Xe điện cũ tại Mỹ giá rẻ bất ngờ: Cơ hội hay thách thức cho thị trường ô tô Việt Nam?

Giá xe điện cũ tại Mỹ đang lao dốc chóng mặt, chỉ còn chênh lệch vỏn vẹn 897 USD so với xe chạy xăng tương đương vào tháng 8, đánh dấu mức thấp kỷ lục và mở ra kỷ nguyên mới cho phương tiện xanh giá bình dân. Dù ưu đãi thuế liên bang đã chấm dứt, doanh số xe điện cũ vẫn bùng nổ với gần 41.000 chiếc bán ra trong tháng 8, tăng 59% so với năm trước, theo dữ liệu từ Cox Automotive. Xu hướng này không chỉ thay đổi hành vi tiêu dùng tại Mỹ mà còn lan tỏa tác động đến thị trường ô tô Việt Nam, nơi xe điện đang chiếm lĩnh với tốc độ chóng mặt, khiến phân khúc xe cũ truyền thống lao đao.

Theo báo cáo của Recurrent, giá niêm yết trung bình cho xe điện cũ tại Mỹ chỉ đạt 34.704 USD trong tháng 8, giảm 1,1% so với tháng trước và 2,6% so với cùng kỳ năm ngoái. Khoảng cách giá này – chưa tính đến khoản tín dụng thuế 4.000 USD cho xe cũ đã hết hạn sau ngày 30/9 – khiến 14 mẫu xe điện cũ trở nên rẻ hơn hẳn phiên bản chạy xăng. "Năm 2026 sẽ là năm của xe điện cũ", ông Scott Case, CEO Recurrent, dự báo, nhấn mạnh nguồn cung dồi dào từ hơn 1,1 triệu hợp đồng thuê xe kể từ 2023 đang tràn ngập thị trường thứ cấp. Yếu tố then chốt thúc đẩy sự sụt giảm giá là "lỗ hổng" thuế trước đây, cho phép người thuê xe mới nhận ngay 7.500 USD ưu đãi mà không vướng bận các điều kiện khắt khe như mua đứt. Kết quả, hàng loạt xe hết hạn thuê nay quay về dưới dạng trả lại hoặc đổi mới, kéo giá xuống mức cạnh tranh khốc liệt. Bà Stephanie Valdez Streaty, Giám đốc Nghiên cứu Ngành tại Cox Automotive, cho biết động thái này đã biến xe điện cũ thành lựa chọn hấp dẫn cho người tiêu dùng phổ thông, ngay cả khi không còn hỗ trợ từ chính phủ liên bang do đảng Cộng hòa loại bỏ trong gói ngân sách khổng lồ hồi tháng 7. Ngược lại, thị trường xe điện mới tại Mỹ đang đối mặt với thách thức lớn đến hết 2025. Giá trung bình xe điện mới vọt lên 57.245 USD, cao hơn xe xăng khoảng 9.100 USD, và ưu đãi 7.500 USD cũng đã biến mất. Tuy nhiên, khảo sát tháng 9 của J.D. Power cho thấy sự quan tâm không hề suy giảm: 24% người mua rất có khả năng chọn xe điện trong 12 tháng tới, trong khi 35% khác đang cân nhắc. Các chuyên gia nhấn mạnh lợi thế dài hạn của xe điện, với chi phí sửa chữa, bảo dưỡng và nhiên liệu thấp hơn đáng kể, giúp tổng chi phí sở hữu trọn đời rẻ hơn xe xăng.

Xu hướng giá xe điện cũ rẻ như xe xăng tại Mỹ đang tạo hiệu ứng domino đến Việt Nam, nơi thị trường ô tô đang chứng kiến sự chuyển dịch mạnh mẽ sang phương tiện xanh. Theo dữ liệu mới nhất từ Focus2Move, doanh số xe hơi Việt Nam tăng 31,9% trong 8 tháng đầu năm 2025, đạt 283.046 chiếc, với xe điện chiếm tới 42% tổng doanh số mới trong nửa đầu năm – tăng vọt từ 17% năm 2024 và 10% năm 2023. Sự bùng nổ này phần lớn nhờ xe điện giá rẻ từ Trung Quốc và các chính sách ưu đãi nội địa, nhưng nguồn cung xe điện cũ nhập khẩu từ Mỹ – vốn đang dư thừa với giá cạnh tranh – đang bắt đầu len lỏi vào, làm lung lay phân khúc xe cũ truyền thống. Cụ thể, thị trường xe ô tô cũ Việt Nam đang sụt giảm mạnh mẽ trong nửa đầu 2025, chủ yếu do cạnh tranh từ xe điện giá rẻ, theo phân tích từ kênh YouTube DĐDN. Giá trị thị trường xe cũ đạt 6,9 tỷ USD năm 2023 nay đối mặt áp lực kép: xe điện mới nội địa như VinFast và các mẫu nhập khẩu từ Trung Quốc có giá chỉ từ 10.000-20.000 USD, trong khi xe điện cũ từ Mỹ có thể nhập về với chi phí thấp hơn nhờ nguồn cung dồi dào. Báo cáo từ Energy Intelligence cho biết, các thị trường mới nổi như Việt Nam đang tăng cường quan tâm đến xe điện Mỹ, đặc biệt là mẫu cũ, nhờ giá giảm mạnh và hạ tầng sạc đang phát triển nhanh chóng.

Theo Mordor Intelligence, thị trường xe điện Việt Nam được định giá 3,12 tỷ USD năm 2025, dự kiến tăng trưởng CAGR 18,88% để đạt 7,41 tỷ USD vào 2030, với doanh số xe điện tăng gấp 10 lần từ dưới 10.000 chiếc năm 2022 lên hơn 100.000 chiếc dự báo năm 2025. Điều này không chỉ thúc đẩy chuyển đổi xanh mà còn làm giảm doanh số xe xăng cũ, vốn chiếm tỷ lệ lớn trong phân khúc giá rẻ. Tuy nhiên, thách thức lớn là hạ tầng sạc chưa đồng đều và chi phí pin thay thế cao, có thể làm chậm lại đà tăng trưởng nếu không có đầu tư kịp thời. Các nhà phân tích dự báo, sự phổ biến của xe điện cũ từ Mỹ sẽ giúp Việt Nam tiếp cận công nghệ tiên tiến với giá phải chăng, hỗ trợ mục tiêu 30% xe điện vào 2030 theo Chiến lược Phát triển Ngành Ô tô. Nhưng đồng thời, nó cũng đặt áp lực lên các nhà sản xuất xe xăng nội địa, buộc phải đa dạng hóa sản phẩm để cạnh tranh. Với vị thế thứ hai Đông Nam Á về thị trường EV do Trung Quốc dẫn dắt, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lớn để trở thành trung tâm sản xuất và tiêu thụ xe xanh khu vực.

Tóm lại, đà giảm giá xe điện cũ tại Mỹ không chỉ là tín hiệu tích cực cho người tiêu dùng toàn cầu mà còn là chất xúc tác cho sự chuyển mình của thị trường ô tô Việt Nam. Dù còn nhiều rào cản, xu hướng này hứa hẹn sẽ đẩy nhanh hành trình hướng tới nền kinh tế xanh, nơi xe điện không còn là lựa chọn xa xỉ mà trở thành tiêu chuẩn hàng ngày.