Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội: Cần tính đến việc sửa đổi Hiến pháp 2013 nếu bỏ cấp huyện
Cùng với việc sửa đổi Hiến pháp, cũng phải sửa đổi các quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương, các quy định liên quan tới các cấp hành chính, cấp chính quyền.
Sáng 28/2, tại buổi họp báo công bố Lệnh của Chủ tịch nước về ba luật được Quốc hội thông qua tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Tư pháp của Quốc hội Nguyễn Phương Thủy đã cung cấp thông tin về cấp hành chính ở địa phương.
Bà Nguyễn Phương Thủy cho biết, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025 được ban hành phù hợp với Hiến pháp 2013. Theo đó, các đơn vị hành chính vẫn duy trì theo ba cấp: tỉnh, huyện, xã, đồng thời các quy định về tổ chức HĐND, UBND và chính quyền địa phương vẫn phải tuân thủ Hiến pháp.
"Trong các quy định hiện nay, như trong Luật Tổ chức Chính phủ, Luật Tổ chức chính quyền địa phương cơ bản vẫn bám sát theo quy định của Hiến pháp 2013", bà Nguyễn Phương Thủy khẳng định.
Bà cũng thông tin thêm, Kết luận 126 của Bộ Chính trị ngày 14/2/2025 đã đặt ra yêu cầu về việc sắp xếp, tổ chức bộ máy nhà nước, đặc biệt là ở địa phương. Một trong những nội dung quan trọng là tiếp tục nghiên cứu phương án bỏ cấp huyện – cấp hành chính trung gian.
"Trong trường hợp có chỉ đạo triển khai, cần tính đến việc sửa đổi Hiến pháp 2013, bởi Điều 110 của Hiến pháp đã quy định rõ hệ thống đơn vị hành chính của nước ta", bà Thủy nhấn mạnh.
Về quy trình sửa đổi Hiến pháp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Tư pháp của Quốc hội cho biết, theo Điều 120, việc sửa đổi phải dựa trên đề nghị của Chủ tịch nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ hoặc 1/3 tổng số đại biểu Quốc hội (ĐBQH). Nếu 2/3 tổng số ĐBQH đồng ý, Quốc hội sẽ thành lập ủy ban soạn thảo dự thảo sửa đổi Hiến pháp, tổ chức lấy ý kiến nhân dân trước khi trình Quốc hội thông qua.
Bà Nguyễn Phương Thủy cũng lưu ý: "Cùng với sửa đổi Hiến pháp, chắc chắn sẽ có điều chỉnh trong Luật Tổ chức chính quyền địa phương, liên quan đến các cấp hành chính, nhiệm vụ của chính quyền từ ba cấp xuống hai cấp. Các cơ quan đang nghiên cứu và sẽ tiếp tục thông tin khi có chủ trương cụ thể".
Cũng trong khuôn khổ buổi họp báo, phóng viên đặt câu hỏi về lý do số lượng phó chủ tịch Quốc hội, phó thủ tướng Chính phủ tăng lên trong quá trình sắp xếp bộ máy.
Trao đổi về vấn đề này, bà Nguyễn Phương Thủy nhấn mạnh rằng quá trình sắp xếp tổ chức bộ máy lần này có quy mô chưa từng có, với số lượng cán bộ liên quan rất lớn.
"Quốc hội đã thông qua Nghị quyết 190, quy định một số nội dung liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy, trong đó cho phép số cấp phó của các cơ quan có thể cao hơn quy định hiện hành," bà Thủy nói. Bà cũng cho biết, việc này nhằm phục vụ mục tiêu trước tiên là sắp xếp tổ chức bộ máy, sau đó mới tiến hành sắp xếp nhân sự cụ thể.
Bà Thủy khẳng định, trong bối cảnh hiện nay, khi Quốc hội giảm số ủy ban và Chính phủ tinh gọn đầu mối, thì việc một số cơ quan tăng thêm cán bộ lãnh đạo là điều bình thường. Thời gian tới, các cơ quan sau sắp xếp sẽ tiếp tục điều chỉnh, tối ưu bộ máy để đảm bảo hoạt động hiệu quả, đúng người, đúng việc. Theo Nghị quyết 190, số lượng cấp phó và biên chế sẽ dần trở về mức quy định trong vòng 5 năm tới.
Điều 110 Hiến pháp quy định như sau:
1. Các đơn vị hành chính của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam được phân định như sau:
Nước chia thành tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương;
Tỉnh chia thành huyện, thị xã và thành phố thuộc tỉnh; thành phố trực thuộc trung ương chia thành quận, huyện, thị xã và đơn vị hành chính tương đương;
Huyện chia thành xã, thị trấn; thị xã và thành phố thuộc tỉnh chia thành phường và xã; quận chia thành phường.
Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt do Quốc hội thành lập.
2. Việc thành lập, giải thể, nhập, chia, điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính phải lấy ý kiến Nhân dân địa phương và theo trình tự, thủ tục do luật định.
>> Bỏ công an cấp huyện, các vụ án sẽ được giải quyết ra sao?
