Ra mắt AI giống não người đầu tiên trên thế giới, hoạt động nhanh gấp 100 lần nhờ chip Trung Quốc
Trong bối cảnh Mỹ thắt chặt kiểm soát chip AI, Trung Quốc đang đặt cược vào công nghệ mới chạy trên nền tảng MetaX nội địa, hứa hẹn trở thành bước ngoặt chiến lược trong phát triển AI.
Một nhóm nghiên cứu tại Viện Tự động hóa thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Trung Quốc (CAS) vừa giới thiệu SpikingBrain 1.0 – mô hình ngôn ngữ lớn “giống não người” đầu tiên trên thế giới, được thiết kế để tiêu thụ ít năng lượng hơn, hoạt động hiệu quả hơn và không cần tới chip Nvidia.
Khác với ChatGPT và các công cụ AI phổ biến vốn kích hoạt toàn bộ mạng lưới khi xử lý dữ liệu, SpikingBrain 1.0 chỉ “đánh thức” những neuron cần thiết, giúp tiết kiệm điện năng và tăng tốc độ phản hồi.
Nhờ cơ chế này, hệ thống có thể học từ lượng dữ liệu huấn luyện ít hơn 2% so với các mô hình thông thường mà vẫn duy trì hiệu suất cao, đặc biệt trong các tác vụ xử lý văn bản dài.
Theo báo cáo kỹ thuật đăng trên kho nghiên cứu mở arXiv, trong một số thử nghiệm, SpikingBrain 1.0 chạy nhanh hơn tới 100 lần so với các mô hình truyền thống.
Điểm đáng chú ý, hệ thống này vận hành hoàn toàn trên nền tảng MetaX, dòng chip AI phát triển trong nước, thay vì GPU Nvidia vốn thống trị thị trường. Điều này giúp Trung Quốc giảm phụ thuộc vào công nghệ Mỹ trong bối cảnh Washington siết chặt kiểm soát xuất khẩu chip AI tiên tiến.
Li Guoqi, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết SpikingBrain 1.0 mở ra hướng đi mới cho AI, đồng thời tối ưu hóa khả năng vận hành trên chip nội địa. Ông nhấn mạnh công nghệ này đặc biệt hữu ích trong việc xử lý dữ liệu khối lượng lớn và liên tục như hồ sơ y tế, văn bản pháp lý hay mô phỏng khoa học.
Dù chỉ sử dụng khoảng 150 tỷ token dữ liệu – một phần nhỏ so với mô hình truyền thống – SpikingBrain vẫn đạt hiệu suất tương đương các hệ thống nguồn mở phổ biến.
Mô hình cũng tỏ ra vượt trội khi xử lý văn bản dài. Trong một thử nghiệm, phiên bản nhỏ đã phản hồi đoạn văn 4 triệu token nhanh hơn hơn 100 lần so với mô hình tiêu chuẩn, và vận hành ổn định nhiều tuần liền trên hàng trăm chip MetaX với mức tiêu thụ năng lượng thấp hơn đáng kể.
“Những kết quả này không chỉ chứng minh khả năng huấn luyện mô hình lớn hiệu quả trên nền tảng phi Nvidia, mà còn mở ra hướng triển khai và ứng dụng mới cho AI lấy cảm hứng từ não bộ”, nhóm nghiên cứu kết luận.
Theo SCMP
