Thâm hụt thương mại của Mỹ tăng vọt lên gần 100 tỷ USD
Thâm hụt thương mại của Mỹ tăng mạnh vào cuối năm 2024 do làn sóng nhập khẩu trước khi ông Donald Trump bắt đầu nhiệm kỳ tổng thống thứ hai và thực hiện cam kết áp thuế toàn diện.
Dữ liệu từ Bộ Thương mại Mỹ công bố hôm thứ Tư cho thấy thâm hụt thương mại hàng hóa và dịch vụ trong tháng 12 tăng gần 25% so với tháng trước, lên mức 98,4 tỷ USD. Điều này khiến mức thâm hụt cả năm 2024 đạt 918,4 tỷ USD – mức cao thứ hai trong dữ liệu ghi nhận từ năm 1960.
Cuối năm 2024 chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ về nhập khẩu, bao gồm cả việc gia tăng nhập khẩu các sản phẩm công nghiệp, có thể phản ánh nỗ lực của các công ty Mỹ trong việc chuẩn bị sản phẩm trước các mức thuế của ông Trump. Thêm vào đó, nhiều nhà nhập khẩu hy vọng có thể giảm thiểu sự gián đoạn từ cuộc đình công tiềm tàng của công nhân bến cảng đã được ngừng lại vào tháng trước.
Các số liệu thương mại hàng tháng đang ngày càng trở nên quan trọng hơn về cả mặt kinh tế lẫn địa chính trị, khi chính quyền Tổng thống Trump sử dụng thuế quan để thúc đẩy sản xuất trong nước, tăng cường an ninh quốc gia và điều chỉnh các chính sách thương mại mà họ cho là không công bằng. Chỉ vài tuần sau khi ông Trump nhậm chức, các biện pháp này đã ảnh hưởng đến những đối tác thương mại lớn nhất của Mỹ.
Ông Trump đã ra lệnh áp thuế 25% đối với tất cả hàng hóa nhập khẩu từ Canada và Mexico, dự kiến có hiệu lực vào thứ Ba, nhưng sau đó đã hoãn 30 ngày sau khi lãnh đạo hai nước này cam kết tăng cường nỗ lực ngăn chặn nhập cư bất hợp pháp và buôn bán ma túy. Trong khi đó, mức thuế 10% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc vẫn có hiệu lực.
Dữ liệu thương mại mới nhất cho thấy thâm hụt hàng hóa của Mỹ với Mexico trong tháng 12/2024 giảm nhẹ xuống còn 15,2 tỷ USD (đã điều chỉnh theo mùa), trong khi thâm hụt với Canada tăng lên mức cao nhất kể từ tháng 7/2022. Số liệu từ Canada cũng cho thấy xuất khẩu dầu thô của nước này sang Mỹ đã tăng mạnh.
Tính cả năm 2024, thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ với Mexico tăng lên mức kỷ lục 171,8 tỷ USD (chưa điều chỉnh), trong khi khoảng cách thương mại với Canada thu hẹp lại. Ngược lại, thâm hụt thương mại hàng hóa của Mỹ với Trung Quốc lại mở rộng lên 295,4 tỷ USD.
Việc áp thuế sẽ là một thách thức lớn đối với các doanh nghiệp Mỹ, vốn đã tận dụng chi phí thấp và các quy định lỏng lẻo hơn tại nước ngoài trong nhiều thập kỷ. Hơn nữa, chuỗi cung ứng không thể dễ dàng tái cấu trúc trong thời gian ngắn.
Các nhà kinh tế cũng cho rằng thâm hụt thương mại chủ yếu bị chi phối bởi các yếu tố vĩ mô, bao gồm tỷ lệ tiêu dùng cao của Mỹ và đồng USD mạnh, khiến hàng nhập khẩu trở nên rẻ hơn trong khi hàng xuất khẩu của Mỹ đắt đỏ hơn. Ngoài ra, chính sách thuế quan cũng làm gia tăng nhu cầu đối với đồng USD.
Giá trị nhập khẩu (chưa điều chỉnh theo lạm phát) trong tháng 12 tăng 3,5%, trong khi xuất khẩu giảm 2,6%.
Tổng thể, nhập khẩu hàng hóa tăng mạnh trên diện rộng, bao gồm mức tăng phần trăm lớn nhất đối với nguồn cung công nghiệp kể từ năm 1993. Sự bùng nổ này chủ yếu đến từ việc gia tăng nhập khẩu các sản phẩm kim loại thành phẩm, vốn được sử dụng trong sản xuất ô tô, thiết bị gia dụng và các loại máy móc khác. Mỹ cũng nhập khẩu nhiều dầu thô và vàng hơn.
Thương mại hàng hóa và dịch vụ gần như không đóng góp vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP) trong quý IV/2024, sau khi đã làm giảm tốc độ tăng trưởng trong phần lớn thời gian của năm.