Từ hôm nay, bỏ án tử hình với 8 tội danh, đi công chứng phải chụp ảnh
Trong tháng 7, nhiều luật, chính sách mới có hiệu lực, đặc biệt là các luật, nghị quyết mới được Quốc hội thông qua phục vụ cho chính quyền địa phương 2 cấp.
Chính phủ ban hành 28 nghị định về phân quyền, phân cấp; phân định thẩm quyền giữa Chính phủ và chính quyền địa phương 2 cấp, có hiệu lực thi hành từ 1/7.
Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh việc ban hành 28 nghị định tạo cơ sở pháp lý đầy đủ, rõ ràng, minh bạch để tổ chức vận hành hệ thống chính quyền 2 cấp thông suốt, ổn định, thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị, phục vụ nhân dân...

Trong 28 nghị định, có 11 nghị định phân định thẩm quyền khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, 14 nghị định về phân cấp, phân quyền; 3 nghị định quy định các nội dung gồm phân cấp, phân quyền, phân định thẩm quyền. Ngoài ra, 4 nghị định khác cũng được xây dựng để đồng bộ hệ thống pháp luật.
Mỗi xã có tối đa 2 ô tô công
Nghị định 153/2025 của Chính phủ quy định tiêu chuẩn, định mức sử dụng xe ô tô trong cơ quan nhà nước. Điểm mới là quy định về định mức sử dụng ô tô phục vụ công tác chung tại cấp xã, cho phép tối đa 2 ô tô công/xã.
Các chức danh cấp xã được sử dụng xe phục vụ công tác chung (không sử dụng để đưa, đón từ nơi ở đến cơ quan và ngược lại): Bí thư, chủ tịch HĐND, chủ tịch UBND, chủ tịch MTTQ Việt Nam cấp xã, phó bí thư, phó chủ tịch HĐND, phó chủ tịch UBND, phó chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam cấp xã.
Nghị định 72/2023 quy định giá mua ô tô phục vụ công tác chung tối đa là 950 triệu đồng/xe. Trường hợp cần thiết phải mua xe từ 12-16 chỗ ngồi thì mức giá tối đa là 1,3 tỷ, mua ô tô 7 hoặc 8 chỗ ngồi 2 cầu thì mức giá tối đa là 1,6 tỷ.
Tòa án nhân dân, Viện Kiểm sát nhân dân có 3 cấp
Theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức TAND, sắp xếp lại mô hình tổ chức TAND thành 3 cấp: TAND Tối cao, TAND cấp tỉnh (tỉnh, thành trực thuộc trung ương), và TAND khu vực thay thế cho TAND cấp huyện hiện nay; bỏ TAND cấp cao.
Tăng thẩm quyền xét xử sơ thẩm cho TAND khu vực, bao gồm các vụ việc dân sự, hôn nhân gia đình, kinh doanh thương mại, lao động, hành chính và các vụ việc khác đang do TAND cấp huyện giải quyết. TAND khu vực tiếp nhận nhiệm vụ này từ hôm nay.
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức VKSND quy định hệ thống VKSND được tổ chức lại từ 4 cấp (tối cao, cấp cao, cấp tỉnh, cấp huyện) thành 3 cấp gồm VKSND Tối cao, VKSND cấp tỉnh, và VKSND khu vực. Hôm nay, VKSND cấp cao và cấp huyện kết thúc hoạt động.
Số lượng kiểm sát viên VKSND tối cao tối đa được tăng từ 19 lên không quá 27 người nhằm đảm bảo nguồn nhân lực thực hiện nhiệm vụ công tố, kiểm sát xét xử của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao.
Khám chữa bệnh bằng BHYT không phân biệt địa giới hành chính
Luật Bảo hiểm y tế (BHYT) sửa đổi, một số điều có hiệu lực từ 1/7, người tham gia bảo hiểm y tế sẽ có thêm nhiều quyền lợi, trong đó có việc thông cấp khám chữa bệnh BHYT không phân biệt địa giới hành chính.

Luật cũng quy định mức hưởng BHYT khi thực hiện thông cấp khám chữa bệnh bảo hiểm y tế theo hướng không phân biệt địa giới hành chính theo tỉnh.
Theo đó, người bệnh được hưởng 100% mức hưởng khi khám chữa bệnh tại cấp ban đầu trong toàn quốc, 100% mức hưởng khi khám chữa bệnh nội trú tại cấp cơ bản trong toàn quốc, 100% mức hưởng khi khám, chữa bệnh tại bất kỳ cơ sở y tế cấp cơ bản, chuyên sâu mà trước 1/1 được xác định là tuyến huyện.
Đặc biệt, trong một số trường hợp bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo... người bệnh được lên thẳng cơ sở khám chữa bệnh cấp chuyên sâu.
Phải chụp ảnh việc ký văn bản trước mặt công chứng viên
Luật Công chứng 2024 có hiệu lực từ 1/7, trong đó quy định: Người yêu cầu công chứng, người làm chứng, người phiên dịch phải ký vào từng trang của giao dịch trước sự chứng kiến trực tiếp của công chứng viên, trừ một số trường hợp theo quy định.
Việc ký văn bản công chứng trước sự chứng kiến của công chứng viên phải được chụp ảnh và lưu trữ trong hồ sơ công chứng.
Quá trình chụp ảnh phải đáp ứng 3 yêu cầu gồm: Nhận diện được người ký văn bản công chứng và công chứng viên thực hiện việc công chứng; rõ ràng, sắc nét, không dễ bay màu hoặc phai mực; không được cắt ghép, chỉnh sửa, thêm, bớt chi tiết hoặc bối cảnh; được in màu hoặc đen trắng trên giấy A4; trường hợp sử dụng giấy in ảnh chuyên dụng thì kích thước ảnh tối thiểu là 13cm x 18cm.
Ai không ký mà điểm chỉ thì cũng thực hiện theo quy định trên.
Bỏ 8 tội danh có khung hình phạt tử hình
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự có hiệu lực từ 1/7 bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh gồm: tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân; tội gián điệp; tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của Việt Nam; tội sản xuất, buôn bán hàng giả là thuốc chữa bệnh, thuốc phòng bệnh; tội vận chuyển trái phép chất ma túy; tội tham ô tài sản; tội nhận hối lộ; tội phá hoại hòa bình, gây chiến tranh xâm lược.
Những người bị kết án tử hình về 8 tội này trước ngày 1/7 sẽ không phải thi hành mà sẽ được chuyển xuống tù chung thân.