Bảo tàng độc nhất và lớn nhất Việt Nam tưởng niệm về một lãnh tụ, được Liên Xô hỗ trợ xây dựng

Không đơn thuần là một bảo tàng, đây còn là công trình văn hóa tưởng niệm quy mô nhất Việt Nam về một lãnh tụ, Anh hùng giải phóng dân tộc, Nhà văn hóa kiệt xuất Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại, đồng thời đây cũng là dấu son đặc biệt, biểu tượng cao đẹp trong mối quan hệ hữu nghị Việt Nam – Liên Xô kéo dài suốt nhiều thập kỷ.

Công trình mang tầm vóc lịch sử và biểu tượng quốc gia

Khởi công xây dựng năm 1985 và khánh thành vào ngày 19/5/1990, nhân dịp kỷ niệm 100 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, Bảo tàng Hồ Chí Minh là nơi lưu giữ, trưng bày và lan tỏa di sản vĩ đại từ tư tưởng, đạo đức, đến sự nghiệp cách mạng của Người.

>> Dinh thự 3.500 tỷ bề thế như hoàng cung thu nhỏ sắp bị phá dỡ: Xây dựng suốt 12 năm với quy mô hàng chục ha

Với diện tích hơn 18.000m2, bảo tàng không chỉ lớn nhất về quy mô trưng bày một cá nhân tại Việt Nam mà còn là một cột mốc văn hóa - lịch sử, khẳng định vị trí của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong lòng dân tộc Việt Nam cũng như bạn bè thế giới.

Liên Xô: Người bạn lớn đứng sau một công trình lịch sử vĩ đại

Trong suốt quá trình hình thành và xây dựng Bảo tàng Hồ Chí Minh, Liên Xô đóng vai trò then chốt và toàn diện, từ thiết kế kiến trúc, kỹ thuật thi công đến tư vấn nội dung trưng bày.

Chính phủ Liên Xô đã cử đội ngũ kiến trúc sư, kỹ sư và chuyên gia bảo tàng hàng đầu sang Việt Nam để phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của ta, cùng xây dựng công trình theo tiêu chuẩn quốc tế.

Toàn bộ thiết kế kiến trúc bảo tàng được thực hiện bởi Viện Thiết kế Moskva (Liên Xô), với hình ảnh chủ đạo là bông sen trắng - biểu tượng của sự thuần khiết và thanh cao, gắn liền với cuộc đời giản dị của Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Trang thiết bị kỹ thuật, nội thất, hệ thống trưng bày và chiếu sáng hiện đại thời bấy giờ đều được viện trợ từ Liên Xô cho thấy cam kết và tấm lòng của đất nước Xô viết dành cho vị lãnh tụ kính yêu của Việt Nam.

Công trình không chỉ lưu giữ cuộc đời, tư tưởng và di sản cách mạng của Hồ Chủ tịch, mà còn trở thành nơi hội tụ của lòng dân, nơi mỗi bước chân người Việt và bạn bè quốc tế đều mang theo sự kính trọng và biết ơn vô hạn.

Nhìn từ trên cao, tòa nhà bảo tàng như một bông sen trắng khổng lồ – biểu tượng cho sự thanh cao, giản dị và trong sáng – những phẩm chất đã làm nên Hồ Chí Minh.

Thiết kế kiến trúc theo khối vuông vức, vững chãi, phần mái nở rộng như cánh sen, hài hòa giữa nét truyền thống và hiện đại, gợi lên tinh thần kiên cường nhưng mềm mại của dân tộc Việt Nam.

Hiện nay, bảo tàng lưu giữ hơn 120.000 tài liệu, hiện vật, hình ảnh và phim tư liệu, trong đó có nhiều bản gốc và độc bản quý hiếm từ những nơi Bác đã từng đi qua: Pháp, Trung Quốc, Liên Xô, Thái Lan, Anh, Mỹ…

Những hiện vật như cuốn sổ tay nhỏ ghi chép khi Bác ở Pháp, bản thảo "Đường Kách mệnh", hay chiếc máy đánh chữ của Văn phòng Trung ương Đảng thời kháng chiến đều được gìn giữ như bảo vật quốc gia.

Không gian trưng bày không chỉ là các mô hình khô cứng, mà được dàn dựng sinh động, nghệ thuật – giúp người xem không chỉ thấy mà cảm được một hành trình cách mạng vĩ đại: Từ làng Sen thơ ấu đến bến cảng Nhà Rồng, từ Pa-ri sôi động đến những cánh rừng Việt Bắc kháng chiến và cuối cùng là chiến thắng Điện Biên và ngày Bác ra đi trong niềm tiếc thương vô hạn của cả dân tộc.

Việc một quốc gia lớn như Liên Xô dành tâm huyết giúp Việt Nam xây dựng một bảo tàng riêng biệt để tưởng nhớ Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định vị trí đặc biệt của Người trong lòng bạn bè quốc tế, đồng thời củng cố tình cảm "núi liền núi, sông liền sông" giữa hai dân tộc trong giai đoạn lịch sử khó khăn.

Nơi hội tụ ký ức dân tộc, viên gạch cuối trong "tam giác vàng" linh thiêng Ba Đình

Nằm liền kề Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh và Phủ Chủ tịch, Bảo tàng chính là mảnh ghép cuối cùng trong cụm di tích chính trị – văn hóa linh thiêng bậc nhất Việt Nam.

Không gian ấy không chỉ gói trọn hồn thiêng sông núi, mà còn nhắc nhở muôn đời sau về con đường cách mạng, về con người đã hiến trọn đời mình cho độc lập dân tộc và hạnh phúc nhân dân.

Bảo tàng Hồ Chí Minh không chỉ là công trình độc đáo về kiến trúc và nội dung, mà còn là biểu tượng thiêng liêng của lòng dân, của tình bạn Việt – Xô và của lý tưởng cách mạng bền bỉ.

Mỗi hiện vật, mỗi bức ảnh, mỗi góc không gian nơi đây đều như lời kể thì thầm về một con người vĩ đại – người đã để lại cho dân tộc không chỉ độc lập, mà còn cả một di sản tư tưởng sống mãi với thời gian.

Và trong lòng Thủ đô hôm nay, nơi mỗi du khách dừng bước trước bảo tàng, không chỉ để chiêm ngưỡng kiến trúc hay tìm hiểu lịch sử mà còn để tri ân với vị lãnh tụ vĩ đại.

Trong nhịp sống hiện đại, giữa những đổi thay từng ngày của Thủ đô, Bảo tàng Hồ Chí Minh vẫn lặng lẽ đứng đó, không chỉ là nơi lưu giữ ký ức của một vĩ nhân, mà còn là nơi cất giữ khí phách, cốt cách và linh hồn của dân tộc.

Được xây dựng bằng tấm lòng của nhân dân Việt Nam và tình hữu nghị son sắt từ Liên Xô, công trình ấy là minh chứng sống động rằng: dù thời gian có đi qua, những giá trị vĩnh cửu của Bác Hồ và lý tưởng cách mạng của Người vẫn luôn là "ngọn đuốc" soi đường cho dân tộc Việt Nam trong hành trình vươn mình bước vào kỷ nguyên mới.

>> Thành cổ hơn 230 năm của Việt Nam, từng được ví như quần thể kiến trúc quân sự sắp được nâng hạng di tích