Biệt thự một thời của 'lãnh chúa miền Trung' bị bỏ hoang hơn 6 thập niên: Nhiều hạng mục xuống cấp, phân gia súc vương vãi
Công trình từng là nơi ở của "lãnh chúa miền Trung" nay đang trong tình trạng xuống cấp trầm trọng, cây cỏ mọc um tùm, nhiều hạng mục hư hại nặng.
Nằm trên đường Thiên Thai, phường An Tây, TP. Huế, nhà chứng tích Ngô Đình Cẩn - biệt thự của "lãnh chúa miền Trung" cách trung tâm TP. Huế khoảng 5km.
Công trình này đã từng được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là Di tích lịch sử cấp quốc gia năm 1993.
Khu biệt thự này được xây dựng trên khu đất gần 8.000m2, trước đây là sở hữu của ông Bát Tấn (người Sài Gòn), sau đó được bán lại cho một vị quan triều Nguyễn và bán tiếp cho một thương nhân người Hoa tên Lý Lâm Tinh.
Đến năm 1956, vị thương nhân này đã chuyển toàn bộ khu đất cho em trai Tổng thống Việt Nam Cộng hòa Ngô Đình Diệm - ông Ngô Đình Cẩn để xây dựng khu nghỉ dưỡng, vui chơi.
Sau khi tiếp quản khu đất, ông Ngô Đình Cẩn đã cho xây dựng nhiều công trình như khu biệt thự 2 tầng, nhà thủy tạ, hồ khánh nguyệt, cổng vào, suối đá và giếng nước.
Cũng tại căn biệt thự này đã chứng kiến nhiều tội ác dã man của Ngô Đình Cẩn khi giam cầm và tra tấn các chiến sĩ cách mạng ở Chín Hầm.
Năm 1964, sau khi Ngô Đình Cẩn bị tử hình, căn biệt thự này trở nên hoang vắng. Qua thời gian, phần mái của căn biệt thự rơi vào tình trạng xuống cấp, cây cỏ mọc um tùm, nhiều cấu kiện bê tông bị hư hỏng nặng.
Căn biệt thự rộng chừng 450m2, được xây dựng hoàn toàn bằng bê tông cốt thép, đổ mái bằng. Mái ngói và hoa văn trang trí phía trên đã hoàn toàn bị hư hỏng nặng.
Theo ghi nhận trên báo Dân trí, thời điểm trước dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025, Bảo tàng Lịch sử TP. Huế đã lắp đặt hàng rào thép gai và cửa cổng nhằm ngăn chặn người lạ tự ý xâm nhập vào khu vực này.
Ở tầng một của căn biệt thự, phân trâu, bò vương vãi khắp nền nhà gây mất vệ sinh và ảnh hưởng lớn đến giá trị lịch sử của di tích.
TP. Huế xác định Nhà chứng tích Ngô Đình Cẩn là một trong số nhiều di tích đang xuống cấp và cần được tôn tạo, tu sửa.
Năm 2020, TP. Huế đã ban hành đề án hỗ trợ đầu tư, bảo quản và tu bổ phục hồi 123 di tích nằm ngoài Quần thể Di tích cố đô Huế, dự kiến sẽ triển khai thực hiện trong vòng 10 năm.
Trong đó, 39 di tích đã được tu bổ và tôn tạo với tổng kinh phí lên đến hơn 124 tỷ đồng trong giai đoạn 2021-2025.
(Tổng hợp)
