Quốc gia ‘kỹ thuật số’ đầu tiên trên thế giới, cả nước chỉ có 3 nhà tù, ít tội phạm đến mức phải cho thuê phòng giam
Nơi đây chính là quê hương của ứng dụng Skype, nền tảng liên lạc được sử dụng phổ biến trên toàn cầu.
Estonia (hay còn gọi là Cộng hòa Estonia) là một quốc gia nhỏ thuộc Bắc Âu với tổng diện tích 45.226km2, sở hữu hơn 2.000 hòn đảo lớn nhỏ nằm trên biển Baltic.
Phía Đông Estonia giáp Liên bang Nga, phía Nam giáp Latvia, phía Bắc giáp Phần Lan và giáp biển Baltic ở phía Tây. Dù diện tích khiêm tốn, Estonia lại được xem là hình mẫu về chuyển đổi số và quản trị công nghệ trong thế kỷ XXI.
Với dân số chỉ hơn 1,3 triệu người, Estonia đã gia nhập Liên minh châu Âu và NATO từ năm 2004. Kể từ đó, quốc gia vùng Baltic này nhanh chóng trở thành một trong những nền kinh tế số tiên tiến nhất thế giới, khi 99% dịch vụ công được thực hiện trực tuyến.
Quốc gia kỹ thuật số đi đầu thế giới
Ít ai biết rằng Estonia chính là quốc gia tiên phong trong việc xây dựng mô hình “Chính phủ điện tử” toàn diện. Từ cuối thập niên 1990, nước này đã khởi động chương trình e-Estonia, đặt nền móng cho việc số hóa gần như toàn bộ dịch vụ công.
Năm 1997, cổng thông tin e-Estonia chính thức ra mắt, cho phép người dân thực hiện các thủ tục hành chính trực tuyến. Chỉ 3 năm sau, công dân nước này đã có thể nộp thuế, ký văn bản, nhận kết quả xét nghiệm, bỏ phiếu bầu cử, làm thủ tục nhập quốc tịch… qua internet.
Mô hình nhanh chóng trở thành hình mẫu để Phần Lan, Síp và Nhật Bản học hỏi, đặc biệt trong lĩnh vực thuế điện tử và hệ thống định danh kỹ thuật số (ID).
Tuy nhiên, việc số hóa toàn diện cũng đặt ra thách thức về an ninh mạng. Năm 2014, các nhà nghiên cứu Đại học Michigan (Mỹ) từng cảnh báo hệ thống bầu cử trực tuyến tiềm ẩn rủi ro, song đại diện e-Estonia khẳng định công nghệ blockchain giúp bảo vệ tuyệt đối dữ liệu cá nhân và kết quả bầu cử.
Bên cạnh đó, Estonia còn được biết đến là quê hương của ứng dụng Skype, nền tảng liên lạc được sử dụng phổ biến trên toàn cầu.
Với tầm nhìn sớm, nền tảng công nghệ vững mạnh và hệ thống quản trị minh bạch, Estonia được mệnh danh là quốc gia “kỹ thuật số” đầu tiên trên thế giới.
Tỷ lệ tội phạm thấp đến mức “cho thuê” nhà tù
Estonia là một trong số ít quốc gia châu Âu ghi nhận tỷ lệ giam giữ giảm 12% trong năm 2024 so với 2023, trong khi Thụy Điển (nơi bạo lực băng nhóm gia tăng) lại tăng tới 15,5%.
Nhờ dân số ít và tỷ lệ tội phạm thấp, Estonia hiện có 3 nhà tù hoạt động dưới công suất với gần nửa số buồng giam vẫn còn trống. Theo Bộ Tư pháp nước này, việc tận dụng cơ sở vật chất dư thừa có thể mang lại nguồn thu ổn định cho ngân sách, đồng thời tạo thêm việc làm trong lĩnh vực cải huấn.
Theo Euronews, vừa qua, Thụy Điển đã đạt được thỏa thuận với Estonia về việc giam giữ tới 600 tù nhân trong các phòng giam cho thuê tại quốc gia Baltic này, nhằm giảm bớt tình trạng quá tải nghiêm trọng trong hệ thống nhà tù. Thỏa thuận được Bộ trưởng Tư pháp Gunnar Strömmer xác nhận, cho phép Thụy Điển thuê 400 phòng giam tại nhà tù Tartu, nằm ở phía Đông Nam Estonia.
Trước đó, Bộ trưởng Tư pháp Estonia Liisa Pakosta đã đề xuất chương trình cho các quốc gia khác thuê không gian nhà tù, dự kiến có thể mang về khoảng 33,5 triệu USD (khoảng 880 tỷ đồng).
Tháng 7 vừa qua, Estonia đã giới thiệu khu trại giam còn trống tại Tartu, trong khi giới chức 2 bên bàn bạc kế hoạch tiếp nhận tù nhân Thụy Điển dự kiến bắt đầu từ cuối năm sau.
Thỏa thuận liên Chính phủ này (vẫn cần được Quốc hội 2 nước thông qua) là một trong nhiều nỗ lực của châu Âu nhằm đối phó với tình trạng quá tải nhà tù. Đây vốn đang là vấn đề nghiêm trọng ở gần 1/3 các quốc gia trong khu vực.
