Việt Nam sở hữu 'ngôi chùa trên mây' là nơi vua Trần Nhân Tông thiền định, vừa được UNESCO công nhận Di sản thế giới
Từ xa xưa, nơi đây đã được ca tụng qua câu thơ: “Vạn cổ anh linh tự / Tứ thời cảnh sắc tân” – khẳng định vẻ đẹp bốn mùa tươi mới và sự linh thiêng muôn thuở của ngôi chùa.
Vào lúc 13h02 ngày 12/7 (giờ Paris), UNESCO chính thức công nhận Quần thể Yên Tử – Vĩnh Nghiêm – Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản Văn hóa Thế giới. Đây là di sản thứ 9 của Việt Nam được UNESCO ghi danh.
Quần thể di sản bao gồm 12 điểm thuộc các tỉnh Quảng Ninh, Hải Phòng và Bắc Ninh, với vùng lõi rộng 525,75ha và vùng đệm 4.380,19ha.
Cụ thể, các điểm gồm có: Chùa Hoa Yên, Yên Tử, Quảng Ninh; Chùa Ngọa Vân, Yên Tử, Quảng Ninh; Thái Miếu, Quảng Ninh; Bãi cọc Bạch Đằng (Yên Giang), Quảng Ninh; Chùa Lân (Long Động), Quảng Ninh; Chùa Côn Sơn, tỉnh Hải Dương cũ (nay là Hải Phòng); Đền Kiếp Bạc, tỉnh Hải Dương cũ (nay là Hải Phòng); Chùa Thanh Mai, tỉnh Hải Dương cũ (nay là Hải Phòng); Động Kính Chủ, tỉnh Hải Dương cũ (nay là Hải Phòng); Chùa Nhẫm Dưỡng, tỉnh Hải Dương cũ (nay là Hải Phòng); Chùa Bổ Đà, tỉnh Bắc Giang cũ (nay là Bắc Ninh); Chùa Vĩnh Nghiêm, tỉnh Bắc Giang cũ (nay là Bắc Ninh).
Theo Báo Quảng Ninh, chùa Ngọa Vân tọa lạc trên đỉnh núi Bảo Đài (Đông Triều, Quảng Ninh), ở độ cao khoảng 500m so với mực nước biển. Chùa có vị thế vô cùng đắc địa, lưng tựa núi, xung quanh là núi rừng trùng điệp và cây cối xanh tốt quanh năm, tạo nên khung cảnh vừa kỳ vĩ vừa thanh tịnh.
Do quanh năm mây mù bao phủ, ngôi chùa còn được mệnh danh là “ngôi chùa trên mây”. Từ xa xưa, nơi đây đã được ca tụng qua câu thơ: “Vạn cổ anh linh tự/Tứ thời cảnh sắc tân” – khẳng định vẻ đẹp bốn mùa tươi mới và sự linh thiêng muôn thuở của ngôi chùa.
Chùa được xây dựng từ thời nhà Trần và được trùng tu, hoàn thiện thêm dưới triều Hậu Lê. Ngôi chùa mang đậm dấu ấn kiến trúc cổ, đồng thời đóng vai trò quan trọng trong lịch sử phát triển của Phật giáo Trúc Lâm.
Năm 1307, vua Trần Nhân Tông đã chọn Ngọa Vân làm nơi nhập thất tu hành và viên tịch, biến nơi đây trở thành một biểu tượng tâm linh gắn liền với Thiền phái Trúc Lâm.
Quần thể di tích Ngọa Vân gồm ba tầng không gian:
Tầng cao nhất có khu am – chùa Ngọa Vân thượng, bàn cờ tiên và am tháp Phật hoàng – nơi lưu giữ xá lị của Trần Nhân Tông.
Tầng giữa là chùa Ngọa Vân trung, cách tầng thượng khoảng 200m về phía Tây Nam.
Tầng thấp nhất nằm dưới chân núi, gồm 15 điểm di tích nhỏ liên kết thành tuyến đường hành hương dài gần 3km, đưa du khách từ chân núi lên đỉnh qua các địa danh như Thông Đàn, Đô Kiệu, Đá Chồng, Ba Bậc, Tàn Lọng, Cửa Phủ...
Ngay trước chùa Ngọa Vân thượng là Phật hoàng tháp – nơi bảo quản một phần xá lị của vua Trần Nhân Tông – vị Tổ khai sáng Thiền phái Trúc Lâm, là lý do ngôi chùa được xem như thánh địa của Phật giáo Việt Nam.
Du khách có thể hành hương lên đỉnh Ngọa Vân bằng cách đi bộ hoặc kết hợp sử dụng cáp treo để lên chùa trung, sau đó tiếp tục leo bộ đến khu am tháp và chùa thượng.
Với những giá trị nổi bật về lịch sử, văn hóa và tâm linh, chùa Ngọa Vân được công nhận là Di tích Quốc gia đặc biệt vào năm 2014.
Ngày nay, nơi đây là điểm đến thu hút đông đảo Phật tử và du khách gần xa. Mỗi năm, người dân địa phương cùng du khách thập phương nô nức trẩy hội xuân Ngọa Vân, kéo dài từ mùng 9 tháng Giêng đến hết tháng 3 âm lịch.
Trong thời gian này, hành trình về vùng đất Phật Trúc Lâm trở thành trải nghiệm đầy ý nghĩa. Giữa lớp sương mờ bảng lảng, hành hương đến Ngọa Vân khiến du khách như bước vào chốn bồng lai, nơi tâm hồn được thanh tịnh, an yên giữa thiên nhiên hùng vĩ.
Việt Nam chính thức có thêm một Di sản Văn hóa Thế giới được UNESCO công nhận
Việt Nam sẽ thực hiện khai quật khảo cổ một di sản thế giới nổi tiếng được UNESCO công nhận
