34 tỷ USD bốc hơi, doanh nghiệp thi nhau hạ dự báo lợi nhuận: Chuyện gì đang xảy ra?
Con số này được tổng hợp từ các báo cáo tài chính, hồ sơ pháp lý và phát biểu công khai của hàng chục doanh nghiệp lớn, và dự kiến sẽ còn tăng mạnh khi bất ổn kéo dài tiếp tục làm tê liệt các quyết định kinh doanh.
Một phân tích của Reuters cho thấy các công ty trên toàn thế giới đã thiệt hại ít nhất 34 tỷ USD vì chiến tranh thương mại dưới thời Tổng thống Donald Trump – bao gồm cả doanh thu sụt giảm và chi phí tăng cao do thuế quan.
Các tập đoàn đa quốc gia như Apple, Ford, Porsche hay Sony đều đã phải cắt giảm dự báo lợi nhuận, trong khi hàng chục công ty khác thừa nhận họ gần như không thể dự đoán chi phí do chính sách thuế thay đổi liên tục.
Doanh nghiệp “mù mờ” chi phí, rút lại dự báo lợi nhuận
Reuters thống kê, thiệt hại 34 tỷ USD được tổng hợp từ 32 công ty thuộc chỉ số S&P 500, ba công ty thuộc chỉ số STOXX 600 châu Âu, và 21 doanh nghiệp niêm yết trên Nikkei 225 của Nhật Bản. Tuy nhiên, các chuyên gia kinh tế cảnh báo con số thực tế có thể gấp hai, thậm chí ba lần.
“Bạn có thể nhân đôi hoặc nhân ba tổng thiệt hại đó và chúng tôi vẫn tin rằng quy mô thực sự lớn hơn nhiều so với những gì mọi người hình dung”, Giáo sư Jeffrey Sonnenfeld, Trường Quản trị Yale nhận định. Ông cũng cảnh báo hiệu ứng lan tỏa: chi tiêu của người tiêu dùng và doanh nghiệp có thể giảm, trong khi lạm phát kỳ vọng gia tăng.
Đáng chú ý, dù căng thẳng thương mại Mỹ - Trung có dấu hiệu tạm lắng và Trump đã rút lại một số lời đe dọa áp thuế với châu Âu, nhưng Tòa án Thương mại Hoa Kỳ tuần qua đã ra phán quyết ngăn chặn một số sắc thuế mới do ông Trump đề xuất – càng khiến các doanh nghiệp thêm dè dặt.
Trong quý I/2025, ít nhất 42 công ty đã cắt giảm dự báo lợi nhuận và 16 doanh nghiệp rút lại hoặc tạm ngừng công bố dự báo.
Ví dụ, Walmart từ chối đưa ra dự báo lợi nhuận quý và cảnh báo sẽ phải tăng giá bán – điều khiến Trump lên tiếng chỉ trích. Volvo Cars – nhà sản xuất ô tô châu Âu chịu ảnh hưởng nặng nề từ thuế Mỹ – đã rút lại dự báo lợi nhuận hai năm tới. United Airlines thậm chí công bố hai kịch bản tài chính khác nhau vì “không thể dự đoán nổi bức tranh vĩ mô năm nay”.
Thuế quan đội chi phí, đẩy doanh nghiệp phải đầu tư nội địa
Các ngành chịu thiệt hại nặng nhất là sản xuất ô tô, hàng không và hàng tiêu dùng nhập khẩu. Thuế nhập khẩu nguyên vật liệu như nhôm, linh kiện điện tử và nhiều bộ phận khác đã làm tăng đáng kể chi phí sản xuất, trong khi việc chuyển sản xuất về Mỹ cũng khiến chi phí lao động tăng vọt.
Kimberly-Clark – nhà sản xuất giấy Kleenex – cắt giảm dự báo lợi nhuận năm và ước tính mất thêm 300 triệu USD do chi phí chuỗi cung ứng tăng bởi thuế quan. Công ty cũng cho biết sẽ đầu tư 2 tỷ USD trong 5 năm tới để mở rộng năng lực sản xuất tại Mỹ, dù khoản đầu tư này không được tính vào con số thiệt hại 34 tỷ USD của Reuters.
Apple, Eli Lilly và nhiều công ty khác cũng đã công bố kế hoạch tăng đầu tư tại Mỹ trong năm nay.
Diageo – công ty sở hữu rượu Johnnie Walker và tequila Don Julio – cho biết sẽ cắt giảm 500 triệu USD chi phí và bán bớt tài sản từ nay đến 2028. Nguyên nhân là do mức thuế 10% với hàng nhập khẩu từ Anh và EU có thể khiến lợi nhuận hoạt động của họ giảm 150 triệu USD mỗi năm.
“Thuế quan có thể khiến cả một buổi tối thư giãn – dù là ngoài nhà hàng hay ở nhà – trở nên đắt đỏ hơn đáng kể”, chuyên gia phân tích Zak Stambor của eMarketer nhận định.
Ông Trump từng nhiều lần khẳng định rằng thuế quan sẽ giúp giảm thâm hụt thương mại của Mỹ, buộc các doanh nghiệp quay lại sản xuất trong nước và tạo thêm việc làm. Ông cũng cho rằng đây là công cụ ép các quốc gia như Mexico phải kiểm soát dòng người và ma túy vượt biên trái phép vào Mỹ.
Phát ngôn viên Nhà Trắng Kush Desai nói: “Chính quyền luôn giữ quan điểm rằng Mỹ có đủ đòn bẩy để buộc các đối tác thương mại cuối cùng phải gánh chi phí thuế quan”. Tuy nhiên, thực tế lại cho thấy doanh nghiệp Mỹ đang là bên trả giá.
Theo Reuters
