Phát hiện viên kim cương hai màu hiếm có nặng 37,41 carat

Live Science ngày 23/10 đưa tin, các thợ mỏ tại Botswana vừa khai quật được một viên kim cương tự nhiên hiếm có với hai tông màu đối lập.

Theo Viện Đá quý Mỹ (GIA), tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận có trụ sở tại Carlsbad, California, viên kim cương này có kích thước khoảng 24,3x16x14,5mm và nặng 37,41 carat, tương đương 7,5 gram.

Giới khoa học nhận định viên kim cương đặc biệt này được hình thành qua hai giai đoạn địa chất khác nhau. Bà Sally Eaton-Maganã, chuyên gia cao cấp về nhận dạng kim cương tại GIA, cho rằng phần màu hồng có thể là phần hình thành trước. Ban đầu, nó có thể không mang sắc hồng, nhưng sau một biến động địa chất, có khả năng là sự kiện kiến tạo núi xảy ra hàng triệu năm trước, cấu trúc tinh thể của viên đá đã bị biến dạng, tạo nên ranh giới màu sắc rõ rệt giữa hai nửa.

Kim cương hồng được xem là một trong những loại đá quý hiếm nhất hành tinh và cơ chế chính xác tạo nên sắc hồng của chúng vẫn còn là bí ẩn. Theo các nhà nghiên cứu, màu hồng đặc trưng xuất hiện khi mạng tinh thể carbon bị uốn cong hoặc nén lại trong quá trình hình thành sâu dưới lòng đất. Sự biến dạng này chỉ tạo nên sắc hồng khi điều kiện nhiệt độ và áp suất ở mức phù hợp, nếu vượt ngưỡng, viên đá sẽ chuyển sang màu nâu.

Nhà địa chất Luc Doucet thuộc Đại học Curtin (Australia) cho biết, kim cương nâu phổ biến hơn nhiều so với kim cương hồng, khiến loại đá quý này càng trở nên giá trị.

Dù không phải viên kim cương đầu tiên có hai nửa màu hồng và không màu, phát hiện lần này vẫn đặc biệt đáng chú ý. Theo GIA, những viên có đặc điểm tương tự từng được kiểm tra trước đây đều nhỏ hơn rất nhiều với trọng lượng không vượt quá 2 carat (0,4 gram). Phát hiện quý giá này đến từ mỏ Karowe - một trong những mỏ kim cương nổi tiếng nhất Botswana.

Trước đó, nơi đây từng phát hiện viên kim cương thô lớn thứ hai thế giới mang tên Motswedi, nặng tới 2.488 carat (0,5kg), cùng viên kim cương hồng Boitumelo nặng 62 carat (12,4 gram).

Theo các chuyên gia, kim cương được hình thành ở độ sâu hơn 160km dưới bề mặt Trái Đất, trong lớp phủ, nơi nhiệt độ và áp suất cực cao khiến các nguyên tử carbon kết nối thành mạng tinh thể bền vững. Khi núi lửa phun trào, những tinh thể này có thể được vận chuyển lên gần bề mặt, tạo thành các viên kim cương thô mà chúng ta khai thác ngày nay.

Màu sắc đa dạng của kim cương chủ yếu đến từ các tạp chất vi mô bị “mắc kẹt” trong mạng lưới carbon - một hiện tượng hiếm gặp do rất ít nguyên tố đủ nhỏ để len vào cấu trúc tinh thể.

Ngoài ra, kim cương cũng có thể mang sắc xanh lục khi chịu tác động của bức xạ tự nhiên. Nếu viên đá nằm gần nguồn chứa uranium, bức xạ có thể làm mất đi một số nguyên tử carbon, tạo ra các khoảng trống nhỏ trong cấu trúc khoáng chất, khiến kim cương đổi màu.