Tổng thống Trump cảnh báo ông Putin trước thềm thượng đỉnh Alaska
Thông điệp được đưa ra sau cuộc điện đàm với các lãnh đạo châu Âu, khi Washington và đồng minh thúc đẩy đối thoại trực tiếp giữa ông Putin và ông Zelenskiy nhằm tìm lối thoát cho cuộc chiến ở Ukraine.
Phát biểu sau cuộc điện đàm với các nhà lãnh đạo châu Âu để chuẩn bị cho cuộc gặp trực tiếp với Tổng thống Nga Vladimir Putin, Tổng thống Mỹ Donald Trump hôm 13/8 cảnh báo về một “hậu quả rất nghiêm khắc” nếu người đồng cấp không chấp thuận thỏa thuận ngừng bắn trong tuần này.
Ông Trump cho biết ông kỳ vọng cuộc gặp với ông Putin vào ngày 15/8 sẽ mở đường cho một “cuộc gặp thứ hai sớm” với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy.
“Nhiều khả năng chúng tôi sẽ có cuộc gặp thứ hai, và tôi tin nó sẽ hiệu quả hơn cuộc đầu tiên”, ông nói tại Trung tâm Kennedy, nhấn mạnh đang “dọn đường” cho bước này.
Phát biểu của ông Trump vừa nhằm hạ thấp kỳ vọng về một thỏa thuận hòa bình toàn diện ngay tại thượng đỉnh Alaska, vừa phản hồi áp lực từ châu Âu yêu cầu ưu tiên cuộc đối thoại trực tiếp giữa 2 vị lãnh đạo Nga - Ukraine.
Bên cạnh đó, Tổng thống Mỹ được cho là đã trấn an các lãnh đạo châu Âu rằng ông sẽ không thương lượng về lãnh thổ với ông Putin và sẽ thúc đẩy nhà lãnh đạo Nga gặp ông Zelenskiy.
Ông cũng khẳng định sẽ sớm đánh giá được mức độ thiện chí của Tổng thống Putin và Mỹ sẵn sàng hỗ trợ một số bảo đảm an ninh cho Kyiv, nhưng không bao gồm tư cách thành viên NATO.
Trong khi đó, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết quyết định liên quan đến lãnh thổ thuộc thẩm quyền của Ukraine, đồng thời nhấn mạnh “hiện không có kế hoạch trao đổi lãnh thổ nghiêm túc nào”.
Ông Macron nói ông Trump “rất rõ ràng” về mục tiêu đạt thỏa thuận ngừng bắn tại Alaska và kêu gọi Mỹ cùng châu Âu tiếp tục hỗ trợ Ukraine cho đến khi đạt hòa bình bền vững.
Cuộc điện đàm kéo dài khoảng 1 giờ có sự tham dự của ông Trump, phó Tổng thống Mỹ JD Vance, lãnh đạo các nước Đức, Pháp, Ba Lan, Italy, Tổng thống Zelenskiy và Tổng thư ký NATO Mark Rutte. Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen nhận định đây là cuộc trao đổi “rất tốt” và giúp “củng cố lập trường chung” về Ukraine.
Về phía ông Trump, ông “chấm điểm 10” cho cuộc gọi và sẽ báo cáo ngay cho Zelenskiy và các lãnh đạo châu Âu sau khi gặp ông Putin. Ông cũng sẵn sàng hủy bỏ kế hoạch gặp lần hai nếu cảm thấy lãnh đạo Nga thiếu thiện chí.
Các cuộc tiếp xúc diễn ra sau nhiều ngày ngoại giao dồn dập giữa Mỹ, châu Âu và Ukraine trước thượng đỉnh Alaska. Thủ tướng Đức Friedrich Merz, người chủ trì cuộc gọi, nhấn mạnh Ukraine cần được tham gia vào mọi quyết định và “ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Trump là đạt được ngừng bắn”.
Tổng thống Trump cho đến nay chưa áp dụng biện pháp trực tiếp nào nhằm vào Nga, dù tuần trước ông đã tăng gấp đôi thuế với hàng hóa Ấn Độ lên 50% vì nước này mua dầu từ Nga - động thái khiến New Delhi phẫn nộ.
Ông từng đe dọa sẽ gia tăng sức ép kinh tế với Moscow nếu ông Putin không chấp thuận ngừng bắn trước thứ Sáu tuần trước. Tuy nhiên, thời hạn này đã trôi qua mà không có hành động mới, sau khi hai bên công bố kế hoạch tổ chức thượng đỉnh đầu tiên kể từ khi ông Trump trở lại Nhà Trắng hồi tháng 1.
