Bộ Công Thương lý giải về đề xuất tính giá điện theo giờ cao, thấp điểm
Bộ Công Thương cho rằng, cơ chế giá điện sinh hoạt bậc thang tại Việt Nam nhiều năm qua vừa đơn giản, vừa đạt được mục tiêu khuyến khích tiết kiệm năng lượng.
Bộ Công Thương vừa có văn bản trả lời kiến nghị của Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đồng Nai liên quan đến đề xuất thay đổi phương thức tính giá điện sinh hoạt.
Trước đó, cử tri Đồng Nai kiến nghị nên thay cách tính giá điện theo bậc thang hiện hành bằng cơ chế tính theo khung giờ sử dụng (giờ cao điểm, thấp điểm) để đảm bảo quyền lợi người dân.
Giải trình về vấn đề này, Bộ Công Thương cho biết, điện năng là loại hàng hóa đặc biệt, việc sản xuất và tiêu thụ diễn ra đồng thời, trong khi chi phí lưu trữ điện năng rất cao. Ngành điện hiện áp dụng nguyên tắc huy động các nhà máy có chi phí thấp trước để đáp ứng đủ nhu cầu.
Với đặc thù trên, mô hình giá điện bậc thang đang được nhiều quốc gia áp dụng, kể cả những nền kinh tế phát triển như Nhật Bản, Hàn Quốc hay các nước trong khu vực Đông Nam Á như Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines. Mục tiêu là khuyến khích người dân sử dụng điện tiết kiệm, hiệu quả.
Bộ Công Thương cho rằng, thực tế áp dụng tại Việt Nam nhiều năm qua cho thấy cơ chế giá điện sinh hoạt bậc thang vừa đơn giản, vừa đạt được mục tiêu khuyến khích tiết kiệm năng lượng.
Liên quan đến kiến nghị tính giá theo giờ, Bộ Công Thương dẫn Luật Điện lực quy định: "Giá bán lẻ điện theo thời gian sử dụng trong ngày được áp dụng đối với khách hàng đủ điều kiện, bao gồm giá bán lẻ điện giờ cao điểm, thấp điểm và bình thường". Tuy nhiên, nhóm khách hàng sinh hoạt hiện chưa đủ điều kiện tham gia cơ chế này nên vẫn áp dụng giá điện bậc thang. Việc áp dụng cơ chế giá nào phụ thuộc vào mức độ phát triển của thị trường điện.
Ngày 29/5/2025, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 14/2025/QĐ-TTg về cơ cấu biểu giá bán lẻ điện, trong đó điều chỉnh từ 6 bậc xuống còn 5 bậc. Theo đó, giá điện sinh hoạt được tính theo tỷ lệ 90%-180% so với mức giá bán lẻ điện bình quân hiện hành (2.204,0655 đồng/kWh, chưa bao gồm thuế VAT).
Cụ thể:
- Bậc 1: Khoảng 1.984 đồng/kWh, áp dụng cho hộ dùng dưới 100 kWh/tháng (trước đây là 50kWh).
- Bậc 2: Khoảng 2.380 đồng/kWh, áp dụng cho hộ từ 101-200 kWh/tháng.
- Bậc 3: Khoảng 2.998 đồng/kWh, áp dụng cho hộ từ 201-400 kWh/tháng.
- Bậc 4: Khoảng 3.571 đồng/kWh, áp dụng cho hộ từ 401-700 kWh/tháng.
- Bậc 5: Khoảng 3.967 đồng/kWh, áp dụng cho hộ dùng từ 701 kWh/tháng trở lên.
Quyết định này sẽ chính thức áp dụng kể từ thời điểm điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân trong thời gian tới.
Bộ Công Thương khẳng định, phương án giá điện sinh hoạt bậc thang hiện nay là lựa chọn phù hợp, đồng thời vẫn mở ra khả năng điều chỉnh theo sự phát triển của thị trường điện trong tương lai.