Cuộc chiến bán dẫn giữa Mỹ và Trung Quốc tạo cơ hội cho những quốc gia nhỏ hơn tìm kiếm chỗ đứng trong chuỗi cung ứng toàn cầu mới.
Nhiều năm trước đây, trong ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu, Đài Loan, Hàn Quốc, Nhật Bản và những nơi khác ở Đông Á thường là nơi xử lý các quy trình mặt trước (front-end), trong khi các quốc gia Đông Nam Á và Ấn Độ tổ chức các nhà máy cho mặt sau (back-end). Giờ đây, những gã khổng lồ chip đang bắt đầu điều chỉnh trong bối cảnh căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc.
Xây dựng mô hình thành công bước đệm
Năm 2021, Ấn Độ thông qua chương trình trị giá 760 tỷ rupee (9,14 tỷ USD) để hỗ trợ sản xuất chất bán dẫn và màn hình trong nước.
Tại lễ khai mạc sự kiện công nghiệp SemiconIndia 2023, thủ tướng Narenda Modi tuyên bố sẽ tận dụng những thế mạnh quốc gia để “đóng góp” cho ngành công nghiệp chip toàn cầu.
Tháng 6/2023, nhà sản xuất chip Micron Technology của Mỹ thông báo xây dựng nhà máy sản xuất ở bang Gujarat của Ấn Độ, dự kiến đi vào hoạt động từ năm 2024. Trong khi đó, công ty Hon Hai Precision Industry của Đài Loan, hay Foxconn, được cho là đang hợp tác với nhà sản xuất thiết bị chip của Mỹ Applied Materials để sản xuất máy móc bán dẫn ở bang Karnataka.
Noboru Yoshinaga, Phó Chủ tịch điều hành Disco, nhà sản xuất thiết bị bán dẫn Nhật Bản, nói rằng bất chấp những lo ngại về cơ sở hạ tầng của quốc gia Nam Á, chẳng hạn như mạng lưới điện, thực tế các công ty Mỹ đang đua nhau mở “cửa hàng” tại đây cho thấy “gió đã đổi chiều”.
Ashwini Vaishnaw, Bộ trưởng Bộ Điện tử và Công nghệ thông tin Ấn Độ, cho hay nước này đang có kế hoạch thu hút đầu tư bán dẫn và phát triển chuỗi cung ứng địa phương. “Điều quan trọng là chúng ta phải có một vài thành công ban đầu để có thể sử dụng cho các dự án tiếp theo”.
New Delhi cũng đăng tăng cường quan hệ đối tác với Tokyo, kêu gọi các doanh nghiệp mạnh về quy trình đầu cuối và thiết bị đúc chip sang đầu tư. Tháng 7/2023, chính phủ hai nước đã ký biên bản ghi nhớ về thúc đẩy hợp tác chuỗi cung ứng bán dẫn.
Antoine Huchez, quản lý cấp cao về chiến lược tăng trưởng tại công ty tư vấn Frost & Sullivan (Mỹ), nói rằng Ấn Độ có tham vọng mạnh mẽ trong việc thu hút các dự án chip và quốc gia này có lợi thế lớn cho tăng trưởng.
Tăng thời gian giảm thuế ưu đãi
Tại Thái Lan, Narit Therdsteerasukdi, người phụ trách chính sách đầu tư nước ngoài với tư cách là Tổng Thư ký của Ủy ban Đầu tư, đã gọi chất bán dẫn là một trong những hàng hóa quan trọng nhất hiện nay. Đồng thời, Chính phủ nước này đưa ra chính sách đối ngoại trung lập để tránh bị cuốn vào căng thẳng Mỹ - Trung.
Bangkok đã tiến hành nới lỏng các khoản giảm thuế doanh nghiệp cho các công ty chip. Cụ thể, một công ty nguồn trong chuỗi cung ứng khi vào Thái Lan sẽ được miễn thuế doanh nghiệp trong tối đa 13 năm so với 8 năm trước đó.
Thái Lan đang tập trung sâu vào việc thu hút các công ty tham gia vào các quy trình đầu cuối, chẳng hạn như thiết kế chất bán dẫn và tấm bán dẫn khắc. Các quy trình này được coi là tiên tiến hơn về mặt kỹ thuật so với các quy trình phụ trợ như cắt chip và đóng gói.
Bên cạnh đó, nước này cũng đang phát triển ngành công nghiệp địa phương, tập hợp các nhà máy lắp ráp xe điện và các nhà cung ứng linh kiện. Nguyên nhân là do xe điện thường chứa nhiều thiết bị bán dẫn hơn so với ô tô động cơ xăng.
Cuộc “hỗn chiến” thu hút đầu tư
Singapore và Malaysia đang dẫn đầu trong việc thu hút các cơ sở chế tạo. Tại Singapore, nơi đã phát triển ngành công nghiệp bán dẫn từ những năm 1960, sẽ khai trương xưởng đúc trị giá 4 tỷ USD của nhà sản xuất bán dẫn Mỹ GlobalFoundries vào tháng 9 tới đây.
Chính phủ Singapore đã giúp GlobalFoundries mua đất, giải phóng mặt bằng. Ngoài ra, Applied Materials và Soitec của Pháp cũng quyết định mở rộng công suất vận hành tại quốc đảo này.
Nhìn sang Malaysia, gã khổng lồ Infineon Technologies của Đức thông báo kế hoạch chi 5 tỷ Euro (5,45 tỷ USD) để mở rộng các cơ sở hiện có. Khoản đầu tư này hướng tới việc sản xuất chất bán dẫn điện cacbua silic thế hệ tiếp theo. Intel, tập đoàn công nghệ hàng đầu, cam kết đầu tư 6,49 tỷ USD trong vòng 10 năm đến năm 2031 cho quy trình back-end tại nước này.
Ở những nơi khác, Việt Nam có các cơ sở sản xuất và nghiên cứu cho những công ty hàng đầu như Samsung Electronics và Intel. Tháng 7/2023, trong chuyến thăm và làm việc tại Hà Nội, Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen truyền đi thông điệp Washington mong muốn hợp tác chặt chẽ với Việt Nam trong chế tạo chất bán dẫn.
"Châu Á hiện đang chứng kiến một cuộc hỗn chiến" nhằm cạnh tranh để thu hút các doanh nghiệp bán dẫn, Daisuke Yokoyama, giám đốc cố vấn của KPMG, nhận định.
(Theo Nikkei Asia)
