Sau cú chạy nước rút, doanh nghiệp xuất khẩu mặt hàng tỷ USD ứng phó ra sao với mức thuế 20% từ Mỹ?

Phiên giao dịch ngày 4/8/2025, VN-Index tiếp tục duy trì đà hưng phấn khi tăng gần 32 điểm, đóng cửa ở mức 1.528 điểm. Đà tăng chủ yếu đến từ nhóm cổ phiếu vốn hóa lớn, đặc biệt là các mã thuộc ngành ngân hàng, chứng khoán và bất động sản như VIC, NVL, SHB, SHS, TPB...

Sắc xanh còn lan tỏa rộng ra nhiều ngành khác. Đáng chú ý, nhóm thủy sản trở thành điểm sáng khi đồng loạt bật tăng mạnh như ANV, ACL tăng kịch trần, VHC (+4,5%), FMC (+4,2%), MPC (+8,6%), ASM (+2,1%)...

Diễn biến cổ phiếu thủy sản phiên 4/8

Lợi nhuận khởi sắc nhờ "nước rút" đơn hàng trước giờ áp thuế

Quý II là giai đoạn các doanh nghiệp thủy sản tăng tốc để tận dụng thời gian hoãn áp thuế đối ứng, đẩy mạnh xuất khẩu sang Mỹ. Kết quả kinh doanh vừa công bố phần nào phản ánh nỗ lực này. Đơn cử là nhà xuất khẩu cá tra lớn nhất Việt Nam - Vĩnh Hoàn (HoSE: VHC) đã ghi nhận lãi sau thuế hơn 522 tỷ đồng, tăng 54% so với cùng kỳ nhờ sản lượng tiêu thụ tăng và chi phí đầu vào giảm, qua đó cải thiện đáng kể biên lợi nhuận.

Nam Việt (HoSE: ANV) công bố mức lợi nhuận hợp nhất đạt 332,8 tỷ đồng, đánh dấu mức cao nhất kể từ khi niêm yết vào năm 2017. Thủy sản IDI cũng cho thấy sự hồi phục khi doanh thu quý II đạt 1.470 tỷ đồng, tăng 11% so với cùng kỳ. Lợi nhuận sau thuế đạt 33 tỷ đồng, tăng 83%, cao nhất trong vòng 11 quý. Doanh nghiệp cho biết kết quả tích cực đến từ việc hưởng lợi tỷ giá, chi phí vận tải giảm và thu nhập tài chính tăng nhờ nguồn tiền gửi lớn.

“Vua tôm” Minh Phú (UPCoM: MPC) cũng báo lãi sau thuế 165 tỷ đồng, tăng 329% so với quý II/2024. Doanh nghiệp đã chuyển hướng sản xuất các sản phẩm giá trị gia tăng nhằm cải thiện biên lợi nhuận.

Ảnh: Tổng hợp

Bài toán khó sau khi thuế đối ứng chính thức có hiệu lực

Từ ngày 7/8/2025, Mỹ sẽ chính thức áp thuế đối ứng 20% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, bao gồm cả mặt hàng thủy sản. Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), đây là mức thuế cao hơn so với nhiều đối thủ trong khu vực như Ecuador (15%), Indonesia/Philippines (19%) và Thái Lan (36%), đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam còn phải đối mặt với các rào cản như thuế chống bán phá giá (CBPG), thuế chống trợ cấp và tiêu chuẩn MMPA về bảo vệ động vật biển.

Đối với ngành tôm, mối lo ngại hiện hữu khi phán quyết sơ bộ của Mỹ cho thấy khả năng áp thuế CBPG lên đến 33,29%. Nếu không có điều chỉnh kịp thời, nhiều doanh nghiệp Việt Nam có nguy cơ bị loại khỏi sân chơi tại thị trường xuất khẩu lớn nhất thế giới.

Trong khi đó, ngành cá tra vẫn giữ được tín hiệu tích cực nhờ 8 doanh nghiệp, trong đó có VHC và ANV, được hưởng thuế CBPG 0% theo kết quả POR20. Dù vậy, việc áp dụng thuế đối ứng vẫn sẽ ảnh hưởng đến chi phí và giá bán, nhất là khi thị trường Trung Quốc - đối tác lớn thứ hai - đang có dấu hiệu chững lại do tồn kho cao.

Trong năm 2025, xuất khẩu thủy sản được dự báo đạt khoảng 9 - 9,2 tỷ USD, trong đó tôm kỳ vọng mang về 3,6 - 3,8 tỷ USD, cá tra 1,8 tỷ USD, cá ngừ khoảng 850 - 900 triệu USD và các mặt hàng hải sản khác đóng góp gần 3 tỷ USD. VASEP cho rằng, để đạt mục tiêu này, doanh nghiệp cần chủ động nguồn nguyên liệu, nâng cao chất lượng sản phẩm, đẩy mạnh đầu tư công nghệ chế biến và mở rộng thị trường, đặc biệt là khai thác hiệu quả các thị trường ngách trong CPTPP, ASEAN và khu vực nội khối châu Á.