Vấn đề 'đau đầu' của các bệnh viện công khi đấu thầu mua sắm

Mong muốn có quy định thuận lợi, rõ ràng

Tại Hội thảo nâng cao năng lực quản lý bệnh viện, do Sở Y tế Hà Nội tổ chức với 300 điểm cầu trực tuyến đến các đơn vị y tế trực thuộc Sở và 13 sở y tế tại miền Bắc mới đây, nhiều vấn đề liên quan đấu thầu mua sắm thuốc, trang thiết bị y tế trong khối bệnh viện công lập đã được các đại biểu thảo luận, góp ý với Bộ Y tế, nhằm tìm giải pháp tháo gỡ những khó khăn trong triển khai hiện nay.

Theo đó, nhiều lãnh đạo bệnh viện băn khoăn về vấn đề xác định giá đúng khi mua sắm trang thiết bị y tế, sau nhiều vụ việc gần đây các cơ quan chức năng xác định, giá mua sắm, định giá thiết bị y tế trong bệnh viện công cao hơn giá trị thực.

GS.TS Nguyễn Duy Ánh, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết, Bộ Y tế cần ban hành khung giá các máy móc, thiết bị y tế để các bệnh viện mua theo khả năng tài chính, giống như việc ban hành giá dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh. Khung giá này phải cập nhật hàng năm.

"Chúng tôi mơ ước có các quy định thuận lợi khi mua sắm, vì hiện nay các bệnh viện đều quan tâm làm sao mua hàng hóa với giá hợp lý và đạt chất lượng mong muốn mà không vi phạm pháp luật", ông Nguyễn Duy Ánh nhấn mạnh.

TS. Nguyễn Văn Thường, Giám đốc Bệnh viện đa khoa Đức Giang (Hà Nội) cũng cho rằng, lãnh đạo bệnh viện đang phải dành tới 80% thời gian lo cho công tác đấu thầu thay vì làm chuyên môn như trước đây. Hiện, công tác đấu thầu, mua sắm tại cơ sở y tế vẫn còn khó khăn.

Lấy ví dụ Thông tư 14/2023/TT-BYT, ông Nguyễn Văn Thường cho biết, Thông tư không có phân nhóm thiết bị y tế, trong khi trang thiết bị y tế của các hãng sản xuất khác nhau, tiêu chí đa dạng nên rất khó trong công tác đấu thầu.

"Các giám đốc bệnh viện không thể hiểu được hết, nắm bắt được hết các loại giá của hàng hóa đấu thầu. Chủ yếu những loại giá này được trình từ các phòng, ban chuyên trách của bệnh viện. Trong trường hợp hàng hóa mua sắm đấu thầu bị đắt, các giám đốc bệnh viện phải giải trình, rất mất thời gian", Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội thẳng thắn chia sẻ.

Cũng tại hội thảo, các đại biểu đề nghị Bộ Y tế có hướng dẫn rõ ràng, thế nào là tình huống cấp bách, để các bệnh viện triển khai theo đúng quy định trong tình huống cấp bách, như có thể mua sắm theo hình thức chỉ định thầu.

Đưa tiêu chí giá hải quan để quyết định giá trúng thầu

Chia sẻ những băn khoăn của lãnh đạo các bệnh viện, ông Lê Thành Công, Phó Vụ trưởng Vụ Kế hoạch-Tài chính (Bộ Y tế) cho biết, vấn đề giá nhập khẩu trang thiết bị y tế "hiện nay chưa có quy định nào về giá nhập khẩu trang thiết bị y tế, nên chúng ta không ngại khi xét thầu, đưa tiêu chí giá hải quan để quyết định giá trúng thầu".

Đồng thời, trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ ban hành thông tư về tham khảo giá với kết quả trúng thầu hay tham khảo ngay kết quả trúng thầu của các đơn vị tham gia trúng thầu chào hàng trên mạng.

Bộ Y tế đã làm việc với Bộ Kế hoạch và Đầu tư về vấn đề này. Sau khi có kết quả trúng thầu chào hàng trên mạng, các đơn vị sẽ tham gia tham khảo giá triển khai đấu thầu ngay.

Trường hợp yêu cầu thêm các tính năng, cấu hình của thiết bị y tế, Bộ sẽ đề nghị kê thêm hợp đồng mua sắm để tham khảo giá và đấu thầu ngay.

Ông Hoàng Cương, Trưởng phòng Chính sách đấu thầu (Cục Quản lý đấu thầu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư) cũng cho biết, hiện nay, để có giá phù hợp khi đấu thầu mua sắm trang thiết bị, các bệnh viện hiện thực hiện thí điểm theo Thông tư 14/2023/TT-BYT của Bộ Y tế.

Tuy nhiên, Thông tư này chỉ áp dụng hết ngày 31/12/2023. Sau thời gian này, các bệnh viện sẽ thực hiện theo các nghị định, thông tư hướng dẫn thực hiện Luật Khám bệnh, chữa bệnh sửa đổi có hiệu lực từ 1/1/2024.

Cũng theo ông Hoàng Cương, các bệnh viện không nên quá băn khoăn về giá khi làm giá kế hoạch mua sắm trang thiết bị, vì đó chỉ là dự trù kinh phí. Quan trọng là quy trình thầu phải minh bạch, công khai, phải là cạnh tranh thực sự, thì sẽ có giá đúng.

Bên cạnh đó, khi lập hồ sơ thầu, các địa phương không được có các quy định chỉ định thầu và không được quy định mang tính ngăn cản các nhà thầu tham gia.

Thực tế đã có hồ sơ mời thầu quy định nhà thầu phải có trụ sở trên địa bàn tỉnh để đảm bảo cung ứng nhanh, kịp thời, nhưng đây chính là quy định cản trở doanh nghiệp ngoài tỉnh có thể tham gia. Nhà thầu phải có trách nhiệm chứng minh năng lực cung cấp.