục trục vớt được cổ vật nên vận động ông giao nộp cho nhà nước. Năm 2023, ông Lục bàn giao tượng cho Bảo tàng tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi để nghiên cứu, xác định giá trị cổ vật.

“Vợ chồng tôi làm nông, kinh tế rất khó khăn nhưng tôi không bán bức tượng dù được trả khoản tiền lớn. Khi được chính quyền vận động tôi đã giao nộp tượng cho nhà nước. Bây giờ bức tượng đã được xác định giá trị và đưa về bảo tàng trưng bày cho mọi người cùng chiêm ngưỡng”, ông Lục nói thêm.
Bảo tàng Tổng hợp tỉnh Quảng Ngãi sau đó lập hội đồng giám định. Kết quả cho thấy tượng thần khỉ Hanuman có niên đại thế kỷ XI-XII. Tượng được làm bằng đá sa thạch hạt mịn, cao 84 cm, ngang 40 cm, nặng 150 kg. Tượng gồm bệ đá bát giác cao 14 cm và thân tượng cao 70 cm, trong tư thế ngồi.

Ông Ung Đình Hiền - Chủ tịch UBND xã Vạn Tường cho hay, ông Dương Đình Lục đã bàn giao tượng khỉ vớt được tại vùng biển thôn Tuyết Diêm 3 cho cơ quan chức năng. Tượng thần khỉ này đã được xác định là cổ vật rất có giá trị về mặt lịch sử, văn hóa.