Quốc hội đồng ý bỏ án tử hình với tội tham ô tài sản, nhận hối lộ, làm thuốc giả

Theo đó, Bộ luật Hình sự (sửa đổi) được thông qua đã bỏ hình phạt tử hình, chuyển xuống mức án cao nhất là chung thân với 8 tội danh gồm: Hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân (điều 109); Phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (điều 114); Sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, phòng bệnh (điều 194); Vận chuyển trái phép chất ma túy (điều 250); Phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược (điều 421); Gián điệp (điều 110); Tham ô tài sản (điều 353); Nhận hối lộ (điều 354).

Trong đó, Bộ luật quy định hình phạt tử hình đã tuyên trước ngày 1/7 đối với người phạm 8 tội danh nêu trên mà chưa thi hành án thì không thi hành và Chánh án TAND Tối cao quyết định chuyển hình phạt tử hình thành tù chung thân.

Tại báo cáo giải trình, tiếp thu ý kiến về dự thảo luật sửa đổi, Bộ trưởng Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết việc đề xuất giảm số lượng tội danh có hình phạt tử hình nhằm tiếp tục thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng trong văn bản thông báo ý kiến của Bộ Chính trị về tiếp tục thu hẹp hình phạt tử hình.

Theo ông Ninh, việc sửa đổi đã kế thừa tinh thần thu hẹp dần hình phạt tử hình qua các lần sửa đổi, bổ sung.

“Bộ luật Hình sự năm 1985 có 44 tội có hình phạt tử hình, đến Bộ luật Hình sự năm 1999 còn 29 tội có hình phạt tử hình, Bộ luật Hình sự sửa đổi năm 2009 còn 22 tội có hình phạt tử hình, Bộ luật Hình sự năm 2015 chỉ còn 18 tội có hình phạt tử hình” - Bộ trưởng Tư pháp cho biết.

Đại diện Chính phủ cho rằng đề xuất bỏ 8 tội danh có hình phạt tử hình dựa trên cơ sở nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng các vấn đề về tính chất, mức độ của hành vi phạm tội; tầm quan trọng của khách thể được bảo vệ; khả năng khắc phục hậu quả do hành vi phạm tội gây ra.

Ngoài ra, ông cũng lưu ý qua thực tiễn thi hành, nhiều tội danh có quy định về hình phạt tử hình nhưng không áp dụng trên thực tế thời gian qua.

Theo Bộ trưởng Tư pháp, xu hướng quốc tế hiện nay cũng giảm hình phạt tử hình. Trong 193 quốc gia là thành viên của Liên Hợp Quốc chỉ còn hơn 50 quốc gia quy định về hình phạt tử hình.

Trách nhiệm, nghĩa vụ của Việt Nam khi là thành viên của các điều ước quốc tế có liên quan, đặc biệt tại khoản 2 điều 6 Công ước của Liên Hợp quốc về quyền dân sự và chính trị, xác định: "Ở những nước mà hình phạt tử hình chưa được xóa bỏ thì chỉ được phép áp dụng hình phạt tử hình đối với những tội ác nghiêm trọng nhất.

Cùng với đó, phục vụ hoạt động hợp tác quốc tế của nước ta, nhất là trong bối cảnh hiện nay, khi Việt Nam đang mở rộng hợp tác quốc tế một cách sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, thì việc xây dựng hệ thống pháp luật tương đồng với đa số các nước trên thế giới. Việc này sẽ góp phần quan trọng trong thúc đẩy các quan hệ hợp tác ngày càng bền chặt và tin tưởng lẫn nhau; thể hiện trách nhiệm, năng lực của các cơ quan quản lý Nhà nước, các cơ quan bảo vệ pháp luật trong giai đoạn hiện nay.

Từ các vấn đề nêu trên, Chính phủ nhận thấy việc bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh như trong dự luật trình Quốc hội là phù hợp trong điều kiện nước ta hiện nay.

>> Bỏ hình phạt tử hình với 8 tội danh: Bước đi phù hợp trong xây dựng hệ thống pháp luật hình sự nhân đạo