3 quốc gia EU chi tiền mua khí đốt Nga còn nhiều hơn cả viện trợ cho Ukraine
Pháp, Bỉ và Tây Ban Nha, ba quốc gia nhập khẩu khí tự nhiên hoá lỏng (LNG) từ Nga nhiều nhất trong Liên minh châu Âu (EU), đã chi tổng cộng 34,3 tỷ euro từ năm 2022 đến tháng 6/2025, trong khi viện trợ tài chính cho Ukraine chỉ đạt 21,2 tỷ euro, theo báo cáo mới công bố ngày 30/9 của Greenpeace.
Tổ chức môi trường này cho biết, chỉ riêng nửa đầu năm 2025, EU đã nhập khẩu 12,8 tỷ mét khối LNG từ Nga, tăng 67% so với cùng kỳ 2021, tức trước thời điểm Moscow tiến hành chiến dịch quân sự toàn diện ở Ukraine. Trước tháng 2/2022, khí đốt Nga (cả qua đường ống và LNG) chiếm tới 45% nhu cầu năng lượng châu Âu.

Sau khi chiến sự bùng phát, EU đã nỗ lực giảm phụ thuộc vào năng lượng Nga. Ủy ban châu Âu gần đây đề xuất kế hoạch chấm dứt nhập khẩu toàn bộ nhiên liệu hóa thạch của Nga trước năm 2027. Hầu hết các nước thành viên ủng hộ, nhưng Slovakia và Hungary phản đối.
Hiện nay, năng lượng Nga chịu hàng loạt lệnh trừng phạt từ EU, Mỹ và các đồng minh – từ cấm trung chuyển, hạn chế đầu tư, cho đến lên lộ trình cắt giảm hợp đồng nhập khẩu mới. Trong gói trừng phạt thứ 19 (chưa được thông qua), Brussels đề xuất ngừng nhập LNG Nga vào cuối năm 2026 – sớm hơn một năm so với kế hoạch ban đầu, dưới sức ép từ Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Phần lớn LNG sang châu Âu do Yamal LNG của Nga xuất khẩu. Theo Greenpeace, công ty này đã thu về 34 tỷ euro doanh thu trong giai đoạn 2022–2024, đóng góp khoảng 8 tỷ euro tiền thuế cho ngân sách Nga. Số tiền này, theo ước tính, có thể đủ để Moscow mua 270.000 máy bay không người lái cảm tử Shahed.
Vào tháng 3/2025, quân đội Nga được cho là đã triển khai khoảng 1.000 chiếc Shahed mỗi tuần để tấn công Ukraine.
Trong khi tìm cách thoát khỏi phụ thuộc LNG Nga, EU lại tăng nhập khẩu từ Mỹ. Năm 2021, Mỹ chiếm 28% nguồn LNG nhập khẩu của EU, đến năm 2024 tỷ lệ này đã tăng lên 45%.
Greenpeace cảnh báo châu Âu đang đứng trước nguy cơ “thoát Nga để rơi vào vòng phụ thuộc mới với Mỹ”.
“Châu Âu sẽ thật dại dột nếu đổi sự lệ thuộc vào Nga bằng sự lệ thuộc vào khí đốt Mỹ. Nguồn khí đá phiến của Mỹ không chỉ hủy hoại môi trường và sức khỏe cộng đồng, mà Trump chắc chắn sẽ tận dụng nó để gây sức ép với EU nếu các hộ gia đình châu Âu tiếp tục dễ tổn thương trước thị trường năng lượng biến động này,” ông Thomas Gelin, chuyên gia vận động khí hậu của Greenpeace EU, nhận định.
Theo EU Observer