Ăn sáng kiểu này, bạn coi chừng ‘rước’ ung thư vào người

Ung thư đang trở thành căn bệnh phổ biến, với tỷ lệ phát hiện ở giai đoạn muộn ngày càng cao. Nguyên nhân không chỉ liên quan đến di truyền mà còn chịu ảnh hưởng từ lối sống, trong đó thói quen ăn uống, đặc biệt là bữa sáng.

Theo các chuyên gia, một số kiểu bữa sáng thông dụng đang âm thầm gia tăng nguy cơ ung thư nếu được lặp lại thường xuyên.

1. Đồ chiên rán

Bánh chiên, khoai chiên hay thực phẩm rán từ bột hấp dẫn nhờ hương vị thơm ngon nhưng lại chứa nhiều nguy cơ. Khi rán ở nhiệt độ cao, vitamin và chất dinh dưỡng bị phá hủy, đồng thời sinh ra benzopyrene và amin dị vòng - những hợp chất có khả năng gây ung thư.

Dầu mỡ chiên đi chiên lại còn tạo peroxit lipid và hydrocacbon thơm đa vòng, tăng áp lực cho gan và thận.

Một nghiên cứu công bố trên Tạp chí Dịch tễ học Quốc tế (tháng 2/2020) chỉ ra, tiêu thụ 25g thịt xông khói mỗi ngày có thể tăng nguy cơ ung thư trực tràng lên 20%. Các chuyên gia khuyến cáo hạn chế loại thực phẩm này, ăn với số lượng nhỏ và kết hợp rau xanh, trái cây để giảm tác động xấu.

2. Thức ăn để qua đêm

Thói quen tận dụng đồ ăn tối hôm trước, đặc biệt là hải sản hay rau củ, làm tăng hàm lượng nitrite. Khi vào cơ thể, nitrite chuyển hóa thành nitrosamine - chất được chứng minh có khả năng gây ung thư cao.

Sử dụng thường xuyên thức ăn để qua đêm, đặc biệt khi bảo quản không đúng cách, làm tăng nguy cơ viêm đường tiêu hóa, ngộ độc và các bệnh mạn tính.

3. Cháo trắng kèm dưa muối

Cháo trắng dễ tiêu nhưng làm tăng tiết insulin đột ngột, gây loạn dưỡng mô mỡ, tăng cân. Dưa muối chứa nhiều muối, tăng nguy cơ cao huyết áp. Nếu ngâm chua không đúng cách, hàm lượng nitrit có thể vượt tiêu chuẩn. WHO đã xếp thực phẩm ngâm muối vào nhóm chất “gây ung thư loại 1”.

Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến nghị kết hợp cháo hoặc cơm với rau xanh, trứng hoặc thịt nạc để cân bằng dinh dưỡng, giảm rủi ro về lâu dài.

4. Thịt chế biến sẵn

Xúc xích, giăm bông, thịt xông khói và thịt hộp thuộc nhóm thực phẩm chế biến sẵn, được WHO xếp vào loại “chất gây ung thư loại 1”. Nitrite trong thịt chuyển hóa thành nitrosamine, làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày và đại trực tràng.

Thay thế nên là thịt tươi, chế biến đơn giản, hạn chế muối và phụ gia. Thực phẩm này cũng làm tăng đường huyết, cholesterol xấu và áp lực lên gan, thận nếu sử dụng lâu dài.

5. Đồ ăn vặt thay bữa sáng

Bánh ngọt, bánh quy, socola thiếu protein, chất xơ, chứa nhiều đường và dầu mỡ chuyển hóa. Ăn lâu dài dẫn đến cơ thể thiếu chất nhưng tích mỡ, tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường và ung thư.

Giải pháp là chọn bánh mì nguyên cám, trứng, sữa chua không đường kèm trái cây tươi để bổ sung protein và chất xơ, duy trì năng lượng suốt buổi sáng.

6. Uống cà phê khi bụng đói hoặc thay bữa sáng

Cà phê là thức uống quen thuộc nhưng uống lúc bụng đói ảnh hưởng xấu đến kiểm soát đường huyết, làm tăng nguy cơ tim mạch và tiểu đường. Một nghiên cứu của Đại học Bath (Anh, tháng 10/2020) chỉ ra, uống cà phê đen trước bữa sáng tác động xấu đến cơ chế điều hòa đường huyết. Nước lọc là lựa chọn an toàn nhất sau khi thức dậy, cà phê nên dùng sau bữa sáng.

7. Nước ép trái cây vào buổi sáng

Một số người uống nước ép trái cây để giảm cân, nhưng thói quen này vừa không giúp giảm cân nhanh, vừa gây tác động tiêu cực đến dạ dày. Lượng axit cao có thể khiến đau dạ dày, tăng nguy cơ tiểu đường. Tốt hơn nên uống sau bữa sáng và ưu tiên trái cây nguyên quả để bổ sung chất xơ.

8. Vừa đi vừa ăn

Thói quen vừa đi vừa ăn, phổ biến với nhân viên văn phòng hay học sinh, ảnh hưởng tới tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng. Thức ăn dễ nhiễm bụi, vi khuẩn từ môi trường xung quanh, tăng nguy cơ bệnh đường ruột, đồng thời khiến người ăn nhanh đói trở lại, gia tăng nguy cơ béo phì.

9. Ngũ cốc ăn liền, bánh mì, bánh ngọt

Ngũ cốc ăn liền thường chứa nhiều đường, gia vị, dầu, chất nhũ hóa và phụ gia, làm tăng đường huyết nhanh, gây run, đói trở lại. Bánh mì trắng và bánh ngọt dễ làm chỉ số đường huyết biến động mạnh, hình thành các AGEs - chất thúc đẩy lão hóa và bệnh mãn tính. Lựa chọn tối ưu là bánh mì làm từ bột mì hấp, trứng, salad, sữa, trái cây.

Bữa sáng khoa học, an toàn

Một bữa sáng tiêu chuẩn cần đầy đủ dinh dưỡng, ít dầu mỡ, ít muối. Thành phần nên bao gồm:

- Ngũ cốc: gạo, ngô, khoai lang, yến mạch, cung cấp chất xơ, vitamin, khoáng chất.

- Thức ăn động vật: trứng, thịt tươi, cá, cung cấp protein chất lượng cao.

- Sữa và sản phẩm từ sữa: sữa nguyên chất, sữa chua, bổ sung axit amin thiết yếu.

- Rau và trái cây tươi: cung cấp vitamin, chất xơ, giúp tiêu hóa tốt, bảo vệ gan.

Thời gian ăn sáng lý tưởng là từ 7 đến 9 giờ. Sau khi thức dậy, uống 300-500ml nước lọc, tập thể dục nhẹ trước bữa sáng giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả.

Bữa sáng không chỉ cung cấp năng lượng mà còn ảnh hưởng đến sức khỏe dài hạn, kiểm soát cân nặng và phòng ngừa bệnh mạn tính. Lựa chọn thông minh giúp cơ thể tràn đầy năng lượng, giảm cơn thèm ăn vặt, hỗ trợ giảm cân và phòng ngừa ung thư.