Bill Gates cảnh báo 3 mối lo ngại lớn nhất về trí tuệ nhân tạo: ‘Chúng ta cần đảm bảo rằng AI có thể bảo vệ người tốt’
Gates nhấn mạnh rằng AI có thể mang lại nhiều thách thức nghiêm trọng nếu không được quản lý đúng cách.
Trong tập podcast "On with Kara Swisher" phát sóng hồi tháng 10, Bill Gates, nhà đồng sáng lập Microsoft và một trong những nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn nhất trong lĩnh vực công nghệ, đã chia sẻ ba mối quan tâm hàng đầu của ông về trí tuệ nhân tạo (AI). Mặc dù bày tỏ sự lạc quan trước tiềm năng to lớn của AI, Gates cũng nhấn mạnh rằng công nghệ này có thể mang lại nhiều thách thức nghiêm trọng nếu không được quản lý đúng cách.
1. AI có thể bị sử dụng cho mục đích xấu
Mối lo ngại đầu tiên mà Gates đề cập là khả năng AI bị lợi dụng cho các mục đích xấu, từ tấn công mạng, khủng bố sinh học đến kích động xung đột quốc tế. Gates cảnh báo rằng AI là một công cụ mạnh mẽ, nhưng trong tay những kẻ xấu, nó có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng.
Gates nhấn mạnh: "Chúng ta cần đảm bảo rằng AI có thể bảo vệ người tốt, và điều này thúc đẩy chúng ta phải tiến nhanh hơn và không thể bị bỏ lại phía sau".
Chính phủ Hoa Kỳ cũng đã nhận thức rõ vấn đề này. Ngân sách năm tài chính 2025 của Tổng thống Joe Biden đã phân bổ hàng tỷ USD để phát triển AI an toàn và đáng tin cậy. Ngoài ra, một viện an toàn AI mới được thành lập nhằm bảo vệ công dân Mỹ trước các nguy cơ tiềm tàng từ công nghệ này.
2. Tốc độ kiểm soát của AI sẽ khiến người lao động mất việc làm
Mối lo ngại thứ hai của Gates tập trung vào tác động của AI đối với thị trường lao động. Ông cảnh báo rằng sự phát triển nhanh chóng của công nghệ AI có thể khiến nhiều người mất việc, đặc biệt trong các ngành như bán hàng qua điện thoại và dịch vụ khách hàng – nơi AI có thể thay thế con người một cách hiệu quả.
Gates dẫn chứng: "AI có thể giúp chẩn đoán y khoa tốt hơn nếu được đào tạo đúng cách, nhưng nó cũng có thể làm tốt công việc trong các lĩnh vực khác như bán hàng hoặc hỗ trợ khách hàng, vốn là những ngành chiếm tỷ trọng lớn trong nền kinh tế".
Theo báo cáo của Goldman Sachs năm 2023, AI có thể gây ra "sự gián đoạn đáng kể" cho thị trường lao động, với khoảng 300 triệu việc làm toàn thời gian bị ảnh hưởng. Dù vậy, AI cũng mang lại cơ hội tự động hóa các nhiệm vụ thủ công, giúp nhân viên tiết kiệm thời gian và tăng năng suất.
Gates cũng lưu ý rằng mặc dù AI có thể giảm tải công việc cho các chuyên gia như giáo viên, nhưng tốc độ thay đổi nhanh chóng của công nghệ có thể dẫn đến sự mất cân đối trong nhu cầu lao động. Ông khẳng định: "Nếu chúng ta giải phóng một lực lượng lao động lớn, chúng ta có thể rút ngắn tuần làm việc, nhưng tốc độ thay đổi quá nhanh là điều đáng lo ngại".
3. Nguy cơ mất kiểm soát AGI
Mối lo ngại lớn nhất của Gates là khả năng mất kiểm soát trí tuệ nhân tạo tổng quát (AGI) - một loại AI có khả năng vượt qua trí thông minh của con người. Đây là viễn cảnh mà nhiều nhà nghiên cứu AI đã cảnh báo trong nhiều năm, bởi nếu không được quản lý đúng cách, AGI có thể gây ra thảm họa toàn cầu.
Gates nhận định: "Nếu chúng ta vượt qua được hai mối lo ngại đầu tiên, thì điều này thực sự là thử thách lớn nhất."
Michael Schwarz, nhà kinh tế trưởng của Microsoft, cũng đồng tình với nhận định này. Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới, Schwarz cảnh báo rằng AI chắc chắn sẽ bị lợi dụng để gây thiệt hại thực sự, từ lừa đảo, phát tán thông tin sai lệch đến tấn công mạng.
Mặc dù bày tỏ nhiều lo ngại, Bill Gates vẫn giữ cái nhìn tích cực về tiềm năng của AI. Trong cuộc sống hàng ngày, ông sử dụng AI để tóm tắt các cuộc họp và xử lý thông tin, tận dụng công nghệ này để nâng cao hiệu suất làm việc.
Microsoft, công ty do Gates đồng sáng lập, đã phát triển Copilot – một công cụ AI tích hợp vào các ứng dụng văn phòng như Microsoft 365. Công cụ này giúp tự động hóa các tác vụ, từ tạo tài liệu đến phân tích dữ liệu, mang lại hiệu quả vượt trội cho người dùng.
Để đối phó với những thách thức mà Gates đề cập, các chuyên gia cho rằng cần đầu tư mạnh mẽ vào việc phát triển và quản lý AI một cách an toàn. Điều này bao gồm việc xây dựng các quy định pháp lý rõ ràng, thúc đẩy hợp tác quốc tế và đảm bảo AI được phát triển vì lợi ích chung của nhân loại.
Bên cạnh đó, việc đào tạo lại lực lượng lao động và tạo cơ hội việc làm mới cũng là yếu tố then chốt để đối phó với những gián đoạn mà AI mang lại. Gates tin rằng, nếu được quản lý đúng cách, AI không chỉ là thách thức mà còn là cơ hội để cải thiện cuộc sống và thúc đẩy sự tiến bộ của xã hội.
*Theo Business Insider
