Trường ĐH tinh hoa 6.500 tỷ của ông Phạm Nhật Vượng có nhà khoa học đầu tiên được bầu vào Hội Hàn lâm Vật lý Mỹ 2025

Mới đây, Giáo sư Phan Mạnh Hưởng nhận tin vui khi trở thành nhà vật lý trong lĩnh vực từ học đầu tiên của Việt Nam được bầu làm Fellow (Hội viên danh dự) của Hội Hàn lâm Vật lý Mỹ (American Physical Society - APS). Ông cũng nằm trong top 2% nhà khoa học được trích dẫn nhiều nhất thế giới từ năm 2021 đến nay (theo dữ liệu của Elsevier).

APS Fellow là danh hiệu vinh danh những thành viên có đóng góp xuất sắc cho ngành Vật lý thông qua nghiên cứu, ứng dụng, lãnh đạo và phục vụ cộng đồng. Mỗi năm, dưới 0,5% trong hơn 50.000 thành viên của APS được bầu làm Fellow. Năm 2025, Giáo sư Hưởng được đề cử bởi Nhóm chuyên đề về Từ học và Ứng dụng (GMAG) và chính thức được Hội đồng APS bầu chọn.

Là nhà vật lý Việt Nam đầu tiên trong lĩnh vực từ học nhận vinh danh này, GS. Phan Mạnh Hưởng đã có nhiều đóng góp quan trọng. Trong đó, nghiên cứu nổi bật nhất của ông được đăng trên tạp chí Advanced Science (Wiley), lần đầu tiên chứng minh rằng từ tính sắt có thể điều chỉnh được ở nhiệt độ phòng trong vật liệu van der Waals xuống tới lớp nguyên tử đơn - một khám phá mà cộng đồng khoa học toàn cầu đã theo đuổi suốt nhiều năm.

Phát hiện này hoàn thiện một mảnh ghép quan trọng trong bài toán kéo dài nhiều thập kỷ: chứng minh rằng từ tính không chỉ tồn tại mà còn có thể kiểm soát ở độ mỏng của nguyên tử.

Khám phá này mở ra hướng đi mới cho công nghệ spintronics, điện toán lượng tử và các thiết bị tiết kiệm năng lượng, góp phần thúc đẩy công nghệ lượng tử và chuyển đổi xanh toàn cầu.

Về quá trình học tập, năm 2000, ông tốt nghiệp Cử nhân Vật lý Chất rắn, Đại học Quốc gia Hà Nội. 3 năm sau, ông nhận bằng Thạc sĩ Vật lý Ứng dụng tại Đại học Chungbuk (Hàn Quốc). Đến năm 2006, ông bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ Vật lý tại Đại học Bristol (Anh).

Từ năm 2019, ông là Giáo sư chính thức tại Đại học Nam Florida (University of South Florida).

Hiện nay, Giáo sư Phan Mạnh Hưởng đang công tác tại VinUniversity (VinUni). Ông là Giám đốc Trung tâm Đổi mới Sáng tạo và Công nghệ Vật liệu (CMIT), với tầm nhìn đến năm 2030 trở thành trung tâm nghiên cứu hàng đầu thế giới trong lĩnh vực phát triển bền vững và đổi mới công nghệ cao, góp phần đưa VinUni vào nhóm đại học hàng đầu toàn cầu.

Ông cũng là thành viên Hội đồng chuyên ngành Vật lý của NAFOSTED (2025-2027) và cố vấn chiến lược nghiên cứu - phát triển cho Bộ Khoa học và Công nghệ.

Ông là chuyên gia hàng đầu về vật liệu tiên tiến, đặc biệt trong lĩnh vực vật liệu nano và công nghệ cảm biến ứng dụng cho làm lạnh từ hiệu quả năng lượng, liệu pháp nhiệt từ, phát hiện sinh học và giám sát sức khỏe.

Bên cạnh các hoạt động giảng dạy và nghiên cứu, ông còn là Tổng biên tập kiêm thành viên sáng lập Journal of Science: Advanced Materials and Devices - tạp chí Q1 duy nhất của Việt Nam.

Nam giáo sư đã giành được nhiều giải thưởng, bằng khen như Tiến sĩ Danh dự (Đại học Quốc gia Hà Nội, năm 2021), Giải thưởng Nghiên cứu Xuất sắc USF (các năm 2017, 2019, 2021), Giải thưởng Cố vấn Sau đại học Xuất sắc (năm 2018), Bằng khen Bộ Khoa học và Công nghệ (năm 2021), Huân chương Vì sự nghiệp phát triển Đại học Quốc gia Hà Nội (năm 2018). Từ 2020 đến nay, ông liên tục nằm trong Top 1% nhà khoa học hàng đầu thế giới.